Giải cứu cha, bị tù oan hơn 14 tháng

Ngày 30-12, một nguồn tin xác nhận TAND tỉnh Phú Yên vừa có thông báo thụ lý đơn yêu cầu bồi thường của anh Trần Triệu Bảo Hoàn (30 tuổi, ngụ khu phố 5, thị trấn Hai Riêng, huyện Sông Hinh, Phú Yên). Anh Hoàn yêu cầu chính TAND tỉnh Phú Yên phải bồi thường tổng cộng hơn 3,9 tỉ đồng do đã xử sai khiến anh phải ở tù oan 437 ngày.

Lao vào cứu cha, bị xử 18 tháng tù

Theo hồ sơ, năm 1999, các ông Trần Giang Nam, Dương Văn Hoài cùng mua 4,5 ha đất trồng cà phê tại xã Ea Trol, huyện Sông Hinh. Đến năm 2004, phát hiện ông Trần Văn Miên (cha anh Hoàn) lấn chiếm đất để trồng mì, cà phê nên các ông Nam, Hoài gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng nhưng chưa được giải quyết.

Anh Trần Triệu Bảo Hoàn đang làm rẫy của gia đình. Ảnh: CTV

Ngày 24-4-2012, vợ chồng các ông Nam, Hoài thuê ba người từ TP Tuy Hòa (Phú Yên) và rủ thêm một người khác cùng nhau đi lên rẫy ở huyện Sông Hinh. Đến nơi, thấy ông Trần Văn Miên đang cắt cỏ, ông Nam hỏi ông Miên chuyện lấn chiếm đất rồi hai bên cãi nhau.

Ông Miên cầm lưỡi liềm đe dọa, đuổi đánh ông Nam. Lúc này ông Hoài cùng những người đi cùng đang chặt phá cây cà phê của ông Miên. Khi thấy ông Miên cầm liềm đuổi ông Nam, ông Hoài dùng rựa xông vào chém ông Miên, gây thương tích. Tiếp đó, ông Hoài ôm vật ông Miên đè xuống đất. Ông Nam cùng nhiều người đi cùng đứng bao vây ông Miên đang bị ông Hoài kẹp cổ, đè xuống đất.

Nghe tiếng kêu cứu và nhìn thấy cha mình đang nằm dưới đất, anh Trần Triệu Bảo Hoàn đem theo rựa chạy đến. Lúc này ông Miên vẫn đang bị ông Hoài vật đè nằm dưới đất, tay bị chảy máu, anh Hoàn liền xông vào dùng rựa chém về phía ông Hoài. Ông Hoài dùng rựa vừa chống đỡ vừa đánh trả. Bị anh Hoàn chém trúng tay cầm rựa, ông Hoài chống đỡ, gây thương tích đối với anh Hoàn. Tiếp đó, ông Trần Đình Đăng (do các ông Nam, Hoài thuê) cũng cầm rựa chạy đến đánh anh Hoàn.

Trung tâm Pháp y thuộc Sở Y tế Phú Yên kết luận ông Miên bị thương tích 6%, anh Hoàn 2%. Trong khi đó, lúc đầu Trung tâm Pháp y kết luận ông Hoài bị thương tích 22%, sau đó giám định lại thì tăng lên 25%; trong đó vĩnh viễn 20%.

Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 28-3-2014, TAND huyện Sông Hinh phạt Trần Triệu Bảo Hoàn 18 tháng tù về tội cố ý gây thương tích, phạt Dương Văn Hoài sáu tháng tù cho hưởng án treo cùng tội danh này. Sau khi anh Hoàn kháng cáo kêu oan, ngày 11-8-2014, TAND tỉnh Phú Yên xử phúc thẩm, tuyên giữ nguyên bản sơ thẩm.

Thụ án hơn 14 tháng

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, anh Trần Triệu Bảo Hoàn cho biết trong suốt quá trình điều tra, truy tố, xét xử, anh luôn kêu oan, nói rằng mình không phạm tội nhưng không cơ quan nào xem xét. “Cha tôi đã hơn 60 tuổi, sức khỏe già yếu nhưng bị gần 10 thanh niên to khỏe cầm rựa, cây gậy đè đánh nằm dưới đất, máu chảy rất nhiều. Để cứu cha tôi khỏi bị đám người đó đánh chết, tôi phải dùng rựa lao vào xua đuổi. Thế nhưng họ vẫn cố tình buộc tội tôi” - anh Hoàn uất ức.

Anh Trần Triệu Bảo Hoàn chịu oan trong hơn 5 năm rưỡi. Ảnh: CTV

Sau khi bản án phúc thẩm có hiệu lực, anh Hoàn bị bắt đi thi hành án phạt tù tại Trại giam Xuân Phước của Bộ Công an (đóng ở huyện Đồng Xuân, Phú Yên).

Trong thời gian anh Hoàn thụ án, gia đình vẫn liên tục kêu oan. Luật sư bào chữa cho anh Hoàn có công văn đề nghị VKSND Tối cao xem xét lại bản án đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục giám đốc thẩm. Luật sư cho rằng các cơ quan tố tụng đã xác định tội danh không đúng, có dấu hiệu bỏ lọt nhiều người phạm tội, việc giám định tỉ lệ thương tích không đúng. Ngày 29-12-2015, chánh án TAND Cấp cao tại Đà Nẵng có quyết định kháng nghị, đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy bản án phúc thẩm, sơ thẩm để điều tra lại theo đúng quy định pháp luật. Đến ngày 11-1-2016, sau hơn 14 tháng thụ án, anh Hoàn được TAND Cấp cao tại Đà Nẵng ra quyết định tạm đình chỉ thi hành án phạt tù.

Đình chỉ vì không phạm tội

Tại phiên tòa giám đốc thẩm ngày 20-6-2016, Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng nhận định: Hành vi phạm tội của Trần Triệu Bảo Hoàn xuất phát từ hành vi trái pháp luật nghiêm trọng của Dương Văn Hoài trước đó. Khi đó, Hoàn đang bị kích động mạnh về tinh thần vì nhìn thấy cha ruột đang bị nhiều người vây quanh, đè đánh gây thương tích. Tòa sơ thẩm, phúc thẩm kết án Hoàn tội cố ý gây thương tích theo khoản 2 Điều 104 BLHS là chưa đủ căn cứ vững chắc. Hành vi của Hoàn có dấu hiệu phạm tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe cho người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh theo Điều 105 BLHS. Tuy nhiên, Dương Văn Hoài chỉ bị thương tật với tỉ lệ 25%, nếu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Trần Triệu Bảo Hoàn về tội danh này thì hành vi của Hoàn chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm.

Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại Đà Nẵng cũng chỉ rõ bản giám định pháp y kết luận Dương Văn Hoài bị tổn hại 25% sức khỏe là căn cứ vào bản tiêu chuẩn thương tật tại một thông tư liên tịch đã hết hiệu lực để giám định thương tật. Ủy ban Thẩm phán nhận thấy cần phải tiến hành giám định lại tỉ lệ thương tật của Dương Văn Hoài theo đúng quy định pháp luật; từ đó mới xác định được hành vi của Hoàn có đủ yếu tố cấu thành tội phạm theo quy định BLHS hay không. Ngoài ra, quá trình điều tra chưa làm rõ nhiều vấn đề như còn người nào gây thương tích đối với ông Trần Văn Miên, anh Hoàn. Do đó, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đã quyết định hủy bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Phú Yên và bản án sơ thẩm của TAND huyện Sông Hinh để điều tra lại theo đúng quy định pháp luật.

Quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với anh Trần Triệu Bảo Hoàn

Sau một thời gian điều tra lại, ngày 5-10 Cơ quan CSĐT Công an huyện Sông Hinh đã ra quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với anh Trần Triệu Bảo Hoàn. Lý do đình chỉ là hành vi của anh Hoàn không cấu thành tội phạm.