Chiều 22-5, tại phiên thảo luận của các tổ đại biểu (ĐB) về báo cáo quyết toán ngân sách năm 2011, ĐB Võ Thị Dung nghẹn lời: “Đọc báo cáo kiểm toán về thu-chi ngân sách mà tôi đau lòng quá! Đầu tư lãng phí tiền ngân sách thì Chính phủ (CP) phải xử lý thế nào để siết chặt kỷ cương chứ?”.
Bà Dung dẫn chứng một số “điển hình đầu tư lãng phí” như tại Sơn La có hai điểm tái định cư cho dự án thủy điện đầu tư đến 60 tỉ đồng nhưng chỉ có sáu hộ vào ở/140 hộ đăng ký ban đầu. “28/28 địa phương được kiểm toán thu-chi ngân sách 2011 đều vi phạm hết. Vi phạm nhiều đến mức đó thì phải xem lại cơ chế bố trí vốn ngân sách có hợp lý chưa mà kiểm toán đến đâu cũng phát hiện vi phạm… Ngay CP cũng làm sai luật! Luật BHXH đâu cho phép CP vay tiền BHXH nhưng thực tế ngân sách vẫn vay và nợ khá nhiều. Nợ CP vay từ nguồn BHXH năm 2011 còn tăng thêm 34,5% so với năm 2010” - bà Dung bày tỏ bức xúc.
Theo ĐB Nguyễn Ngọc Hòa (TP.HCM), ngân sách chi đầu tư còn dàn trải, chồng chéo nên kém hiệu quả. Có địa bàn cùng lúc triển khai hơn chục chương trình: Chương trình 30a, Chính sách 167, Chương trình 5 triệu ha rừng, chương trình nông thôn mới, chương trình nước sạch vệ sinh và môi trường nông thôn, chương trình dạy nghề lao động nông thôn… Nhận xét về tình trạng chi trước, báo cáo QH quyết toán sau, Phó Trưởng đoàn ĐBQH TP.HCM Trần Du Lịch than phiền: “Dự toán ngân sách 500-600 tỉ đồng, rồi đòi quyết toán cả ngàn tỉ đồng. Chủ trương tái cơ cấu đầu tư công thế nào được với cơ chế chi ngân sách như thế? Cơ chế này chỉ khuyến khích người xin chứ không khuyến khích người làm…”.
Một vấn đề khác cũng làm nhiều đại biểu lo ngại là nợ công. ĐB Nguyễn Ngọc Hòa nói: “Lo nhất là vấn đề quản lý nợ công. Khoản chi ngân sách phải ứng ra trả nợ đến hạn thay cho các tập đoàn kinh tế, các dự án CP đã bảo lãnh vẫn tiếp tục tăng lên (năm 2010 ứng trả 273 tỉ đồng; năm 2011 ứng trả 602 tỉ đồng). Cần có cơ chế sớm chấm dứt tình trạng ứng ngân sách trả nợ thay cho các dự án, đơn vị kinh tế”. Báo cáo kiểm toán về thu-chi ngân sách năm 2011 cũng đánh giá: “Quản lý nợ công vẫn phân tán giữa các đơn vị trong Bộ Tài chính, chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa quản lý nợ ngoài nước với nợ trong nước, dẫn đến việc tổng hợp số liệu nợ công theo một đầu mối thống nhất còn gặp khó khăn, sai sót”.
Năm 2011 bội chi ngân sách 112.034 tỉ đồng CP đã trình QH xem xét, phê chuẩn quyết toán thu-chi ngân sách Nhà nước năm 2011. Theo đó, tổng thu ngân sách là 962.982 tỉ đồng; tổng chi ngân sách 1.034.244 tỉ đồng; bội chi 112.034 tỉ đồng (bằng 4,4% GDP), được bù đắp từ nguồn vay trong nước 78.259 tỉ đồng và vay ngoài nước 33.775 tỉ đồng. Bội chi ngân sách giảm so với mức QH cho phép 8.566 tỉ đồng. Tính đến 31-12-2011, dư nợ CP bằng 43,1% GDP, dư nợ ngoài nước của quốc gia bằng 41,5% GDP, nằm trong giới hạn đảm bảo an ninh tài chính quốc gia. |
BÌNH MINH