TS Trần Văn Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính (Bộ Tư pháp), cho biết việc xử lý đối với nhiều vụ án tham nhũng ở nước ta còn kéo dài, số vụ phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung chiếm tỉ lệ rất cao, gây bức xúc trong nhân dân. Đáng chú ý, theo ông Dũng, không ít trường hợp bị can bị khởi tố về tội rất nghiêm trọng, tội đặc biệt nghiêm trọng nhưng vẫn được đình chỉ điều tra, cho miễn trách nhiệm hình sự. “Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử một số vụ án vẫn còn những hiện tượng tác động trái pháp luật” - ông Dũng nói.
“Hiến kế” cho Việt Nam, ông Li Ming Chak, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Chống tham nhũng độc lập Hong Kong (ICAC), cho rằng muốn đẩy lùi tham nhũng trước hết Việt Nam cần đề cao “tính nguyên tắc” trong quá trình điều tra. Ông Li đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu bảo vệ những người làm chứng, người tố cáo hành vi tham nhũng, bảo đảm họ không bị đe dọa, luôn luôn được an toàn, kể cả trên chính cương vị xã hội. “Phải xem chống tham nhũng là một cuộc chiến và có chính sách không khoan nhượng với tham nhũng. Đồng thời, cơ quan phòng, chống tham nhũng phải có nguồn lực tốt để tránh tình trạng lạm dụng chức quyền, làm lợi bất chính ngay trong chính lực lượng này” - ông Li chia sẻ.
Chuyên gia đến từ Úc chia sẻ kinh nghiệm từ nước này: Khi một cá nhân bị phát hiện trong tài khoản ngân hàng có 10 triệu đô trong khi thu nhập của họ chỉ vài chục ngàn đô/năm thì cảnh sát có quyền đến “gõ cửa” chủ tài khoản đó. Chủ tài khoản có nghĩa vụ phải chứng minh nguồn gốc số tiền này, trường hợp không chứng minh được hoặc chứng minh không thuyết phục, họ bị truy tố ra tòa và buộc phải trả lại toàn bộ số tiền bất chính cho nhà nước. Theo vị chuyên gia này, bằng biện pháp nói trên, chỉ trong năm 2014, nước này đã thu hồi được khoảng 45 tỉ đôla Úc.
Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương Nguyễn Doãn Khánh cho rằng khi xử lý tội phạm tham nhũng cần chú ý đặc điểm phức tạp của loại tội phạm này, từ đó cân nhắc việc tăng cường thẩm quyền, năng lực, bảo đảm tính độc lập, khách quan trong thực thi công vụ cũng như bảo đảm nguồn lực cho các hoạt động chuyên biệt này. Ông Khánh cũng đề xuất đưa vào cơ chế theo dõi, giám sát hiệu quả từ bên ngoài nhằm ngăn ngừa việc lạm quyền của những cá nhân có vị trí, quyền hạn...
ĐẶNG TRUNG
