Thanh tra tỉnh Hậu Giang vừa ban hành Kết luận thanh tra trách nhiệm việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng đối với giám đốc Sở TN&MT. Qua đó, cơ quan thanh tra đã chỉ ra nhiều sai phạm của Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) tỉnh.
“Siêu tốc” cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Theo kết luận, đoàn thanh tra nhận thấy VPĐKĐĐ tỉnh Hậu Giang đã thực hiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và ký xác nhận thế chấp cho một doanh nghiệp rất nhanh.
 |
Cụ thể, vào lúc 10 giờ 11 ngày 19-9-2022, Sở TN&MT tỉnh Hậu Giang tiếp nhận hồ sơ tách thửa của một công ty về thực phẩm ở huyện Châu Thành. Đến 13 giờ 30 cùng ngày, sở này tiếp nhận hồ sơ yêu cầu đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất của công ty này, từ thửa số 06 tách thành thửa số 1800 diện tích hơn 46.200 m2 và thửa số 12 diện tích gần 3.740 m2.
Cũng trong ngày 19-9-2022, VPĐKĐĐ tỉnh Hậu Giang đã có tờ trình về việc tách thửa, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất cho công ty. Cùng ngày, Sở TN&MT đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đồng thời ký xác nhận cho công ty này thế chấp hai thửa đất vừa tách để vay vốn ngân hàng.
Từ đó, Thanh tra tỉnh Hậu Giang kiến nghị chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo giám đốc Sở TN&MT tổ chức kiểm tra, làm rõ; đồng thời xử lý theo thẩm quyền đối với tổ chức, cá nhân tham mưu cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và ký xác nhận thế chấp cho công ty này bởi có dấu hiệu bất thường.
Tham mưu cấp giấy vượt thẩm quyền
Đoàn thanh tra còn phát hiện VPĐKĐĐ tỉnh Hậu Giang đã tham mưu cho Sở TN&MT cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng 191 thửa đất cho Công ty CT vượt thẩm quyền.
Cụ thể, sở chưa có báo cáo đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật theo quy định. Cạnh đó, UBND tỉnh chưa có văn bản cho ý kiến cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho Công ty CT.
Ký xác nhận để DN đem đất thuê của Nhà nước đi vay
Ngoài ra, thanh tra cũng kết luận một vụ việc khác liên quan đến việc ký xác nhận để doanh nghiệp đem đất thuê của Nhà nước đi vay. Theo đó, chánh Thanh tra tỉnh Hậu Giang kiến nghị giám đốc công an tỉnh chỉ đạo cơ quan CSĐT điều tra làm rõ việc VPĐKĐĐ tỉnh ký xác nhận thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất diện tích gần 9.300 m2 cho Công ty TT (lĩnh vực chế biến nông sản) để vay vốn không đúng theo Luật Đất đai năm 2013.
Theo hồ sơ, Công ty TT nhận chuyển nhượng đất và được UBND tỉnh Hậu Giang cho phép chuyển mục đích sử dụng hồi năm 2015. Công ty thuê đất của Nhà nước với diện tích gần 8.670 m2, thời hạn 50 năm và được miễn tiền thuê đất hơn 1,6 tỉ đồng. Cạnh đó, vợ chồng giám đốc công ty chuyển nhượng cho đơn vị thêm 10 thửa đất, tổng diện tích khoảng 623 m2.
Tất cả phần diện tích gần 9.300 m2 này được UBND tỉnh Hậu Giang cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp. Đến tháng 6-2017, Công ty TT đã đem toàn bộ phần diện tích đất này làm tài sản đảm bảo để thế chấp vay ngân hàng.
“Việc VPĐKĐĐ tỉnh ký xác nhận thế chấp gần 9.300 m2 đất cho Công ty TT vay vốn ngân hàng là không đúng quy định tại điểm c khoản 4 Điều 174 Luật Đất đai năm 2013, vì có phần diện tích gần 8.670 m2 đất thuê của Nhà nước và được miễn tiền thuê đất. Giải trình của giám đốc Sở TN&MT là áp dụng Điều 176 và khoản 2 Điều 174 Luật Đất đai năm 2013 là không phù hợp” - kết luận thanh tra nêu.
Xét thấy có dấu hiệu của tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Thanh tra tỉnh Hậu Giang cho rằng cần phải chuyển hồ sơ sang công an tỉnh để điều tra làm rõ.
Nếu không có yếu tố vụ lợi thì không vi phạm pháp luật
Việc được nhanh chóng giải quyết hồ sơ, giấy tờ là mong mỏi của người dân. Đơn cử, pháp luật quy định “cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là không quá 30 ngày kể từ ngày tiếp nhận yêu cầu của người dân”; tức quy định thời hạn tối đa mà không quy định thời hạn tối thiểu phải thực hiện trong trường hợp này.
Chỉ khi phát hiện có dấu hiệu tiêu cực thì đúng là phải xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Trường hợp có thể làm nhanh mà lại chây ỳ, không thực hiện trong thời hạn do pháp luật định thì mới cần xử lý. Còn nếu việc cấp giấy “siêu tốc” không có yếu tố vụ lợi thì hoàn toàn không vi phạm pháp luật.
Cấp nhanh hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Về khách quan, hiện trạng đất đai phải rõ ràng; về chủ quan, người thực thi công vụ làm tròn trách nhiệm với người dân…
Do đó, trong đánh giá thi đua, khen thưởng công chức, viên chức cuối năm, cần có điểm cộng cho những trường hợp giải quyết nhanh, chính xác hồ sơ cho người dân.
TS CAO VŨ MINH,Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐH Quốc gia TP.HCM
