Anh Nguyễn Văn Tuấn đỗ vội chiếc taxi trước cổng đình Làng Thét (Phường Xoan Thét) rồi nhanh chóng mặc vào người bộ đồ truyền thống của một kép xoan.
Anh Tuấn xin lỗi mọi người rồi phân trần: ‘Chưa đến giờ, có khách gọi nên em tranh thủ chạy kiếm thêm một cuốc xe. May quá về vẫn kịp”.
Nghệ nhân Ưu tú Bùi Thị Kiều Nga - Trùm phường Xoan Thét nói thêm: “Anh chị em chúng tôi mỗi người một nghề. Người thì làm ruộng, người lái xe, người làm spa… Tuy nhiên, cứ hễ ở đâu mời đến hoặc làng có việc là chúng tôi sẵn sàng gác lại mọi việc để biểu diễn hát Xoan, phục vụ mọi người”.
Nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long, người đang cùng các cộng sự thực hiện dự án Giới thiệu di sản âm nhạc Hát Xoan cho biết, chính sự nhiệt tâm đó đã khiến anh mong muốn đóng góp sức mình vào công cuộc bảo tồn, phát huy giá trị, lan tỏa Hát Xoan ra cộng đồng, đặc biệt là trên không gian mạng.
Điều này không chỉ giúp nhiều người có thể tiếp cận các bài Xoan chuẩn mực, thưởng thức hoặc khai thác làm tư liệu phục vụ công tác nghiên cứu...
Dự án được lên kế hoạch từ năm 2022 và thực hiện trong năm 2023 và được ra mắt đúng dịp mùa xuân Giáp Thìn trên kênh YouTube Dân ca & nhạc cổ truyền. Đây như một hoạt động hướng tới ngày Giỗ Tổ mồng 10 tháng 3 Âm lịch năm 2024.
Bên cạnh phần chính là âm nhạc với 16 bài Xoan bao gồm ba bài thuộc Chặng Hát Thờ và 13 bài thuộc Chặng Quả cách, phần nội dung còn có thêm một clip được gọi tên là Về đất Tổ nghe Xoan ghi lại cuộc trò chuyện giữa MC - biên tập viên Hoàng Chung với các nghệ nhân Phường Xoan Thét - đối tượng chính của dự án với sự tham gia của nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Long.
Việc có thêm một clip ghi lại cuộc trò chuyện gần gũi và dân dã góp phần hé mở cách cửa cho những ai yêu Hát Xoan có thể tiếp cận dễ dàng và hiểu thêm hơn về Xoan.
Phần hình được thực hiện rất đơn giản, hình ảnh được ekip ghi tại bốn di tích lịch sử có liên quan trực tiếp tới Hát Xoan đó là: Miếu Lãi Lèn (Phường Xoan Phù Đức), đình Thét (Phường Xoan Thét), đình Kim Đới (Phường Xoan Kim Đới), đình An Thái (Phường Xoan An Thái).
Cả bốn di tích đều nằm trong địa bàn thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ ngày nay. Phần hình được thực hiện với mục đích là hình nền minh họa, giới thiệu các di tích lịch sử liên quan trực tiếp đến hát Xoan.
Hát xoan là di sản độc đáo của dân tộc Việt Nam ở vùng đất tổ Phú Thọ. Ngày 24-11-2011, UNESCO đã chính thức ghi danh Hát xoan vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.
Với những nỗ lực của Phú Thọ, năm 2017, Hát xoan chính thức được UNESCO rút khỏi danh sách Di sản văn hoá phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp để chuyển sang Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
