Ngày 30-4-1975 trong mắt Tướng Nguyễn Hữu Có - Bài 1: Một quê hương, một gia đình

Hồi ức dưới đây được ghi chép từ nhiều cuộc trò chuyện giữa ông Nguyễn Hữu Có với phóng viên Đức Hiển, Báo Pháp Luật TP.HCM trong quãng thời gian từ 2000 đến 2005. Có thể do tuổi tác và thời gian quá lâu, một số chi tiết có thể có sai số. Tuy nhiên điều mà PLO muốn nói đến là cái nhìn của một người trong cuộc, từng ở phía bên kia trong thời khắc cuối cùng của cuộc chiến.

Tướng Nguyễn Hữu Có. Ảnh: TL

"Sau 11 giờ trưa 30-4-1975, tôi không còn chuyện gì để làm nữa. Rời Dinh Độc Lập, tôi về nhà. Sau gần 40 năm từ một thiếu sinh quân Đông Dương, tôi đã lên đến nấc thang cao nhất của đời binh nghiệp. Và bây giờ, nó đã ở sau lưng, nói được thì cũng đã từng được, nói mất thì cũng mất hết rồi. Chỉ hai điều quý nhất còn nguyên: Một quê hương và một gia đình! Tôi thả lỏng người, nhắc mình: tất cả đều đã qua"

Tướng Nguyễn Hữu Có. Ảnh: TL 

Chiều 28-4-2005, tôi gọi cho ông hỏi chú đang ở đâu con chạy tới. Ông hỏi có chuyện gì, tôi nói không chuyện gì, chỉ muốn uống trà nghe chú review lại cảm xúc của ngày này ba mươi năm trước.

Ông nói ừ chạy qua đi, chú đang sắp hành lý qua Mỹ thăm mấy đứa nhỏ. Ông đợi tôi ở nhà riêng ở Nguyễn Đình Chính, Phú Nhuận (TP.HCM).

Nhiều lần trò chuyện với ông Nguyễn Hữu Có, tôi nhìn thấy ở ông sự an phận và buông trôi, không có vẻ gì của một chiến tướng , một Bộ trưởng Quốc phòng VNCH ở những năm chiến tranh căng thẳng nhất.

Rời chính trường từ 1967, ngày cuối cùng của cuộc chiến tranh, ông lại đeo lên vai áo mình quân hàm Trung tướng, trợ lý quân sự cho Dương Văn Minh. Làm trung tướng một ngày hôm đó đủ để chứng kiến cỗ máy chiến tranh và cả chế độ sụp đổ.Ông kể:

"Gần cuối tháng 4-1975, thấy tình hình không êm, Tổng thống Thiệu từ chức, giao quyền lại cho Phó Tổng thống Vũ Văn Huyền, ông Huyền trao lại cho ông Hương rồi sau đó là Đại tướng Dương văn Minh.

Tôi lúc bấy giờ không còn vai trò gì trong quân đội. Từ chỗ là Tổng trưởng Quốc phòng, Thiệu cử tôi đi Đài Loan cám ơn Chính phủ nước này rồi sau đó buộc tôi lưu vong ở Hồng Kong ba năm trời. Thời gian đó, biết không thể quay lại chính trường, tôi đi học nghề ngân hàng. Hết thời hạn lưu vong tôi về nước và được Nguyễn Tấn Đời mời làm cho Tín Nghĩa ngân hàng.

Tín Nghĩa là một nhà băng lớn và Nguyễn Tấn Đời có quan hệ với nhiều ông lớn, một trong số đó là ông Dương Văn Minh. Sáng nào hai ông này cũng tennis với nhau. Cả Sai Gòn ai cũng biết. Ông Thiệu dĩ nhiên cũng biết và đặc biệt khó chịu về điều đó. Thế rồi tai vạ ập đến. Thiệu nghe tay chân thân tín mách lại: ông Nguyễn Tấn Đời hứa với ông Dương Văn Minh hễ Big Minh ra tranh cử tổng thống thì ông Đời sẽ hỗ trợ mạnh mẽ về tài chính.

Và ông Thiệu quyết định ra tay trước để ngăn ngừa hậu họa.

Nguyễn Tấn Đời nói với tôi: căng rồi, ông Thiệu đã lệnh cho Ngân hàng Nhà nước thanh tra quy mô Tín Nghĩa Ngân hàng.

Chứng cứ tới đâu thì không biết,nhưng tháng 3-1975, chủ nhà băng Nguyễn Tấn Đời bị cảnh sát bắt tống vào Chí Hòa cho tới ngày giải phóng. Còn tôi, sau sự cố ấy cũng rời ngân hàng ra ngoài kinh doanh để nuôi hơn chục đứa con. Lúc này, thi thoảng tôi vẫn gọi cho anh em quen như Đề đốc Hải quân Chung Tấn Cang, tướng Lý Tòng Bá. Việt cộng đánh rộ khắp nơi. Cũng đã có vài thông tin, vài bàn tay chìa ra cho chế độ ông Thiệu nhưng chỉ là lời thăm dò, không có gì chắc chắn cả. Cờ đã tàn…”.

(Còn tiếp)

 NGUYỄN ĐỨC HIỂN

Đừng bỏ lỡ

Bản tin trưa 25-2: Nạn nhân vụ 'tu thành tiên' bán công ty và 3 căn nhà để mua đồ lừa đảo; Khởi tố bảo mẫu ở Long An

Bản tin trưa 25-2: Nạn nhân vụ 'tu thành tiên' bán công ty và 3 căn nhà để mua đồ lừa đảo; Khởi tố bảo mẫu ở Long An

(PLO)- Vụ án đại gia Lê Thanh Thản lừa dối khách hàng: Cư dân không đồng tình với kết quả định giá; Lập trình viên bị bắt giữ, bị nhổ 14 chiếc răng và ép viết phần mềm đánh bạc; Nạn nhân vụ 'tu thành tiên': Bán công ty và 3 căn nhà để mua tượng, la bàn; Khởi tố bảo mẫu giữ trẻ tự phát ở Long An về tội hành hạ người khác; Truy tìm nam thanh niên cướp 10 kg thịt bò ở Long An.

Đọc thêm

 Bà Ly Sa trong cuộc vận động đồng bào dân tộc H’Mông xóa bỏ các hủ tục, trong đó có vấn nạn tảo hôn.

Cuộc chiến chấm dứt nạn tảo hôn

(PLO)- Cuộc chiến chấm dứt nạn tảo hôn là chìa khóa căn cơ để giải quyết hệ lụy là đói nghèo, trẻ em bỏ học, chất lượng dân số thấp kéo dài qua nhiều thập niên ở huyện Mường Lát (Thanh Hóa).
Ép con lấy chồng cận huyết

Ép con lấy chồng cận huyết

(PLO)- Tuổi 15, Sùng Thị Tú ở xã Trung Lý, huyện vùng cao biên giới Mường Lát (Thanh Hóa) đã bị chính mẹ ruột của mình ép lấy người cậu họ.
Tết tại bệnh viện dã chiến ở Nam Sudan

Tết tại bệnh viện dã chiến ở Nam Sudan

(PL)- Dù đón một cái Tết xa nhà nhưng bệnh viện dã chiến cấp 2 số 1 Việt Nam tại Nam Sudan cũng tổ chức nấu bánh chưng, trang trí mai, đào rộn ràng không khí Tết.
Đến Campuchia truy tìm MH370

Đến Campuchia truy tìm MH370

(PL)- Đội tìm kiếm người Anh nói rằng họ đã may mắn “thoát chết” trong quá trình tìm kiếm bất thành và sẽ trở về Anh hôm nay.
Phía sau 17.000 tỉ cho từ thiện của Châu Nhuận Phát

Phía sau 17.000 tỉ cho từ thiện của Châu Nhuận Phát

(PL)- Thiên vương điện ảnh nói sẽ tặng toàn bộ tài sản tương đương 17.000 tỉ đồng cho từ thiện vì: “Số tiền đó vốn không phải của chúng ta. Chúng ta đi vào thế giới này bằng hai bàn tay trắng và ra đi cũng như thế”.
Bán nhà, cưu mang con nuôi

Bán nhà, cưu mang con nuôi

(PL)- Hơn bốn năm nhận nuôi đứa trẻ mang căn bệnh quái ác, chị Trần Phương Lan đã đánh đổi gần như tất cả. Ngày 9-10 vừa qua, chị là một trong 10 nhân vật được UBND TP Hà Nội công nhận là “Công dân ưu tú thủ đô 2018”.
Mỹ-Anh-Pháp-Đức và khả năng đánh Syria

Mỹ-Anh-Pháp-Đức và khả năng đánh Syria

(PL)- Mỹ-Anh-Pháp-Đức bàn kế hoạch đánh Syria nếu nước này sử dụng vũ khí hóa học khi tấn công tổng lực tỉnh Idlib - cứ điểm cuối cùng của phe nổi dậy.
Jack Ma nghỉ hưu non đi làm giáo dục

Jack Ma nghỉ hưu non đi làm giáo dục

(PL)- Chủ tịch Tập đoàn Alibaba, tỉ phú Jack Ma, cho biết đang dành nhiều thời gian và tài sản hơn để làm từ thiện với mong muốn thành lập một quỹ từ thiện tập trung vào giáo dục.
Chạm mặt nhà vua giữa vùng biên giới

Chạm mặt nhà vua giữa vùng biên giới

(PL)- Trước khi gặp được những chiến binh săn đầu người, tôi đã chạm mặt nhà vua của bộ tộc Konyak trong “cung điện hoàng gia” nằm giữa hai nước Ấn Độ-Myanmar kỳ lạ, ngỡ ngàng…