Ngày 18-10, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử 22 bị cáo vụ sai phạm tại dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi (giai đoạn 2) gây thiệt hại cho Nhà nước 460 tỉ đồng.
“Kiểm tra ngẫu nhiên, chỗ nào cũng thấy bất thường”
Theo hồ sơ, cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi là công trình trọng điểm quốc gia do Tổng Công ty Phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư, tổng chiều dài gần 140 km.
Trong đó, giai đoạn 2 dài hơn 74 km, từ Tam Kỳ đến TP Quảng Ngãi, thông xe hồi tháng 9-2018 nhưng vừa đi vào sử dụng đã xuất hiện nhiều điểm hư hỏng, ảnh hưởng nghiêm trọng tới vận hành khai thác, an toàn giao thông.
Tại tòa, đại diện các nhà thầu không đồng ý với kết quả giám định, không đồng ý yêu cầu bồi thường của chủ đầu tư. Họ cho rằng con đường vẫn vận hành bình thường, không bị đình chỉ để sửa chữa, kết quả giám định không chính xác, không khách quan…
Phản bác lại ý kiến của các nhà thầu, đại diện đơn vị giám định cho rằng đã sử dụng nhiều phương pháp giám định, mỗi phương pháp đều có giá trị trưng cầu giám định, mục tiêu thí nghiệm, chỉ tiêu đánh giá thi công, chất lượng vật liệu...
Về tần suất lấy mẫu, giám định viên khẳng định đây là giám định cho Bộ Công an nên đã phải lấy rất nhiều số liệu. Đơn vị tổng thầu đi thuê nhiều nhà thầu khác, giám định đã thống kê rất chi tiết từng trạm trộn bê tông nhựa để phân đoạn và đánh giá, so sánh quy trình, quy phạm, quy định và tham khảo giá trị thiết kế của từng trạm để đánh giá kết quả thực địa.
Vị này cho biết thêm phương pháp lấy mẫu là lấy xác suất trên toàn đoạn tuyến: “Chúng tôi rất vất vả với giai đoạn 2 của dự án này, bởi dự án giao cho một tổng thầu nhưng sau đó họ đi thuê rất nhiều đơn vị khác nhau... Chúng tôi phải thực hiện giám định phân bổ phân đoạn theo kết cấu dự án đã thực hiện”.
Tại phiên tòa, các bị cáo thuộc nhà thầu thi công cho rằng sai sót chỉ là cục bộ, thực tế con đường không hư hỏng.
Nhà thầu Lotte E&C gửi ba video do nhà thầu thực hiện vào tháng 10-2022 và tháng 5-2023 cho rằng con đường vận hành bình thường, không có sai sót gì và đề nghị HĐXX trình chiếu các video này.
Còn nhà thầu Posco E&C phản đối 100% yêu cầu bồi thường của chủ đầu tư, phản đối phương pháp thực hiện giám định. Họ cho rằng qua năm năm kể từ khi thông xe, Posco E&C không nhận được công văn từ các đơn vị vận hành yêu cầu sửa chữa liên quan đến gói thầu A5.
Trước ý kiến này, giám định viên khẳng định đã giám định cả một hệ thống đa lớp để quản lý chất lượng, theo quy trình của Nhà nước.
“Chúng tôi kiểm tra xác suất ngẫu nhiên, bất kỳ nhưng lấy chỗ nào cũng thấy bất thường” - đại diện đơn vị giám định nói.
Đại diện đơn vị giám định nhấn mạnh việc có bị cáo tại đây cho rằng đoạn đường nhà thầu đó thi công không hư hỏng “nhưng ở đây không phải hư hỏng mới sai, mà thi công sai thì là sai”.
Bị khởi tố mới biết được làm giám đốc tạm thời
Tại phiên tòa, trả lời câu hỏi của luật sư, bị cáo Đỗ Quốc Vượng (cựu giám đốc chất lượng gói thầu A4) khai vào làm từ tháng 9-2015 đến ngày 7-10-2016 thì nghỉ việc. Từ đó đến ngày 16-11-2016, bị cáo chỉ tham gia công tác bàn giao, không tham gia bất kỳ hoạt động nào ở công trường, nghiệm thu, thí nghiệm hay ký hồ sơ.
Đỗ Quốc Vượng khai trong vòng một tháng trước khi nghỉ việc, bị cáo bị yêu cầu ký các hồ sơ về phần bê tông nhựa dù đây không phải là nhiệm vụ của bị cáo…
Giải thích lý do xin nghỉ việc, bị cáo Vượng cho biết được phân công quản lý nhân sự, máy móc, quản lý việc thí nghiệm tần suất vật liệu đối với các mỏ vật liệu, vật liệu trước khi thi công. Bị cáo chỉ ký hồ sơ liên quan đến kết quả thí nghiệm tại phòng thí nghiệm và hồ sơ thí nghiệm vật liệu trước khi thi công. Tuy nhiên, trong vòng một tháng trước khi nghỉ việc, bị cáo bị yêu cầu ký các hồ sơ về phần bê tông nhựa dù đây không phải là nhiệm vụ của bị cáo.
“Lúc đó, bị cáo cần thời gian một tháng để tìm công việc mới, bị cáo là lao động chính trong gia đình” - nói đến đây, bị cáo Vượng bật khóc. Bị cáo nhận thức mình là người làm công ăn lương, phải thực hiện công việc được giao nên đã ký.
Suốt quá trình làm việc, bị cáo hoàn toàn không nhận được văn bản bổ nhiệm giám đốc chất lượng. Bị cáo chỉ là một trưởng phòng quản lý chất lượng và phạm vi công việc là quản lý chất lượng vật liệu trước khi thi công.
Bị cáo Vượng cho rằng sau khi bị khởi tố, luật sư nói thì bị cáo mới biết trong hồ sơ vụ án có văn bản bổ nhiệm mình. Bị cáo mong HĐXX xem xét tính chất hành vi của bị cáo.
Nhà thầu Lotte E&C cũng có văn bản xác nhận vị trí làm việc của bị cáo nằm dưới vai trò của giám đốc thi công, giám đốc dự án. Trong khi vai trò giám đốc quản lý chất lượng rất lớn, tương đương giám đốc điều hành dự án, có quyền can thiệp vào bất kỳ công việc nào trên công trường.
Chủ đầu tư không yêu cầu các bị cáo bồi thường
Tại phiên xử trước đó, đại diện VEC mong HĐXX nếu xác định các nhà thầu thi công có sai phạm, gây thiệt hại cho chủ đầu tư thì phải bồi thường theo đúng quy định của pháp luật và thiệt hại đến đâu bồi thường đến đó. Kết quả điều tra xác định giai đoạn 2 của dự án, VEC đã thanh toán cho các nhà thầu thi công các hạng mục xây dựng không đảm bảo chất lượng với số tiền là 460 tỉ đồng.
Cạnh đó, đại diện VEC không yêu cầu các bị cáo bồi thường. Các bị cáo đều là nhân viên, chuyên gia có đóng góp cho ngành giao thông vận tải, có nhiều bằng khen, giấy khen. Mong HĐXX xem xét trên cơ sở tính nhân văn của pháp luật, coi đó như rủi ro nghề nghiệp.
Cũng theo đại diện VEC, bản án giai đoạn 1 đã đủ sức răn đe đối với các bị cáo. Một số tài sản của các bị cáo bị kê biên, phong tỏa, ngừng giao dịch. VEC không yêu cầu các bị cáo bồi thường nên đề nghị HĐXX hủy bỏ biện pháp ngăn chặn này.
