Chiều muộn 12-2, ông Nguyễn Văn Thành tiếp chúng tôi khi mới từ Bình Chánh trở về nhà ở quận 5, TP.HCM. Người đàn ông ngoài 60 tuổi khoe rằng hai ngày nay ông nhận được rất nhiều cuộc điện thoại chúc mừng từ bạn bè vì nghe tin ông vừa được Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP.HCM xử trắng án. Các con của ông đang ở nước ngoài cũng liên tục gọi điện thoại về chúc mừng ông.
Ông Thành là người từng bị các cơ quan tố tụng huyện Bình Chánh truy tố, kết án về tội kinh doanh trái phép mà Pháp Luật TP.HCM từng phản ánh.
Bỏ 12 máy này, cột 17 máy kia
Như đã phản ánh, tháng 3-2013, hộ kinh doanh của ông Thành (ở Bình Chánh) bị Đội CSĐT tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ công an huyện này phối hợp với Công an xã Tân Kiên kiểm tra. Công an phát hiện hộ kinh doanh ông Thành có 12 tổ máy phát điện đã qua sử dụng nên đã niêm phong, tạm giữ với lý do: “Ông Thành khai mua lại của người khác, không có hóa đơn, chứng từ để bán lại kiếm lời”. 12 tổ máy này được giám định trị giá hơn 2,7 tỉ đồng.
Trước đó, ông Thành được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh ngành nghề mua bán máy nông ngư cơ và phụ tùng vào năm 2001. Năm 2012, bổ sung ngành nghề cho thuê máy móc, thiết bị xây dựng, máy phát điện và búa rung. Quá trình điều tra, ông Thành khai mình không có ý định bán 12 tổ máy này mà chỉ mua để cho thuê.
Xử sơ thẩm, TAND huyện Bình Chánh từng trả hồ sơ để điều tra bổ sung, làm rõ hành vi phạm tội của ông Thành. Điều tra bổ sung, CQĐT xác định lại từ năm 2006 đến thời điểm bị kiểm tra, ông Thành đã 17 lần mua bán máy phát điện có giá trị trên 100 triệu đồng (mỗi tổ máy).
Tháng 9-2015, xử sơ thẩm, TAND huyện Bình Chánh nhận định ông Thành phạm tội kinh doanh trái phép đối với 17 tổ máy phát điện và tuyên phạt một năm tù nhưng cho hưởng án treo. Tòa tuyên trả lại 12 tổ máy phát điện cho ông Thành vì không liên quan đến hành vi phạm tội nữa.
Sau đó, VKSND huyện Bình Chánh kháng nghị, đề nghị cấp phúc thẩm sửa bản án theo hướng tịch thu sung công quỹ 12 tổ máy phát điện cũ. Xử phúc thẩm, TAND TP.HCM đã tuyên y án sơ thẩm.
Ông Nguyễn Văn Thành vui mừng khi được TAND Cấp cao tại TP.HCM đình chỉ vụ án. Trong ảnh: Ông Thành bên “bửu bối” BLHS để tránh vi phạm khi làm ăn. Ảnh: NGÂN NGA
Xử sai cả nội dung lẫn hình thức
Sau vụ án quán cà phê Xin Chào đình đám, ông Thành gửi đơn xin kháng nghị giám đốc thẩm. “Tôi nghĩ rằng mình là một công dân đã đóng thuế đầy đủ cho Nhà nước, có giấy phép đăng ký kinh doanh nhưng vẫn bị tòa xử một năm tù treo là vô lý. Nếu tôi im lặng thì lý lịch của tôi bị xấu, sẽ ảnh hưởng đến con cháu sau này nên tôi mới quyết định làm đơn xin giám đốc thẩm” - ông Thành chia sẻ.
May sao đơn của ông Thành được VKSND Cấp cao tại TP.HCM xem xét. Sau đó viện này đã kháng nghị giám đốc thẩm cả hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm, đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP.HCM hủy cả hai bản án này và đình chỉ vụ án.
Theo viện, về hình thức, CQĐT khởi tố vụ án, khởi tố bị can và đề nghị VKS truy tố ông Thành về tội kinh doanh trái phép đối với 12 tổ máy phát điện nhưng hành vi này sau đó không bị xét xử vì không đủ căn cứ. Sau đó, khi phát hiện hành vi mua bán 17 tổ máy phát điện, CQĐT không khởi tố vụ án hình sự. Vì vậy, việc truy tố, xét xử ông Thành về hành vi này là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.
Ngoài ra, trong 17 tổ máy phát điện mà ông Thành bán, có tổ máy từ lúc bán đến thời điểm bị phát hiện đã quá năm năm, hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Việc VKS và tòa án vẫn truy tố, xét xử hành vi này là không đúng luật.
Về nội dung, VKSND Cấp cao cho rằng việc mua bán tổ máy phát điện không thuộc ngành nghề kinh doanh mà pháp luật cấm hoặc kinh doanh có điều kiện. Trong khi đó, tháng 4-2014, hộ kinh doanh của ông Thành đã được bổ sung ngành nghề kinh doanh mua bán máy phát điện. Vì thế, khi bán 17 tổ máy phát điện, ông Thành đã xuất hóa đơn giá trị gia tăng, khai báo, nộp thuế… Như vậy, tại thời điểm điều tra, truy tố, xét xử thì hành vi mua bán 17 tổ máy phát điện của ông Thành không bị coi là vi phạm pháp luật hình sự.
Chính thức minh oan sau bốn năm khởi tố
Ngày 10-2, Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP.HCM xét xử giám đốc thẩm đã chấp nhận toàn bộ kháng nghị của VKS cùng cấp. Ủy ban Thẩm phán đã hủy cả hai bản án sơ thẩm của TAND huyện Bình Chánh và phúc thẩm của TAND TP.HCM, đồng thời đình chỉ vụ án, minh định ông Thành không phạm tội kinh doanh trái phép.
Như vậy, sau bốn năm vướng vòng tù tội, kể từ ngày 10-2 ông Thành đã chính thức được xác định bị oan. Sắp tới đây, cơ quan tố tụng làm oan sẽ phải xin lỗi, bồi thường cho ông Thành nếu ông có đơn yêu cầu.
“Giờ thì gia đình tôi có thể yên tâm kinh doanh, buôn bán rồi. Cảm ơn TAND Cấp cao và VKSND Cấp cao tại TP.HCM đã giúp chúng tôi tìm được công lý!” - ông Thành vui mừng nói.
Vẫn là những người làm vụ chòi vịt, Xin Chào Theo hồ sơ vụ án, người ký quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và đề nghị truy tố ông Nguyễn Văn Thành tội kinh doanh trái phép là Đại tá Nguyễn Văn Quý, nguyên Trưởng Công an huyện Bình Chánh. Người ký cáo trạng truy tố ông Thành là ông Lê Thanh Tòng, nguyên Phó Viện trưởng VKSND huyện Bình Chánh. Ông Quý và ông Tòng cũng chính là hai người đã ký các quyết định tố tụng tương tự, gây oan sai trong vụ án quán cà phê Xin Chào và vụ án chòi vịt từng gây xôn xao dư luận. Hiện ông Quý, ông Tòng đã bị xử lý kỷ luật với hình thức cách chức và được phân công nhiệm vụ mới. “Chuyện xin lỗi, bồi thường oan tính sau” Chia sẻ niềm vui với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Văn Thành bảo cả gia đình và bạn bè biết tin ông được minh oan, ai cũng mừng. Trong thời gian này ông cũng chưa nghĩ tới chuyện yêu cầu cơ quan tố tụng phải đứng ra xin lỗi, bồi thường oan cho ông. “Được tuyên vô tội như thế tôi rất mừng, mọi chuyện từ từ hẵng tính” - ông Thành cho biết. |