Đây là tên nổi tiếng nhất trong 350 công dân Bỉ sang Syria gia nhập Nhà nước Hồi giáo. Tên này từ Syria về châu Âu cuối năm 2013, sau đó đầu năm 2015 về Bỉ.Đến hôm 12-11, ba toán khủng bố do tên này chỉ huy đã đi ba xe ô tô chở vũ khí chạy từ Bỉ sang Paris mà không có cơ quan tình báo nào hay biết.
Trong toán ba tên tấn công nhà hát Bataclan còn có Samy Animour là đối tượng điều tra và bị quản chế nhưng vẫn sang Syria trót lọt và Omar Ismail Mostefai cũng không phải xa lạ gì với cơ quan an ninh.
Nguyên lãnh đạo Cục Giám sát lãnh thổ Pháp Louis Caprioli ghi nhận tên Abdelhamid Abaaoud rất mưu mẹo nhưng hắn không thể hoạt động một mình mà có đồng bọn nhưng tình báo ngoại tuyến Pháp lại không có thông tin. Ông Alain Chouet, nguyên chỉ huy tình báo tại Tổng cục An ninh đối ngoại, nhận xét bọn khủng bố biết cách ra vào không gian EU Schengen mà không bị phát hiện.
Louis Caprioli ghi nhận nếu tên Omar Ismail Mostefai dùng giấy tờ giả nhập cảnh vào Pháp hoặc vào EU rồi nằm im không liên lạc với đồng bọn thì không ai biết hắn ở đâu. Đối với Samy Animour là đối tượng quản chế, hắn không trình diện hai, ba lần theo quy trình thì mới bị chú ý. Giữa hai lần trình diện, hắn đã đủ thời gian hành sự.
Chuyên gia Romain Mielcarek ở Viện Viễn ảnh an ninh châu Âu nhận xét dù tiến bộ khoa học kỹ thuật nhưng tình báo con người vẫn quan trọng. Thế nhưng quan hệ trực tiếp giữa Pháp với cơ quan tình báo Syria đã bị cắt đứt từ lâu.
Bài học ở đây là gì? GS Jean-Pierre Pochon ở Viện Nghiên cứu chính trị Paris, nguyên giám đốc về an ninh và tình báo tại Tổng cục Tình báo trung ương, nhận định vụ khủng bố ở Paris có nhiều yếu tố mới như lần đầu tiên xảy ra đánh bom tự sát, bọn khủng bố áp dụng phương thức tổ chức tấn công cùng lúc ở nhiều nơi.
Ông đề nghị cần xem xét lại phương án chống khủng bố truyền thống và khái niệm về một phần tử cực đoan đơn độc tấn công. Ông cho rằng cần huy động toàn bộ bộ máy quốc gia để phòng, chống khủng bố đồng thời thiết lập mạng lưới để tiếp cận được vùng xám.
Trả lời báo Huffington Post, chuyên gia Louis Caprioli cho rằng cần lập một lực lượng tác chiến tình báo thường trực trên phạm vi châu Âu để nhanh chóng chia sẻ thông tin và phối hợp hoạt động. Ông Alain Chouet nhận xét: “Chúng ta đừng đổ lỗi cháy rừng do nhân viên cứu hỏa... Giả định nếu trong rừng bạn bố trí mỗi năm mét có một nhân viên cứu hỏa thì làm gì còn cháy rừng”.
TNL