“Những kết quả tích cực của kinh tế-xã hội năm 2019 là nhờ sự chỉ đạo của Chính phủ trong năm vừa qua và tôi nhắc lại ở đây để hệ thống ngân hàng phải có trách nhiệm làm tốt hơn nhiệm vụ của mình thời gian tới” - Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng mở đầu phát biểu tại hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng 2020 diễn ra sáng 2-1.
Cũng giống như các trưởng ngành khác khi tổng kết, triển khai nhiệm vụ, Thống đốc Hưng nói năm 2019 Chính phủ luôn điều hành kiên định, nhất quán, giữ vững lập trường chính sách nhưng cũng rất chủ động, linh hoạt để bám sát diễn biến thế giới và trong nước.
Điều đó giúp cho kinh tế vĩ mô ổn định, tăng trưởng cao, môi trong kinh doanh thuận lợi cho các thành phần kinh tế và đương nhiên hệ thống ngân hàng cũng được hưởng lợi ích.
Cũng chính vì vậy, theo Thống đốc Hưng, lòng tin của cộng đồng doanh nghiệp và người dân vào năng lực hoạch định, thực thi chính sách được nâng cao, các tổ chức quốc tế đánh giá cao.
Thống đốc Hưng không quên nhắc tới những Nghị quyết 01, 02 của Chính phủ và coi đó là cơ sở để công tác điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) chủ động, linh hoạt góp phần kiểm soát lạm phát.
Ông nói: “Chúng ta đã điều hành tốt nên lạm phát cơ bản được kiểm soát ở mức thấp, giữ nền tảng vĩ mô ổn định, tạo dư địa cho Chính phủ, các bộ, ngành điều hành giúp kinh tế tăng trưởng tốt”.
Một biểu hiện rất tốt trong CSTT đã được đề cập là tỉ giá ổn định, dự trữ ngoại hối tăng lên đến “mức rất lớn 79 tỉ USD”. Thống đốc Hưng coi đó là “tấm đệm phòng ngừa cho an ninh tài chính quốc gia, ổn định vĩ mô trong đó có tỉ giá và thị trường ngoại tệ”.
Chi tiết hơn trong báo cáo, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú nói các biện pháp linh hoạt, chủ động của ngân hàng đã giúp kiểm soát lạm phát cơ bản bình quân ở mức 2,01%, tạo dư địa thuận lợi để điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý, nhất là trong điều kiện ảnh hưởng phức tạp của dịch bệnh. Cũng nhờ vậy mà chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân cả năm ở mức thấp nhất trong ba năm qua; thanh khoản hệ thống được đảm bảo, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu chi trả cho nền kinh tế.
Về lãi suất, báo cáo do ông Tú trình bày đã đề cập đến các con số ấn tượng. Theo đó, từ ngày 16-9-2019, NHNN điều chỉnh giảm đồng bộ 0,25%/năm các mức lãi suất điều hành; từ ngày 19-11-2019 giảm 0,2%-0,5%/năm trần lãi suất huy động các kỳ hạn dưới sáu tháng và 0,5%/năm trần lãi suất cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên; giảm 0,75%/năm lãi suất nghiệp vụ thị trường mở.
Điều này được cho là để tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn vay chi phí hợp lý, hỗ trợ sản xuất kinh doanh.
Tỉ giá, dù chịu áp lực từ biến động thị trường quốc tế nhưng NHNN cũng đã điều hành chỉ giá trung tâm linh hoạt, điều chỉnh tỉ giá mua/bán ngoại tệ với các tổ chức tín dụng bám sát diễn biến thị trường của NHNN. Nhờ vậy, tỉ giá diễn biến ổn định, thanh khoản dồi dào; các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ, kịp thời; NHNN mua được lượng lớn ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối nhà nước.
Đặc biệt, điều hành tín dụng đã được kiểm soát chặt chẽ, tập trung phân bổ vào lĩnh vực sản xuất, ưu tiên tạo động lực cho phát triển, góp phần đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của nền kinh tế, đáp ứng kịp thời nhu cầu hợp pháp về vốn.
Vốn tín dụng nhất là vốn tín dụng tiêu dùng của người dân, góp phần hạn chế tín dụng đen. Cuối cùng, lộ trình hạn chế “đô la hóa” theo chủ trương của Chính phủ tiếp tục được triển khai và đương nhiên tín dụng ngoại tệ tiếp tục được kiểm soát.