Sáng 13-12, tại phường 5, TP Vũng Tàu, TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu mở phiên tòa xét xử lưu động bị cáo Nguyễn Bé (57 tuổi, ngụ tỉnh Bình Định, thuyền trưởng tàu cá BĐ 30933 TS) về tội tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép. Bị cáo Bé bị HĐXX tuyên phạt mức án 6 năm tù giam.
Theo cáo trạng, ngày 17/5/2024, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tiếp nhận nguồn tin về tội phạm của một người dân tố cáo bị cáo Bé điều khiển tàu cá BĐ 30933 TS xuất bến tại khu vực Bến Đá, phường 5, TP Vũng Tàu từ gần cuối tháng 4-2024, điều khiển tàu cá đưa 5 thuyền viên sang vùng biển Malaysia khai thác trái phép thủy sản.
Quá trình điều tra ban đầu xác định, tàu cá BĐ 30933 TS là tàu cá vỏ gỗ, chiều dài hơn 13m, có giấy phép khai thác thủy sản cấp năm 2020, nghề chính là câu mực, hoạt động ở vùng lộng. Bị cáo Bé là chủ tàu và cũng là thuyền trưởng.
Sau khi xuất bến, bị cáo Bé điều khiển tàu cá chở theo 5 thuyền viên ra biển và khai thác tại vùng biển khơi Việt Nam (khu vực biển từ cách Côn Đảo khoảng 40 đến 60 hải lý đến khu vực cách đường phân định Việt Nam - Malaysia khoảng 13-14 hải lý).
Đến ngày 2-5, do lượng hải sản đánh bắt được ít nên Bé nảy sinh ý định điều khiển tàu cá chở theo các thuyền viên sang vùng biển Malaysia đánh bắt hải sản. Tối hôm sau, tàu cá của bị cáo Bé đến vùng biển giáp ranh giữa Việt Nam - Malaysia thì bị lực lượng của Việt Nam thông báo trên bộ đàm yêu cầu quay về vùng biển Việt Nam.
Tuy nhiên, bị cáo Bé không chấp hành mà cố tình tắt thiết bị GPS và tắt đèn trên tàu cá để lực lượng chức năng không phát hiện. Sau đó, bị cáo tiếp tục điều khiển tàu cá đi qua biên giới trên biển Malaysia rồi neo đậu để khai thác thủy sản trái phép (câu mực rồi phơi khô). Đến ngày 13-5, tàu của Bé khai thác được hơn 400 kg mực khô.
Trong thời gian đánh bắt thủy sản trái phép tại vùng biển của Malaysia, tàu của bị cáo Bé gặp một tàu cá của ngư dân Malaysia, ngư dân trên tàu cá này ra dấu hiệu xin thuốc lá để hút. Bé chỉ đạo một thuyền viên trên tàu lấy một cây thuốc lá đưa cho ngư dân Malaysia và Bé được ngư dân này cho lại một lá cờ của Malaysia. Sau đó Bé chỉ đạo thuyền viên gắn cờ Malaysia lên nóc cabin tàu cá BĐ-30933-TS thay cho cờ Việt Nam để không bị lực lượng chức năng nước bạn phát hiện, bắt giữ.
Sau khi đánh bắt được 488 kg mực khô (trị giá khoảng 86 triệu đồng), Bé chạy tàu quay trở lại vùng biển Việt Nam tiếp tục đánh bắt, trước khi về cập cảng ở Vũng Tàu.
Nhận được đơn tố giác tội phạm, ngày 18-5-2024, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tiến hành khám xét khẩn cấp, thu giữ các đồ vật, tài liệu khi tàu của Bé về bờ.
Tại cơ quan chức năng, Bé khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội. Ngoài ra, Bé khai nhận trước đó đã một lần đưa tàu cùng các thuyền viên đi đánh bắt tại vùng biển Malaysia. Tuy nhiên, do không có mực nên quay về.
Đối với 5 thuyền viên trong chuyến biển lần sau này thì Bé đã cho nghỉ việc và không biết các thuyền viên đang ở đâu, Cơ quan An ninh điều tra đã tiến hành xác minh nhưng không xác định được nhân thân, lai lịch. Việc đưa tàu và thuyền viên đi đánh bắt trái phép, Bé tự quyết định, tự ý điều khiển tàu và không bàn bạc, trao đổi trước với họ. Họ chỉ làm theo sự chỉ đạo của Bé nên chưa đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự.
Tại phiên tòa, bị cáo Bé khai nhận hành vi phạm tội của mình, phù hợp với lời khai của bị cáo tại Cơ quan điều tra.
Theo HĐXX, bị cáo Bé khi xuất bến không làm thủ tục xuất cảnh cho mình và 5 thuyền viên trên tàu. Nhưng vì mục đích khai thác được nhiều hải sản hơn mà bị cáo đã điều khiển tàu cá chở theo 5 thuyền viên xuất cảnh trái phép sang vùng biển Malaysia để đánh bắt trái phép. Ngoài ra còn một lần xuất cảnh trái phép trước đó Bé đã khai nhận…
Hành vi của Bé đủ yếu tố cấu thành tội tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép với tình tiết định khung là phạm tội hai lần trở lên và đối với từ 5-10 người.
Tại phiên tòa, VKS giữ nguyên quan điểm truy tố và đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Bé mức án từ 5-7 năm tù. HĐXX sau khi đánh giá tài liệu chứng cứ, hồ sơ vụ án và kết quả xét hỏi tại phiên tòa đã tuyên phạt bị cáo Bé mức án 6 năm tù.
HĐXX cũng tuyên tịch thu sung công quỹ Nhà nước tàu cá BĐ 30933 TS và 488kg mực khô là tang vật vụ án.
Theo HĐXX, tình trạng tàu cá của ngư dân Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài đã và đang diễn ra hết sức phức tạp, ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam trên thương trường quốc tế. Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước từ Trung ương đến địa phương đã triển khai quyết liệt, thực hiện đồng bộ các giải pháp nhưng việc tổ chức đưa người xuất cảnh trái phép đi đánh bắt ở vùng biển nước ngoài chưa được ngăn chặn một cách triệt để.
Các cơ quan, đoàn thể đã tích cực tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của ngư dân vươn khơi bám biển, khẳng định chủ quyền, khai thác thủy sản không vi phạm pháp luật, không vi phạm vùng biển nước ngoài được đặt lên hàng đầu. Song vì lợi ích cá nhân, bị cáo đã đưa ngư dân và phương tiện đến vùng biển nước ngoài để khai thác trái phép.
Hành vi của bị cáo đã ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của lĩnh vực khai thác thủy sản trong nước và xuất khẩu đi nước ngoài, ảnh hưởng đến kinh tế của các ngư dân, doanh nghiệp kinh doanh thủy sản, lợi ích kinh tế của Nhà nước. Vì vậy cần có mức án thật nghiêm nhằm đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa tội phạm chung…
