Sáng 25-10, Lễ hội Katê năm 2022 của đồng bào Chăm theo đạo Bà la môn tại tỉnh Bình Thuận chính thức được khai mạc tại tháp Pô Sah Inư, thành phố Phan Thiết.
Ông Nguyễn Minh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận công bố quyết định của Bộ trưởng VHTT&DL. |
Mở đầu cho lễ hội là phần công bố quyết định của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa Lễ hội Katê của người Chăm tỉnh Bình Thuận vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Đây là cơ sở pháp lý quan trọng và cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước đối với hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trong tỉnh nói chung và Lễ hội Katê nói riêng góp phần nâng cao ý thức gìn giữ, bảo tồn và phát huy nét văn hóa truyền thống của cộng đồng; từ đó làm phong phú kho tàng di sản văn hóa Việt Nam.
Lễ hội Katê từ nay đã là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. |
Lễ hội Katê là lễ hội dân gian đặc sắc và độc đáo nhất của người Chăm theo đạo Balamôn ở Bình Thuận với ý nghĩa tưởng nhớ đến các vị thần và cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng thuận lợi, cầu mong cho sự hòa hợp lứa đôi, sự sinh sôi nảy nở của con người và vạn vật.
Katê thường được bắt đầu bằng lễ hội từ các đền, tháp và cuối cùng là các hoạt động vui chơi, đón tết tại nhà. Đây cũng là dịp để người Chăm từ khắp mọi miền đất nước trở về quê cha đất tổ để đoàn tụ cùng gia đình, bạn bè, dòng họ.
Lễ rước trang phục Nữ thần Pô Sah Inư. |
Ngay sau lễ công bố, Lễ hội Katê bước vào nghi thức quan trọng nhất là lễ Nghinh rước trang phục Nữ thần Pô Sah Inư.
Dưới sự điều hành của các chức sắc tôn giáo, lễ rước y trang của nữ thần diễn ra nghiêm trang nhưng không kém phần đặc sắc.
Bên cạnh vẻ đẹp uy nghi, cổ kính của ngôi tháp Pô Sah Inư, những chàng trai, cô gái người Chăm nhịp nhàng múa điệu múa dân tộc uyển chuyển trong tiếng rộn ràng của trống Para nưng và tiếng kèn Saranai réo rắt. Dòng người rước y trang Nữ thần kéo dài từ sân lễ đến tháp chính.
Rước chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. |
Tiếp nối là các nghi thức của phần lễ như: mở cửa tháp chính, tắm bệ thờ Linga - Yoni, mặc trang phục, đại lễ cúng mừng Katê tại tháp chính… Ngoài ra Lễ hội Katê còn có các hội thi và các trò chơi mang đậm nét văn hóa đặc trưng của người Chăm như: Thi trưng bày và trang trí lễ vật; thi làm bánh gừng, giã gạo, đội nước vượt chướng ngại vật…
Rực rỡ điệu múa quạt dân tộc Chăm. |
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Minh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận đề nghị các địa phương trong tỉnh có đồng bào Chăm Bà la môn sinh sống tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho đồng bào Chăm duy trì và phát huy các giá trị của Lễ hội Katê; quan tâm đầu tư và hỗ trợ kinh phí cho các hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị lễ hội, ngăn chặn những nguy cơ làm mai một, biến thể hoặc thất truyền các nghi thức trong Lễ hội.
Ngoài phần Lễ, phần Hội trong Lễ Katê cũng vô cùng độc đáo. |
Được biết, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã triển khai xây dựng Đề án “Bảo tồn và phát huy Lễ hội Katê của người Chăm tỉnh Bình Thuận” để trình UBND tỉnh ban hành thực hiện vào cuối năm 2023.
Lễ hội thu hút rất đông du khách. |
Lễ hội Katê từ lâu, không những đáp ứng nhu cầu tâm linh mà còn là dịp để Bình Thuận thu hút rất đông du khách tham quan, du lịch đến chứng kiến Lễ hội đặc sắc và độc đáo này của đồng bào Chăm.