Vừa qua, Cổng thông tin điện tử Bộ Tư pháp đã đăng tải Tài liệu họp thẩm định đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ năm 2017.
Đề xuất thêm đối tượng cảnh vệ
Theo hồ sơ thẩm định, Bộ Công an đánh giá, bên cạnh những kết quả tích cực đạt được, quá trình triển khai thi hành Luật Cảnh vệ năm 2017 đã xuất hiện một số vướng mắc, bất cập cần phải được xem xét sửa đổi, bổ sung.
Về đối tượng cảnh vệ, Luật Cảnh vệ 2017 quy định ba nhóm đối tượng cảnh vệ, đó là: Nhóm đối tượng cảnh vệ là con người, nhóm đối tượng cảnh vệ là khu vực trọng yếu, nhóm đối tượng cảnh vệ là các sự kiện đặc biệt quan trọng. Cụ thể về đối tượng cảnh vệ là con người bao gồm: Cán bộ lãnh đạo chủ chốt, cấp cao của Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; khách quốc tế có tiêu chuẩn tương đương.
Tuy nhiên, qua tổng kết 5 năm thực hiện Luật Cảnh vệ và tình hình thực tiễn hiện nay, Bộ Công an cho rằng cần thiết bổ sung đối tượng cảnh vệ là Chánh án TAND Tối cao; Viện trưởng VKSND Tối cao và sĩ quan Công an nhân dân (CAND), sĩ quan Quân đội nhân dân (QĐND) có cấp hàm Đại tướng.
Lý do được Bộ Công an đưa ra là Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao là những người đứng đầu các cơ quan xét xử và kiểm sát hoạt động tố tụng với đặc thù công việc luôn tiềm ẩn nguy hiểm và rủi ro cao; trong xu hướng đẩy mạnh cải cách tư pháp và tăng cường đấu tranh phòng, chống tội phạm thì tính chất công việc của họ ngày càng phức tạp, nảy sinh nhiều tình huống bất trắc, khó lường đe dọa tính mạng, sức khỏe của những người này.
 |
Bộ Công an đề xuất bổ sung ba đối tượng cảnh vệ. Ảnh minh họa: VGP |
Còn đối với sĩ quan CAND, sĩ quan QĐND có cấp hàm Đại tướng, theo Bộ Công an, lực lượng vũ trang là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ độc lập, chủ quyền thống nhất toàn vẹn lãnh thổ và các quyền lợi quốc gia, dân tộc. Sĩ quan CAND, sĩ quan QĐND có cấp hàm Đại tướng là những người giữ vai trò rất quan trọng, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ luôn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, nguy hiểm; đặc biệt hiện nay tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến đổi sâu sắc, một số vấn đề nằm ngoài dự báo. Tình hình xung đột vũ trang, sắc tộc, tôn giáo, tranh chấp biên giới, chủ quyền biển đảo, khuynh hướng ly khai, biểu tình, bạo loạn xảy ra ở nhiều khu vực.
"Các yếu tố đe dọa an ninh phi truyền thống như nguồn nước, lương thực, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, thiên tai, dịch bệnh... tác động trực tiếp, mạnh mẽ đến mọi mặt đời sống xã hội; vì vậy, cần phải áp dụng chế độ bảo vệ đặc biệt nhằm bảo đảm tuyệt đối an toàn cho họ" - dự thảo tờ trình của Bộ Công an nêu rõ.
Trước đó, vào hồi tháng 10-2022, tại hồ sơ đề nghị xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ đưa ra lấy ý kiến nhân dân, Bộ Công an chỉ đề xuất bổ sung hai đối tượng cảnh vệ là Chánh án TAND Tối cao và Viện trưởng VKSND Tối cao.
Theo quy định của Luật Công an nhân dân 2018, Bộ trưởng Bộ Công an là người có cấp hàm Đại tướng - cấp hàm cao nhất đối với chức vụ của sĩ quan CAND. Còn đối với quân đội, Luật Sĩ quan QĐND Việt Nam quy định, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổng Tham mưu trưởng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị là những người có hàm Đại tướng.
Tách biệt giữa biện pháp cảnh vệ và chế độ cảnh vệ
Theo dự thảo tờ trình của Bộ Công an gửi Chính phủ, Điều 11 và Điều 12 Luật Cảnh vệ không tách biệt giữa biện pháp cảnh vệ và chế độ cảnh vệ dẫn đến không xác định được đâu là chế độ mà đối tượng cảnh vệ được hưởng, đâu là biện pháp cảnh vệ mà lực lượng Cảnh vệ phải thực hiện.
Ngoài ra, một số biện pháp, chế độ cảnh vệ hiện nay lực lượng cảnh vệ đang triển khai thực hiện nhưng nội dung của các biện pháp chưa quy định cụ thể trong luật, như biện pháp bảo vệ tiếp cận; vũ trang tuần tra canh gác; kiểm tra an ninh, an toàn; kiểm nghiệm thức ăn, nước uống kiểm tra an ninh, kiểm soát người, đồ vật, phương tiện ra, vào khu vực, địa điểm tổ chức các sự kiện đặc biệt quan trọng kiểm tra an ninh, an toàn thường xuyên tại khu vực trọng yếu, địa điểm hoạt động của các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Đảng và Nhà nước; trong khi đó nội dung các biện pháp trên tác động đến quyền con người, quyền công dân và theo quy định tại khoản 2 Điều 14 Hiến pháp 2013 phải do luật định.
Do đó, để tạo thuận lợi cho lực lượng cảnh vệ thực thi nhiệm vụ, dự thảo Luật Cảnh vệ mới đã tách Điều 11 thành hai điều luật, đồng thời quy định cụ thể nội dung các biện pháp cảnh vệ, gồm: Biện pháp bảo vệ tiếp cận; biện pháp tuần tra canh gác; biện pháp kiểm tra an ninh, an toàn; biện pháp kiểm nghiệm thức ăn, nước uống...
