Chiều 3-12, tại Hà Nội, Trung tâm Phục vụ hành chính công TP Hà Nội tổ chức Hội nghị đối thoại với chủ đề “Từ thủ tục liên thông đến an cư: Tháo gỡ khó khăn cho người dân mua nhà ở xã hội”.
Khó xác nhận thu nhập với lao động tự do
Tại hội nghị, nhiều người dân cho biết khi xin xác nhận thu nhập tại công an phường, xã theo Nghị định 261/2025/NĐ-CP, họ chưa được hướng dẫn cụ thể. Không ít trường hợp phải chờ đợi nhiều ngày mà vẫn chưa có kết quả xác nhận, dẫn tới nguy cơ chậm nộp hồ sơ.
Giải đáp nội dung này, Thượng tá Lê Thế Tùng, Phó Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an TP Hà Nội, cho biết việc xác nhận thu nhập cho đối tượng lao động tự do hiện gặp nhiều vướng mắc. Theo Nghị định 261/2025, công an cấp xã có tối đa 7 ngày để xét xác nhận, tuy nhiên cơ sở dữ liệu dân cư hiện chưa có trường thông tin thu nhập đối với nhóm này.
“Trong dữ liệu quốc gia chưa có thông tin thu nhập của người lao động tự do hoặc người lao động không hợp đồng. Việc xác nhận vì vậy rất khó khăn” – Thượng tá Tùng nói.
Ông Tùng cho biết Công an TP Hà Nội đã quán triệt lực lượng cấp xã bảo đảm tiếp nhận và cung cấp thông tin dân cư, thường trú, tạm trú đầy đủ, đúng quy định. Nếu cán bộ gây khó dễ cho người dân trong quá trình xác nhận thông tin cư trú, ngành công an sẽ xử lý ngay.
Thượng tá Tùng thông tin thêm, công an thành phố đã báo cáo Bộ Công an để xin hướng dẫn thống nhất trên toàn quốc. Trong thời gian tới, quá trình làm sạch và đồng bộ dữ liệu chuyên ngành sẽ được triển khai, nhằm tăng tính chính xác trong xác nhận hồ sơ và tạo thuận lợi cho người dân.
Trả lời câu hỏi về giải pháp cụ thể cho nhóm lao động tự do, đối tượng chiếm tỉ lệ lớn trong nhu cầu mua nhà ở xã hội, Thượng tá Tùng cho biết:
“Đây là điều kiện bắt buộc trong hồ sơ xét duyệt mua nhà. Thành phố đã có văn bản kiến nghị Bộ Công an ban hành hướng dẫn cụ thể. Chúng tôi chờ hướng dẫn để thực hiện thống nhất, tránh phát sinh khác biệt giữa các địa phương”.
Ông khẳng định khi có hướng dẫn mới, công an cấp xã sẽ triển khai theo quy trình rõ ràng, minh bạch, đảm bảo quyền lợi người dân.
Cảnh báo lừa bán suất ngoại giao nhà ở xã hội
Một nội dung thu hút nhiều quan tâm tại hội nghị là tình trạng rao bán “suất ngoại giao, suất nội bộ” nhà ở xã hội trên Facebook, Zalo. Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn, Phó Trưởng Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an TP Hà Nội, khẳng định: “Không hề tồn tại suất ngoại giao, suất nội bộ. Những thông tin rao bán trên mạng phần lớn là bịa đặt, có dấu hiệu lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản”.
Theo Thượng tá Tuấn, nhiều đối tượng lập trang mạng xã hội, giới thiệu có “quan hệ cấp trên”, “giữ suất nội bộ”, cam kết làm hồ sơ nhanh, thậm chí cam kết trúng bốc thăm. Người dân bị dẫn dắt từng bước, từ nộp phí làm hồ sơ đến phí chênh lệch ngoài quy định.
“Tất cả những hành vi này đều vi phạm pháp luật. Người dân cần hết sức cảnh giác, tuyệt đối không giao dịch qua trung gian, không nộp khoản tiền nào ngoài quy định”.
Ông đề nghị người dân khi phát hiện dấu hiệu bất thường phải báo ngay cho công an nơi gần nhất. Nếu cá nhân, doanh nghiệp nào đã trót nhận tiền của người dân để “giữ suất”, cần hoàn trả sớm trước khi bị xử lý.
Liên quan công tác đảm bảo an ninh trật tự, tháo gỡ khó khăn trong quá trình xét duyệt hồ sơ mua nhà ở xã hội, Đại tá Mai Tùng Lâm, Phó Trưởng phòng An ninh kinh tế, Công an TP Hà Nội, cho biết thời gian qua lực lượng công an đã tham mưu, phối hợp cùng sở ngành, chủ đầu tư triển khai chính sách an sinh.
“Công an tham gia từ đầu đến cuối vòng đời dự án, từ chấp thuận chủ trương đầu tư, giải phóng mặt bằng, tiếp nhận hồ sơ, xét duyệt, cho đến lúc bàn giao vận hành”, Đại tá Lâm nói.
Đại tá Lâm dẫn ví dụ tại dự án nhà ở xã hội Kim Chung (Đông Anh), lượng người dân đến đăng ký rất lớn, nhiều người phải thức đêm xếp hàng. Công an đã bố trí lực lượng làm việc xuyên đêm để giữ trật tự, đồng thời xử lý môi giới, cò mồi, đảm bảo quá trình tiếp nhận hồ sơ minh bạch.
Ngoài ra, công an còn phối hợp đảm bảo an ninh công trường, xử lý sự cố trong quá trình thi công, tiếp nhận thông tin phản ánh tiêu cực từ người dân và phối hợp xử lý.
Một hướng mở được nhiều đại biểu quan tâm là số hóa toàn bộ thủ tục xét duyệt. Đại tá Mai Tùng Lâm cho biết lực lượng công an đang đề xuất triển khai tiếp nhận hồ sơ trực tuyến, liên thông dữ liệu dân cư, lao động, bảo hiểm để tự động sàng lọc đối tượng thụ hưởng.
“Khi dữ liệu đồng bộ, AI có thể rà soát trường hợp không đủ điều kiện ngay từ đầu. Hồ sơ chỉ phải nộp một lần, giảm tối đa tiếp xúc và giảm nguy cơ phát sinh chi phí ngoài quy định”.
Ông kỳ vọng với sự phối hợp của các sở ngành và Trung tâm Phục vụ hành chính công, người dân sẽ tiếp cận nhà ở xã hội nhanh hơn, thuận lợi hơn, đúng tinh thần công khai, minh bạch và công bằng.
