Thành viên của nhóm Gánh hàng xén có đủ khắp ba miền Bắc, Trung, Nam, nhiều thành viên là người nước ngoài cũng tụ họp thành “bạn buôn”, sau đó góp vốn, gom hàng và đem “tấm lòng” của mình trải dài khắp các phiên chợ miền xuôi, miền ngược.
Từ chuyến đi của một blogger
Gánh hàng xén ra đời từ ý tưởng trong một chuyến đi của blogger Sống thật chậm. Có lần chị đi khảo sát một số trường mẫu giáo huyện Bát Xát (tỉnh Lào Cai). Bữa cơm trưa ở trường với độc mỗi món cơm khô khốc, không canh, không rau, thịt, cá. Sau chuyến đi đó, chị cùng một số bạn bè đã vận động thành lập chương trình “cơm thịt” cho các bé, chương trình Gánh hàng xén Pa Cheo vận động các ông bố, bà mẹ miền xuôi gửi lên đỡ đần những đứa trẻ miền ngược. Đặc biệt là những thứ hàng thiết yếu nhất của trẻ như quần áo cũ, cục tẩy, xà bông, chén bát, muối vừng, nước mắm…
Sau một tháng phát động trên Internet, hàng ngàn người đã chung tay quyên góp đủ các thứ vật dụng trong đó có cả tivi, video để giúp các em giải trí sau giờ học. Chuyến hàng đầu tiên nhanh chóng đến tay các em bé Trường Mẫu giáo Pa Cheo. Món quà quý giá nhất của các em bé ở đây chính là những chiếc áo ấm và đôi ủng để thay thế cái áo mong manh các em đang mặc giữa mùa đông lạnh giá.
Gánh hàng xén tiếp tục vận động quyên góp theo những chương trình cụ thể với tên gọi là Phiên chợ. Chưa đến hai tuần sau nhóm đã hoàn thành phiên chợ cứu rét cho các bé ở Tiểu học Pa Cheo, Mẫu giáo và Tiểu học Sàng Ma Sáo (xã Mường Hum, huyện Bát Xát), Mẫu giáo và Tiểu học Tả Gia Khâu (xã Tả Gia Khâu, huyện Mường Khương, Lào Cai)... Từ một cô hàng xén đã nhân ra thành một phường buôn hàng xén đầy ý nghĩa.
Trẻ em vùng cao vui mừng nhận quà từ nhóm Gánh hàng xén. (Ảnh tư liệu của nhómGánh hàng xén)
Hoạt động bài bản
Tiêu chí của Gánh hàng xén là hướng tới giúp đỡ các trường mẫu giáo và tiểu học vùng cao, vùng sâu, vùng xa. Chủ yếu là các vật dụng cần thiết cho các em như quần áo, thức ăn, nước uống, thuốc tẩy giun sán... “Dẫu biết rằng công việc của chúng tôi đang làm chẳng khác nào “dã tràng xe cát” nhưng bản năng làm cha, làm mẹ khiến chúng tôi không thể không làm hay chùn bước. Điều an ủi đối với chúng tôi là càng ngày có càng nhiều tấm lòng thiện nguyện sẵn sàng chia sẻ cho các em học sinh nghèo” - blogger Sống thật chậm chia sẻ.
Một thành viên trong nhóm cho biết: Trước tiên, chúng tôi “nhòm địa bàn”, tìm hiểu các trường học vùng cao, vùng sâu, vùng xa, cử người đi tìm hiểu thực tế xem các em ở vùng đó thiếu thốn như thế nào, cần hỗ trợ, giúp đỡ gì. Ví dụ như địa bàn Trường Mẫu giáo Pa Cheo thuộc xã Pha Cheo, huyện Bát Xát (Lào Cai) nằm cách TP Sâp khoảng 40 km. Trường mẫu giáo này chia làm sáu điểm ở sáu thôn khác nhau như Kin Sáng Hồ; Hán Nắng, Tả Lèng, Xéo Pa Cheo…, bốn trong sáu điểm trường có thể tiếp cận bằng ô tô, còn hai điểm trường còn lại phải đi bộ hoặc xe máy tầm 1 km. Số học sinh của trường tổng cộng hơn 218 bé, bao gồm mấy nam, mấy nữ, độ tuổi của các bé như thế nào. Sau khi “kiểm kê hàng cần chất vào gánh” như: Trong sáu điểm trường, có bốn điểm đang thiếu nước sạch, cần dây để dẫn nước từ trên núi về với chi phí khoảng 10 triệu đồng cho bốn điểm. Xoong nồi để nấu cơm cho bé hiện tại đang xài xoong nhỏ, phải nấu hai lần nên cần sáu nồi cơm lớn, mỗi cái khoảng 700.000 đồng, sáu nồi nấu canh loại vừa giá khoảng 250.000 đồng/nồi... Các thành viên sẽ chia nhóm để phát quà, cho cháu uống thuốc tẩy giun, tổ chức nấu cơm, liên hoan đầu năm cho các cháu. Phiên chợ đó thu được hơn 35 triệu đồng cùng hàng chục tấn hàng các loại. Nhưng vẫn chưa đủ, Gánh hàng xén tiếp tục thành lập phiên chợ thứ hai gom được gần 76 triệu đồng tiền mặt cùng hàng hóa; phiên chợ Pa Cheo 3, Tả Gia Khâu 2, Sàng Ma Sáo 2 thu về gần 200 triệu đồng…
Sức mạnh của Internet
Thông qua mạng Internet như website, blog, Facebook, Yahoo!… Gánh hàng xén tổ chức vận động kêu gọi mọi người đóng góp từ những vật dụng nhỏ bé nhất, thiết thực nhất. Bao gồm các hoạt động như “gom hàng”, “góp vốn”, “chợ miền xuôi”, chợ miền ngược”, “dốc hầu bao”, “bạn buôn”. Toàn bộ đồ gom được, cái nào thiết thực cho các bé sẽ đượng giữ lại để đem cho, cái nào không thiết thực sẽ được tổ chức bán lại lấy tiền mua đồ hoặc đổi lại những vật phẩm thiết thực cho các cháu.
“Có trường hợp một người ở TP.HCM gửi tặng cho các cháu 1.000 m vải để may đồ, rồi có người gửi 25 kg khoai lang sấy, hơn 100 chiếc áo jacket cũ, cũng có người ủng hộ 12.000 đồng sau khi mua bánh mì còn dư… Tất cả đều được chúng tôi ghi chép cẩn thận”.
Mặc dù mới thành lập được một năm nhưng Gánh hàng xén đã tổ chức hàng chục phiên chợ quyên góp. Phiên chợ tháng 12 vừa qua, Gánh hàng xén nhận được gần 230 triệu đồng cùng với hàng chục tấn hàng là quần áo, chăn màn, sách, tập vở, thức ăn khô… Phiên chợ tháng 10 nhận được hơn 150 triệu đồng cùng hàng trăm bao hàng hóa từ khắp nơi gửi về…
| Quan trọng nhất là minh bạch tài chính Làm từ thiện thông qua các kênh trên Internet, quan trọng nhất là sự minh bạch về tài chính. Đối với Gánh hàng xén, quy trình này được đặt lên hàng đầu. Các khoản tiền mặt được gửi vào tài khoản và đăng công khai trên mạng. Các cá nhân khi đi trao quà hoặc thực hiện các công tác của nhóm đều phải tự chi trả mọi chi phí đi lại, ăn ở. Tiền vốn của Gánh hàng xén, bất kể từ nguồn thu nào đều không sử dụng cho chi phí hành chính hay quản lý bộ máy… Cộng đồng mạng, thành viên khi gom hàng, góp vốn để thực hiện các phiên “chợ miền xuôi” dù chỉ góp một chai tương hay mấy chục ngàn đồng đều được lập danh sách và thông báo cụ thể ngày gửi, gửi cái gì và được sử dụng vào mục đích gì. Hằng tháng hay sau mỗi chuyến đi, Gánh hàng xén đều tổng kết chi tiêu minh bạch. Một thành viên trong nhóm Gánh hàng xén |
HÀN GIANG
