Thanh tra Chính phủ vừa có báo cáo kết quả trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến trước kỳ họp thứ 6 của Quốc hội.
Theo đó, cử tri nêu tình trạng tham nhũng hiện nay vẫn còn nhiều, đặc biệt nhiều vụ án có liên quan đến cán bộ nhà nước. Tuy nhiên, quy định chế tài, xử lý đối với các trường hợp tham ô, tham nhũng còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe, trấn áp tội phạm.
Đáng chú ý, một số trường hợp vi phạm gây thất thoát ngân sách nhà nước hàng nghìn tỉ đồng nhưng chỉ bị xử phạt vài năm tù. Cử tri kiến nghị cần xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức có hành vi tham nhũng, quy định khung hình phạt cho các hành vi tham nhũng ở mức độ nặng hơn.
Hoàn thiện thể chế để không thể tham nhũng
Về vấn đề này, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho hay thời gian qua việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC) được Đảng, Nhà nước triển khai với quyết tâm mạnh mẽ, “không ngừng”, “không nghỉ”, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ".
Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về phòng ngừa, ngăn chặn tham nhũng tiếp tục được đẩy mạnh, từng bước hình thành cơ chế chặt chẽ để “không thể tham nhũng”. Công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đều được đẩy mạnh, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh nhiều sai phạm.
Đặc biệt, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành một số văn bản mới, quan trọng trong phòng ngừa và ngăn chặn tham nhũng như Quy định 110/2023 về luân chuyển cán bộ trong ngành kiểm tra Đảng; các Quy định 114, 131, 132 về kiểm soát quyền lực và PCTNTC trong các lĩnh vực nhạy cảm…
Tuy nhiên, tình trạng TNTC trên một số lĩnh vực còn nghiêm trọng, phức tạp, công tác PCTNTC vẫn còn những hạn chế, vướng mắc, khó khăn nhất định. Trong thời gian tới, để khắc phục những hạn chế, vướng mắc, khó khăn, Chính phủ cùng các cơ quan chức năng tiếp tục tăng cường công tác PCTNTC, kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng.
Trong đó, các cơ quan chức năng sẽ hoàn thiện các quy định xây dựng nền công vụ minh bạch, liêm chính, phục vụ; tăng cường chỉ đạo, tạo sự chuyển biển mạnh mẽ, hiệu quả hơn nữa trong công tác PCTNTC ở địa phương, cơ sở.
Tiếp tục thực hiện nhiệm vụ PCTNTC trong nội bộ các cơ quan có chức năng PCTNTC, không để cán bộ, công chức có hành vi TNTC làm nhiệm vụ PCTNTC; tập trung xử lý nghiêm khắc, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng "tham nhũng vặt”, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.
Cùng với đó, tăng cường, tập trung thanh tra vào những lĩnh vực dễ phát sinh TNTC, những vấn đề nổi cộm, bức xúc trong xã hội, những lĩnh vực chuyên môn sâu, hoạt động có tính chất khép kín; các vụ việc có dấu hiệu rửa tiền, vận chuyển trái phép tiền tệ, kim khí quý, đá quý qua biên giới ... kịp thời thanh tra đột xuất khi phát hiện dấu hiệu vi phạm.
Đẩy nhanh tiến độ xác minh, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, xử lý các vụ việc tham nhũng, kinh tế đã phát hiện. Tăng cường phối hợp, tập trung lực lượng để kết thúc điều tra, truy tố, xét xử các vụ án, xử lý các vụ việc tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp theo đúng Kế hoạch của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC.
Hành vi tham nhũng có thể bị xử lý kỷ luật hoặc hình sự
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, pháp luật về PCTN đã quy định khá đầy đủ về xử lý người có hành vi tham nhũng. Người có hành vi tham nhũng tùy từng mức độ có thể bị xử lý kỷ luật hoặc xử lý hình sự.
Cụ thể, Điều 92 Luật PCTN năm 2018 quy định người có hành vi tham nhũng giữ bất kỳ chức vụ, vị trí công tác nào đều phải bị xử lý nghiêm minh, kể cả người đã nghỉ hưu, thôi việc, chuyển công tác.
Trường hợp người có hành vi tham nhũng bị xử lý kỷ luật là người đứng đầu hoặc cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị thì bị xem xét tăng hình thức kỷ luật.
Người bị kết án về tội phạm tham nhũng là cán bộ, công chức, viên chức mà bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật thì đương nhiên bị buộc thôi việc. Đối với đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND thì đương nhiên mất quyền đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND.
Luật PCTN năm 2018 còn quy định xử lý các hành vi khác vi phạm pháp luật về phòng, chống tham nhũng như về việc chuyển đổi vị trí công tác của người có chức vụ, quyền hạn; về nghĩa vụ trung thực trong kê khai tài sản, thu nhập, giải trình nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm,...
Cạnh đó, Bộ luật Hình sự cũng có quy định về các tội phạm tham nhũng (từ Điều 353-359). Việc xử lý đối với các hành vi này theo quy định pháp luật hiện hành là rất nghiêm khắc và cụ thể hóa trách nhiệm cá nhân người có hành vi vi phạm. Một số hành vi vi phạm được quy định trong Bộ luật Hình sự người vi phạm có thể bị tù chung thân hoặc tử hình.
