Công ty thua kiện nhân viên, phải bồi thường hơn 1,2 tỉ

Theo đơn khởi kiện của bà NTTT, đầu tháng 10-2014, bà được Công ty Cổ phần Bất động sản BTA (trụ sở tại quận 2, TP.HCM) ký hợp đồng lao động không xác định thời hạn với mức lương gần 80 triệu đồng/tháng. Công việc của bà là bán trực tiếp căn hộ và phụ trách bộ phận bán căn hộ của công ty.

Kiện công ty sa thải trái luật

Theo bà T., đầu năm 2016, công ty yêu cầu giảm lương, bà không đồng ý nên công ty “tìm cớ sa thải trái pháp luật”. Cụ thể, tháng 6-2016, công ty họp xử lý kỷ luật lao động bà với ba sai phạm: Tạo lập hồ sơ giả mạo trị giá gần 300 triệu đồng để lấy tiền công ty, chiếm đoạt phiếu quà tặng trị giá 50 triệu đồng, tự ý ký văn bản xác nhận công nợ với khách hàng làm công ty thiệt hại hơn 4 tỉ đồng. Tiếp đó, công ty ra quyết định sa thải bà từ ngày 24-6-2016 với hai sai phạm là tạo lập hồ sơ giả lấy tiền công ty và chiếm đoạt phiếu quà tặng.

Về chuyện công ty nói bà tạo lập hồ sơ giả lấy tiền, theo bà T., chính sách bán hàng của công ty quy định khách đã mua căn hộ mà giới thiệu tiếp người khác mua căn hộ sẽ được thưởng hoa hồng. Bà có một khách hàng nữ đã mua hai căn hộ của công ty. Vị khách này tiếp tục giới thiệu thêm hai người khác mua tổng cộng ba căn hộ của công ty với giá trị tổng cộng là 36 tỉ đồng. Theo chính sách chung, vị khách hàng nữ này được thưởng hoa hồng và bà (nhân viên chăm sóc khách hàng) sẽ làm hồ sơ đề nghị để khách nhận tiền. Do vị khách hàng nữ này thường xuyên đi công tác nên sau khi trao đổi, khách hàng đã đồng ý cho bà làm bộ hồ sơ thanh toán tiền hoa hồng với chữ ký scan của khách hàng.

Về chuyện công ty nói bà chiếm đoạt phiếu quà tặng, bà T. trình bày là có một khách hàng nam ký hợp đồng đặt cọc 500 triệu đồng vào tháng 12-2015, đến tháng 2-2016 thì ký hợp đồng mua căn hộ chính thức. Trong thời gian này, công ty có chương trình tặng quà cho khách hàng mua căn hộ đúng lúc vị khách hàng nam không có mặt tại Việt Nam nên bà đã nhận một phiếu quà tặng để giữ lại cho khách.

Bà T. cho rằng mình không vi phạm quy định nào trong nội quy lao động của công ty. Vì vậy bà khởi kiện yêu cầu TAND quận 2 hủy quyết định sa thải, buộc công ty nhận bà quay lại làm việc, trả tiền lương và các khoản bảo hiểm từ ngày bà nghỉ việc đến ngày công ty nhận bà quay lại làm việc, tổng cộng hơn 1,2 tỉ đồng.

Trong khi đó, làm việc với tòa, phía công ty cho rằng vị khách hàng nữ của bà T. không môi giới bán căn hộ nên không thuộc trường hợp được nhận hoa hồng. Còn chương trình phiếu quà tặng chỉ dành cho khách đã ký hợp đồng mua căn hộ từ trước ngày 31-12-2015, trong khi vị khách hàng nam của bà T. ký hợp đồng mua căn hộ vào tháng 2-2016 nên không được nhận...

Tòa phúc thẩm: Công ty không chứng minh được lỗi

Tháng 9-2017, TAND quận 2 xử sơ thẩm đã bác toàn bộ yêu cầu của bà T.

Theo tòa, dù lời trình bày của bà T. được vị khách hàng nữ xác nhận nhưng việc scan chữ ký của khách là trái pháp luật kế toán, tài chính, mặt khác bà T. không có chứng cứ chứng minh công ty đã đồng ý. Bà cũng không có chứng cứ chứng minh vị khách hàng nữ giới thiệu hai người khác mua căn hộ do các bên không trực tiếp ký tên vào phiếu xác nhận giới thiệu. Về phiếu quà tặng, tòa cho rằng không có quy định nào của công ty cho phép nhân viên được nhận thay khách hàng nên việc làm của bà T. gây thiệt hại cho công ty.

Tại phiên phúc thẩm của TAND TP.HCM mới đây, HĐXX nhận định đối với việc scan chữ ký của vị khách hàng nữ, lãnh đạo công ty buộc phải biết hai căn hộ đó do vị khách này giới thiệu thì mới ký vào và duyệt nội dung. Các phiếu thanh toán mua bán nhà giữa công ty và hai người do vị khách nữ này giới thiệu đều có chữ ký của vị khách nữ, có nhân viên kiểm tra và giám đốc kiểm tra cùng ký xác nhận.

Sự thật là có việc vị khách hàng trên giới thiệu và công ty đã bán được căn hộ nên khách hàng xứng đáng được thưởng hoa hồng. Việc scan chữ ký là bà T. có khuyết điểm nhưng không có lỗi. Chưa kể, công ty cũng chưa chi trả số tiền này cho vị khách hàng nữ nên chưa có thiệt hại.

Về phiếu quà tặng, thời gian công ty khuyến mãi, vị khách hàng nam chưa ký hợp đồng mua bán nhưng đã ký hợp đồng đặt cọc 500 triệu đồng. Nội quy của chương trình khuyến mãi không quy định rõ ai đủ tiêu chuẩn nhận phiếu quà tặng. Công ty giao cho bà T. quyền cấp quà tặng cho khách hàng. Bà T. vì giữ mối quan hệ với khách hàng tiềm năng, mặt khác biết chắc khách sẽ mua nhà, đã đặt cọc trong thời gian chương trình khuyến mãi diễn ra nên giữ lại phiếu quà tặng cho khách là phù hợp. Hơn nữa, phiếu quà tặng này bà T. chưa kịp giao cho khách thì công ty đã thu hồi.

Theo nội quy lao động, công ty đăng ký tại cơ quan chức năng, hình thức kỷ luật sa thải được áp dụng trong trường hợp nhân viên trộm cắp, tham ô, tiết lộ bí mật kinh doanh hoặc có hành vi khác gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản của công ty. Trong khi đó, các hành vi của bà T. đều chưa gây thiệt hại cho công ty.

Đặc biệt, pháp luật quy định người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động khi xử lý kỷ luật lao động. Khi người lao động đồng thời có nhiều hành vi vi phạm kỷ luật lao động thì chỉ được áp dụng hình thức xử lý cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm nặng nhất. Ở đây công ty đưa ra hai hành vi để xem xét kỷ luật lao động bà T. thì đều không đúng như đã phân tích.

Từ đó HĐXX sửa án sơ thẩm, chấp nhận toàn bộ yêu cầu của bà T., buộc công ty phải nhận bà trở lại làm việc và trả lương theo mức lương gần 80 triệu đồng/tháng từ ngày bà bị cho nghỉ việc cho đến khi công ty nhận bà trở lại làm việc. Ngoài ra, công ty còn phải đóng các khoản bảo hiểm cho bà T. theo quy định.