Mới đây, ông Nguyễn Văn Tổng (ngụ phường 11, TP Vũng Tàu) và 14 hộ dân tiếp tục gửi đơn khiếu nại về việc tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu không thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng và các cơ quan trung ương về việc bồi thường khi thu hồi đất.
Bộ TN&MT, Thanh tra Chính phủ: Phải bồi thường
Theo hồ sơ, năm 2008, TP Vũng Tàu ban hành quyết định thu hồi 5,4 ha đất tại phường 11, TP Vũng Tàu (giáp đường 3 Tháng 2 hiện hữu). Khu đất do “Tổ hưu trí phường” gồm ông Nguyễn Văn Tổng và 14 hộ khác đang canh tác, sử dụng. Đất thu hồi được giao cho một công ty thuê để thực hiện dự án khu du lịch nhưng đến nay dự án vẫn chưa thực hiện, bỏ hoang đất.
Khi thu hồi, TP Vũng Tàu chỉ hỗ trợ, bồi thường cây bạch đàn, tràm bông vàng, ao cá mà không bồi thường về đất.
Ông Tổng và các hộ dân khiếu nại vì cho rằng họ đã canh tác, sử dụng trước ngày 15-10-1993 nhưng TP Vũng Tàu và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã bác khiếu nại của các hộ.
Không đồng ý, họ tiếp tục khiếu nại lên trung ương và năm 2011, Bộ TN&MT có báo cáo, kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu lập phương án bồi thường 5,4 ha đất nông nghiệp cho các hộ vì họ đủ điều kiện để được bồi thường.
Tuy nhiên, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu không đồng tình, có văn bản xin Thủ tướng xem xét lại vụ việc.
Các hộ dân tiếp tục đi khiếu nại và năm 2018, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đã giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với Bộ TN&MT, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu kiểm tra, rà soát lại toàn bộ vụ việc, giải quyết dứt điểm.
Tháng 1-2019, Thanh tra Chính phủ đã có báo cáo.
Tỉnh thu hồi khu đất hơn 5,4 ha nhưng không bồi thường về đất và dự án khu du lịch vẫn chưa triển khai. Ảnh: T.KHÁNH
Theo đó, phần đất 5,4 ha do ông Tổng và các hộ sử dụng canh tác từ năm 1989. Nguồn gốc đất là đất công, giao phường 11 quản lý từ năm 1987.
Khi thấy khu đất bị bỏ hoang, ông Tổng cùng những người khác đã đứng ra xin phường 11 được sử dụng. Khi được giao đất, các hộ đã cùng góp tiền, cây giống, công sức và thuê thêm người để phát hoang, trồng bạch đàn, tràm bông vàng, đào ao nuôi cá, lấy nước chống cháy.
Năm 1993, ông Đỗ Văn Lự, đại diện các hộ nộp đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng phần đất và đóng thuế đo đạc cho phường.
Năm 2005, các hộ dân có đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và được cán bộ địa chính phường 11 xác nhận quá trình cấp đất, trồng cây…
Kết luận, Thanh tra Chính phủ khẳng định các hộ đủ điều kiện để được nhận bồi thường. Cơ quan này kiến nghị Thủ tướng yêu cầu tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu xem xét, kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan trong quản lý đất đai đối với phần đất giao phường 11 quản lý. Tổ chức thực hiện kiến nghị của Bộ TN&MT từ năm 2011 để giải quyết dứt điểm khiếu nại của ông Tổng và các hộ dân…
Tháng 2-2020, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản đồng ý với nội dung kiến nghị của thanh tra và yêu cầu tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu tổ chức thực hiện, báo cáo Thủ tướng trước ngày 29-3-2020.
Bà Rịa-Vũng Tàu nêu lý do
Sau chỉ đạo này của Văn phòng Chính phủ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu vẫn bảo lưu quan điểm không bồi thường. Mới nhất, ngày 24-3-2020, tỉnh có văn bản gửi Thủ tướng và các bộ, ngành xin đăng ký làm việc để cho chủ trương giải quyết nhiều dự án trọng điểm trên địa bàn, trong đó có vụ việc khiếu nại của ông Tổng và các hộ dân.
Theo tỉnh, Bộ TN&MT, Thanh tra Chính phủ đề xuất, kiến nghị bồi thường đất cho các hộ là không đủ cơ sở pháp lý.
Thứ nhất, nguồn gốc đất trên là đất công, do phường 11 quản lý. Không có giấy tờ thể hiện phường 11 giao đất cho các hộ mà chỉ là cho mượn để trồng cây, cải thiện cuộc sống. Nếu có việc phường giao đất là trái thẩm quyền theo Luật Đất đai năm 1987.
Việc xác nhận nguồn gốc đất của phường 11 thời điểm năm 2005 cho các hộ dựa trên một số lời khai không đúng bản chất sự việc và TP Vũng Tàu chỉ đạo phường 11 thu hồi, hủy bỏ các xác nhận không đúng nói trên (công an đã làm rõ nhưng không khởi tố vì chưa gây hậu quả).
Thứ hai, tỉnh xác minh, cho thấy ông Tổng và các hộ không trực tiếp sử dụng đất mà thuê một hộ về ở, trồng trọt trên đất từ khi nhận đất đến khi đất bị thu hồi. Kiểm kê trên đất chỉ có 673 cây (trên diện tích 5,4 ha), hầu hết đất không được sử dụng…
Mới đây, trong cuộc họp giải quyết các vụ việc do Thanh tra Chính phủ chuyển về, ông Nguyễn Văn Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, đã yêu cầu thanh tra cùng TP Vũng Tàu và Sở TN&MT khẩn trương tập hợp hồ sơ, dữ liệu liên quan đến vụ việc, trong đó có sổ mục kê đất đai các thời kỳ để trình bày rõ trong buổi làm việc với Thủ tướng Chính phủ sắp tới.
Tỉnh cũng yêu cầu công an điều tra các cá nhân, tổ chức tẩy xóa bản đồ, sổ mục kê tại TP Vũng Tàu liên quan đến khu đất nêu trên…
Được biết, theo phương án mới, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu chỉ đồng ý xem xét hỗ trợ cho các hộ với mức bằng 50% giá đất nông nghiệp theo bảng giá hiện hành.
Theo thông tin từ UBND tỉnh, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý bố trí lịch làm việc cùng tỉnh trong thời gian tới.
