Ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, cho biết hiện tồn tại hai hình thức tiêm chủng vaccine cho trẻ là tiêm dịch vụ và tiêm theo chương trình tiêm chủng mở rộng.
Tham gia buổi họp báo hôm nay có ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng; ông Trương Quốc Cường, Cục trưởng Cục quản lý dược; ông Đặng Đức Anh, Viện trưởng Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương và ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng Hà Nội.
Tránh hiểu lầm về chất lượng tiêm chủng mở rộng
Việc cùng lúc tồn tại hai hình thức này đã dẫn đến một số bất cập trong phục vụ. Ví dụ, nếu triển khai không tốt dẫn đến sự so sánh và ngộ nhận rằng tư nhân là tốt, công là không tốt; dịch vụ là tốt, miễn phí là không tốt… Thực sự không có việc này.
Thời gian qua, việc tiêm dịch vụ ít nên cũng ít có sự cố đáng tiếc, song nếu tiêm dịch vụ nhiều hoàn toàn có thể xảy ra việc chết trùng lặp… Do vậy, mục tiêu đặt ra là tiêm nhiều nhưng phải bảo đảm an toàn.
Tiêm chủng mở rộng vẫn là số 1. Các điểm tiêm chủng phải bảo đảm việc tiêm chủng tốt, không vì thông tin trái ngược để người dân mất niềm tin vào tiêm chủng mở rộng. Nếu bây giờ không tiêm Quinvaxem thì chắc chắn dịch sẽ bùng lên.
Các bà mẹ mang theo con trẻ chầu chực tại phòng khám từ giữa đêm Noel để chờ tiêm mũi tiêm dịch vụ. Ảnh: PHI HÙNG
Nhà nước vẫn cung cấp đủ vaccine Quinvaxem
Vừa qua nảy sinh hiện tượng khan hiếm vaccine 5 trong 1 và 6 trong 1. Đây là hai vaccine có chứa thành phần ho gà vô bào, các vaccine khác vẫn tương đối ổn định. Chương trình tiêm chủng miễn phí của Nhà nước vẫn cung cấp đủ vaccine Quinvaxem.
Vaccine khan hiếm là do nhà cung cấp không cung cấp đủ số lượng theo nhu cầu do họ thay đổi công nghệ, thay đổi nơi sản xuất, cũng có những lô vaccine sản xuất không đạt yêu cầu…
Bộ Y tế đã chỉ đạo rất quyết liệt để tránh tình trạng tăng giá, trục lợi… Bộ cũng đã cung cấp đường dây nóng để người dân cung cấp thông tin những trường hợp tiêm vaccine xách tay, tự ý đội giá… Bộ đã đặt mục tiêu các điểm tiêm chủng lúc này phải đặt quyền lợi người dân lên trên hết.
Về công tác tổ chức tiêm chủng, vướng mắc lớn nhất là khâu đăng ký. Việc lộn xộn khi hàng trăm người dân chen chúc cho con đi tiêm vào ngày hôm qua trước cửa BV ĐH Quốc gia cũng là do đăng ký. Cục trưởng khuyến cáo người dân nên tham khảo phần hướng dẫn đăng ký qua website, khi đăng ký không nên mang theo trẻ em để tránh bị viêm phổi. Trên cơ sở đăng ký đó, các địa điểm tiêm chủng phải hẹn lịch tiêm.
Vaccine Quinvaxem
Cục trưởng cũng đề nghị báo chí hỗ trợ, phát hiện những hành vi tiêu cực, trục lợi trong việc áp dụng dịch vụ tiêm vaccine trong thời gian này.
Cục trưởng Cục Quản lý dược, ông Trương Quốc Cường nói thêm với tình hình hiện nay rất dễ khiến dịch bùng phát.
Ông Cường cho biết về tình hình nhập khẩu, cung ứng vaccine, trên thế giới hiện nay có ba nhà sản xuất có công nghệ sản xuất vaccine vô bào. Đối với Nhật Bản, họ kiên quyết không xuất khẩu. Còn hai nhà sản xuất còn lại chỉ ưu tiên cung cấp cho những quốc gia dùng loại vaccine này cho chương trình tiêm chủng mở rộng.
Bộ cũng đã tìm nhiều giải pháp, sang các nước tiến bộ như Pháp, Nhật và Bỉ. Ở Pháp có thông tin ngay ở nước này cũng thiếu nhưng họ cũng không nặng nề việc dùng vaccine khác, không có vô bào thì dùng toàn bào…
“Chúng tôi đã đề nghị DN nào tìm được nguồn cung nào có vaccine vô bào thì đưa công văn đi tìm, nhưng người cuối cùng trả lời tôi là ở Nhật. Về nguyên tắc, không ai khi thị trường cần lại không mua về”, ông Cường nhấn mạnh.
Áp giá trần cho vacccine
Ông Cường thông tin thêm hiện nhu cầu thị trường Việt Nam chúng tôi dự báo tối đa khoảng 300 ngàn liều và đã liên hệ nhà sản xuất, yêu cầu cung cấp 200 ngàn liều.
Sanafi đã xác nhận điều phối giúp Việt Nam 160 ngàn liều trong năm 2015, 40 ngàn liều sẽ có vào năm 2016. Bộ đã công khai giá tại 161 điểm trên toàn quốc. Giá trần vaccine được giới hạn là 630 nghìn đồng/liều và không tăng giá. Nơi nào bán cao hơn sẽ bị rút giấy phép.
Không cho phép tiêm vaccine xách tay
Đối với việc tiêm vaccine xách tay, “việc đầu tiên là chúng tôi cung cấp các cơ sở tiêm, giám sát chặt chẽ đầu vào - đầu ra của các cơ sở này, không thể cho phép sử dụng vaccine xách tay vì không bảo đảm yêu cầu vận chuyển và bảo quản”,
Để xử lý tình trạng này, chúng tôi vẫn tiếp tục bằng mọi cách, bằng mọi kênh đi tìm các nguồn. Nhưng tôi khẳng định đến giờ không có nguồn cung ứng nào khác”.
Tình trạng căng thẳng, chen lấn, xô đẩy diễn ra ở điểm tiêm chủng vắcxin 182 Lương Thế Vinh, Hà nội sáng 25/12. (Ảnh: Minh Sơn/Vietnam+)
Buổi họp báo chuyển sang phần trả lời câu hỏi
+ Kế hoạch về việc cung cấp vaccine trong năm 2016?
Ông Trương Quốc Cường: Năm 2016 còn 40 nghìn liều vào tháng 2, ngoài ra chúng tôi không có bất cứ một cam kết nào khác.
Ông Nguyễn Nhật Cảm: Đáp ứng được 60-70% của số chờ đợi trong năm 2015.
+ Quá trình đàm phán nhập vaccine diễn ra từ bao giờ? Có những DN nói rằng nếu họ được bán với giá cao hơn, họ có thể nhập khẩu ngay về VN 100 nghìn liều trong thời gian tới?
Ông Cường: Quá trình đàm phán diễn ra hơn một năm. Thông tin nếu tăng giá vaccine sẽ mua được ở Thái Lan, Malaysia chắc chắn là không chính xác. Các nước này không sản xuất được vaccine. Ở đây không phải vấn đề giá.
Nhà sản xuất chỉ ưu tiên cho những quốc gia sử dụng vaccine này trong chương trình tiêm chủng mở rộng. Đã trong chương trình tiêm chủng mở rộng thì họ cam kết phải cung cấp đẩy đủ. Đó là lý do vì sao Việt Nam không có.
+ Làm sao để tránh khan hiếm ảo, cơn sốt áo?
Ồng Cường: Không phải ảo, đây là thiếu thật, thiếu trên toàn cầu, thiếu hệ thống.
+ Công tác tổ chức như thế nào để tránh việc xếp hàng, chen lấn khó khăn?
Đặng Đức Anh: Viện thống nhất việc đăng ký có thể thực hiện trên trang web hoặc qua điện thoại. Chúng tôi cũng không hạn chế các bà mẹ ngoại tỉnh đăng ký tiêm cho các cháu, miễn là việc đăng ký hợp lệ.
Ông Cảm: Chúng tôi chỉ đạo đăng ký qua mạng. Chẳng hạn, đăng ký vào hộp thư điện tử để bảo đảm người dân không phải đến xếp hàng. Chiều nay, chúng tôi sẽ chốt hình thức đăng ký như thế nào, đến chỗ nào để tiêm… Chúng tôi sẽ công khai trên trang web của các đơn vị.
Ông Trần Đắc Phu: Trách nhiệm này thuộc về Polyvac. Hiện nay, đăng ký là khâu khó nhất vì dễ lộn xộn. Khó tránh việc người dân ở tỉnh bế trẻ lên nằm chờ được tiêm. Tuy nhiên, cần nhất là không để xảy ra cò mồi.
Việc Việt Nam có tiêm Quinvaxem nữa hay không là quyền của chúng ta. Tuy nhiên, giai đoạn đầu chúng ta tiêm Quinvaxem thì tiền viện trợ nhiều hơn, vốn đối ứng ít hơn, còn từ 2019 tiền viện trợ sẽ ít hơn. Vaccine Quinvaxem có gây tử vong, có phản ứng nặng, nhưng tiêm vaccine vô bào cũng sẽ có trường hợp như vậy, người dân cần nắm rõ thông tin để tiêm chủng an toàn cho trẻ.