Sáng 23-5, phát biểu tại tổ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thông tin thêm về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã (sáp nhập huyện, xã- PV) giai đoạn 2023 - 2025.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho hay vấn đề này được Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ đặc biệt quan tâm, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm để chuẩn bị Đại hội XIV của Đảng.
Bộ trưởng ghi nhận các địa phương cũng rất nỗ lực, quyết liệt để triển khai việc này.
Nhiều huyện, xã ở Hải Phòng, Hà Nội, TP.HCM và Nghệ An phải sắp xếp
Đánh giá “yếu tố thuận lợi”, bà Phạm Thị Thanh Trà cho rằng Nghị quyết 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã đã bao trùm được tất cả các vấn đề.
Quan trọng hơn, Nghị quyết cũng gần như giải quyết hết các vấn đề vướng mắc phát sinh từ việc thực hiện việc sắp xếp của giai đoạn trước.
Theo Bộ trưởng Nội vụ, các bộ, ngành đã tập trung ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền để giải quyết khó khăn, vướng mắc của giai đoạn trước. Trong đó, nhiều địa phương đã rất năng động, chủ động để có các chỉ thị, nghị quyết của HĐND giải quyết vấn đề này.
Bà Phạm Thị Thanh Trà thông tin đến thời điểm hiện tại có 54/63 đơn vị nằm trong diện phải sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã. Theo đó, 49 đơn vị cấp huyện phải sắp xếp, dự kiến giảm 12-13 đơn vị cấp huyện.
Số đơn vị hành chính cấp xã phải sắp xếp là 1.247, dự kiến giảm 624 đơn vị.
Bộ trưởng đánh giá nhiều địa phương làm rất tích cực. Hiện có 10 địa phương trình đề án lên Bộ Nội vụ tổ chức thẩm định và trình Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết để thực hiện sắp xếp.
Dẫn chứng, bà Phạm Thị Thanh Trà cho biết tỉnh Nam Định thực hiện rất quyết tâm, quyết liệt và sắp xếp rất ổn định, có nhiều cơ chế, chính sách thuận lợi để giải quyết vấn đề cán bộ, công chức, viên chức, tài sản dôi dư. Dự kiến, Nam Định giảm khoảng 50 đơn vị cấp xã.
Theo Bộ trưởng, giai đoạn hiện nay, 4 địa phương có số lượng sắp xếp rất lớn là Hải Phòng, Hà Nội, TP.HCM và Nghệ An.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nội vụ cũng thừa nhận một số địa phương có dấu hiệu chần chừ, chậm chạp, chưa thực sự quyết tâm, quyết liệt trong vấn đề này. Biểu hiện cụ thể là chưa ban hành các chỉ thị, văn bản chỉ đạo căn cơ, khoa học, chặt chẽ về mặt chính trị, thể hiện quyết tâm cao của địa phương.
Cạnh đó, trình tự, thủ tục cũng rất chậm. “Nếu tính thời gian chỉ còn mấy tháng nhưng nhiều địa phương rất chậm, nếu không nhanh sẽ không kịp thời gian 30-9 phải xong, nếu như vậy sẽ rất khó khăn cho Chính phủ trình với Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đến thời điểm này mới có 10 địa phương đưa hồ sơ lên đây”- theo Bộ trưởng.
Xử lý về tài sản dôi dư còn tồn đọng của giai đoạn trước
Ngoài ra, Bộ trưởng Nội vụ cho biết một số địa phương chỉ dựa trên cơ sở các cơ chế, chính sách của Trung ương, dựa trên tinh thần Nghị định 26 chứ không có nghị quyết riêng để căn cứ vào thực tiễn của địa phương để giải quyết dôi dư và phương án sắp xếp các tài sản, tài chính dôi dư.
“Đến thời điểm này, việc xử lý về tài sản dôi dư còn tồn đọng khoảng 50% của giai đoạn trước. Rất lớn. Còn cán bộ, công chức dôi dư đã xử lý rất ổn, còn lại rất ít, cơ bản giải quyết triệt để, chỉ còn lại khoảng 8% trên tổng số rất lớn”- bà Trà nói.
Bộ trưởng Nội vụ thông tin số lượng tài sản, tài chính, trụ sở dôi dư giai đoạn này khoảng 2.700, so với giai đoạn trước rất lớn. Số cán bộ công chức, cán bộ không chuyên trách cấp xã dôi dư ở giai đoạn này dự kiến khoảng 21.700 người.
“Số lượng sắp xếp rất lớn và nếu không có các giải pháp căn cơ sẽ khó khăn để thực hiện”- Bộ trưởng khẳng định.
Cũng theo Bộ trưởng, Ban Chỉ đạo trung ương và các địa phương đang cố gắng phối hợp chặt chẽ để chủ động phương án ngay từ khi xây dựng đề án để giải quyết vấn đề này.
Về một số vướng mắc, Bộ trưởng Trà lưu ý vướng mắc về quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch đô thị. Thực tế nhiều địa phương gắn việc sắp xếp với thành lập đơn vị hành chính đô thị nên vướng với quy hoạch đô thị theo các quy định.
Bà Trà cho hay cơ quan chức năng đang đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội tháo gỡ vấn đề này, “nếu không rất khó”.
Một vướng mắc khác, theo Bộ trưởng, là việc đánh giá, phân loại đơn vị hành chính đô thị sau sắp xếp. Bởi lần sắp xếp này, nhiều đơn vị nông thôn sắp xếp với đô thị và nhiều đơn vị đô thị của thị xã sắp xếp với đơn vị thành phố.
Bộ trưởng Nội vụ nêu tinh thần chung, mong muốn các địa phương tập trung để cố gắng hoàn thành trước 30-9 để đảm bảo tinh thần nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ.
