Bà Đinh Thị Bích (ngụ tỉnh Đắk Lắk) phản ánh năm 2010, bà ký hợp đồng công chứng mua một căn nhà trên đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Bến Nghé, quận 1, TP.HCM. Nhưng đến khâu đi đăng bộ sang tên thì bị ách lại vì người bán nhà bị khởi kiện. Bà Bích được xác định là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án. Nhưng đã năm năm nay vụ kiện chưa được xử vì tòa các cấp cứ chuyển hồ sơ qua lại nhiều lần.
Người mua nhà vướng vào kiện tụng
Theo bà Bích, căn nhà bà mua có giấy chứng nhận (gọi tắt là giấy đỏ) do UBND quận 1 cấp ngày 12-1-2010, người đứng chủ quyền là bà Lê Thị Lan Phương. Nhưng khi mua nhà, bà Bích cầm hợp đồng công chứng đi đăng bộ sang tên thì UBND quận 1 trả lời bằng văn bản là căn nhà bị ngăn chặn. Theo đó, ông NTT cho rằng căn nhà này là của mình, bà Phương chỉ là người đứng tên giùm.
Tiếp đó, ngày 31-10-2011, UBND quận 1 ra quyết định thu hồi và hủy bỏ giấy đỏ đã cấp cho bà Phương vì cho rằng có dấu hiệu cố ý tường trình sai sự thật, che giấu tình tiết pháp lý có liên quan, cố ý gian dối...
Nhưng quyết định này không đề cập đến việc giải quyết quyền lợi của bà Bích như thế nào. Khi bà Bích gửi đơn khiếu nại quyết định thì UBND quận 1 trả lời là chờ Công an quận 1 làm rõ các tình tiết về việc cấp giấy chứng nhận cho bà Phương, tạm thời chưa đăng bộ hồ sơ.
Tháng 10-2012, ông T. khởi kiện bà Phương ra TAND quận 1 vụ án tranh chấp đòi nhà cho ở nhờ. Tòa quận thụ lý vụ án và xác định bà Bích là người liên quan. Đồng thời bà Bích cũng có yêu cầu độc lập đề nghị tòa tuyên hủy quyết định thu hồi, hủy bỏ giấy đỏ của UBND quận 1 trước đó.
Dưới đẩy lên, trên trả xuống
Giữa năm 2013, TAND quận 1 ra quyết định tạm đình chỉ vụ án với lý do cần đợi kết quả xác minh từ UBND và Công an quận 1. Đến tháng 9-2015 (sau hơn ba năm thụ lý vụ án), TAND quận ra quyết định chuyển vụ án lên TAND TP.HCM với lý do nguyên đơn là người Việt Nam định cư ở Úc. Vụ án có đương sự là người nước ngoài nên không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa quận. Căn cứ pháp lý là theo Nghị quyết 01/2005 và Nghị quyết 03/2012 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao.
Nhưng một năm sau, TAND TP.HCM lại chuyển vụ án về lại TAND quận 1 vì tòa quận 1 viện dẫn điều luật chuyển hồ sơ chưa phù hợp. Bởi lẽ tại thời điểm thụ lý vụ án thì Nghị quyết 03/2012 của TAND Tối cao chưa ban hành.
Theo tòa, TP căn cứ giấy xác nhận của Sở Tư pháp TP.HCM gửi tòa ngày 26-4-2012 thì ông T. mang quốc tịch Việt Nam, cư trú ở TP.HCM. Tại thời điểm thụ lý vụ án ông T. có mặt tại Việt Nam trực tiếp đi nộp đơn kiện, đóng tạm ứng án phí. Như vậy, phải căn cứ vào Nghị quyết 01/2005 của TAND Tối cao để xác định thẩm quyền giải quyết vụ án của TAND quận 1.
Ngày 3-3 mới đây, TAND quận 1 lại có quyết định chuyển hồ sơ lên TAND TP.HCM với lý do người liên quan là bà Bích có yêu cầu độc lập hủy quyết định thu hồi giấy đỏ của UBND quận 1. Trong khi theo bà Bích, thực tế bà đã có yêu cầu này từ khi TAND quận 1 thụ lý vụ án vào năm 2012.
“Biết tin tòa quận lại chuyển hồ sơ tôi buồn quá, đã sáu năm kể từ ngày mua nhà, tôi chưa làm được giấy chủ quyền. Tôi mua nhà ngay tình nhưng đã phải khổ sở chạy tới lui không biết bao nhiêu lần…” - bà Bích nói.
Đã phân công thẩm phán giải quyết
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM,ông Thái Văn Tuấn (Chánh Văn phòng TAND TP.HCM) cho biết sau khi nhận được hồ sơ vụ án của tòa quận 1 chuyển lên thì TAND TP.HCM sẽ giữ lại để giải quyết. Hiện lãnh đạo tòa đã có quyết định phân công thẩm phán thụ lý giải quyết vụ kiện.
Theo ông Tuấn, về thẩm quyền thì vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND quận 1. Nhưng nếu hồ sơ cứ chuyển lên, chuyển xuống nhiều lần thì ít nhiều cũng ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự.
Với quan điểm cơ chế một cửa liên thông, tòa án luôn tạo mọi điều kiện cho đương sự để giải quyết nhanh vụ án. Chính vì thế mà trong vụ án này, TAND TP quyết định giữ vụ án lại giải quyết, không chuyển xuống nữa. Đồng thời chánh án TAND TP cũng có văn bản yêu cầu TAND quận 1 báo cáo, giải trình sự việc để có cơ sở xử lý trách nhiệm cá nhân, tập thể liên quan.
| Cần xem xét quyền lợi của bà Bích Theo Công văn số 1732 ngày 24-7-2015 của UBND quận 1 trả lời TAND quận 1 thì ông T. là người có lỗi trong hợp đồng giấy tay về việc mua bán nhà với bà Phương. Căn nhà có tranh chấp đã được UBND quận 1 cấp giấy đỏ cho bà Phương. Sau khi bà Phương bán cho bà Bích mới xảy ra tranh chấp nhưng không phải tranh chấp về quyền sở hữu trong quá trình cấp giấy… Việc UBND quận 1 thu hồi và hủy bỏ giấy chứng nhận trên là cần thiết nhưng quyền lợi của bà Bích là người mua nhà ngay tình, đúng thủ tục cần được pháp luật bảo vệ. UBND quận 1 nhận thấy trong sự việc này cần xác định lỗi của phía ông T. trong quan hệ mua nhà nhờ đứng tên giùm… |
