Ủy ban An ninh và Quốc phòng thuộc Quốc hội Iraq hôm 18-4 đã trình lên một nghiên cứu chi tiết về đề nghị mua hệ thống tên lửa đất đối không tầm xa S-400 của Nga và đang chờ sự chấp thuận từ Thủ tướng tạm quyền Adel Abdul-Mahdi, theo hãng tin Sputnik.
“Vấn đề này đã được các bên liên quan thảo luận tại Bộ Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang, và giờ đang chờ sự chấp thuận của Thủ tướng”, ông Badr al-Ziyadi, thành viên Ủy ban An ninh và Quốc phòng thuộc Quốc hội Iraq nói.
Hệ thống S-400 của Nga. Ảnh: SPUTNIK
Ông al-Ziyadi nhấn mạnh rằng Iraq cần tăng cường năng lực phòng thủ. Các thành viên Quốc hội Iraq cũng cho hay chương trình mua hệ thống tên lửa S-400 có thể được hoàn thành sau khi được chính quyền mới của Iraq thông qua.
Cũng theo quan chức trên, Ủy ban An ninh và Quốc phòng sẽ “ủng hộ quyết định tiếp theo của chính phủ trong vấn đề này và sẽ trình bày những đề xuất liên quan”.
“Việc phê chuẩn để mua một hệ thống vũ khí hiện đại như S-400 cần nguồn phân bổ tài chính lớn cùng một quyết định mang tính chính trị nhằm đa dạng hóa các nguồn cung cấp vũ khí chứ không chỉ dựa vào nguồn cung từ phương Tây mà cần hướng cả về phương Đông” - ông al-Ziyadi nói.
Trong thời gian qua, các nghị sĩ Iraq đã nhiều lần bày tỏ quan ngại về những sức ép ngày càng lớn đối với Baghdad nhằm ngăn Iraq ký kết hợp đồng mua bán vũ khí với các nước khác.
Hôm 18-3, ông al-Ziyadi tiết lộ rằng các công ty vũ khí của Mỹ và Israel hối thúc chính phủ Iraq kiềm chế đàm phán về việc mua thiết bị quân sự hiện đại với các nước khác.
Trước đó, hôm 20-1, ông al-Ziyadi nhấn mạnh rằng nhằm tăng cường năng lực an ninh chống lại mọi mối đe dọa tiềm tàng, Baghdad đã điều nhiều phái đoàn tới các nước để đàm phán về những thương vụ mua hệ thống tên lửa phòng không tiên tiến.
“Các phái đoàn này đã tới thăm các nước như Nga, Trung Quốc và Ukraine để đàm phán về những thương vụ mua hệ thống vũ khí hiện đại nhằm bảo vệ không phận của Iraq. Quốc hội Iraq cũng lập ra một phái đoàn tới thăm các nước phát triển và ký kết những hợp đồng mua sắm nhiều vũ khí hiện đại”, nhật báo al-Sabaah dẫn lời ông al-Ziyadi cho hay.
Lý do Iraq muốn mua S-400
Iraq xem xét mua hệ thống tên lửa S-400 của Nga do lo ngại Mỹ có thể rút các hỗ trợ cho Iraq, tờ The Wall Street Journal dẫn lời ông Karim Elaiwi, một thành viên trong Ủy ban An ninh và Quốc phòng thuộc Quốc hội Iraq nói hồi tháng 1-2020.
“Chúng tôi đang đàm phán với Nga về tên lửa S-400 nhưng vẫn chưa có hợp đồng nào được ký kết. Chúng tôi cần mua những tên lửa này, đặc biệt sau khi người Mỹ nhiều lần làm chúng tôi thất vọng khi không giúp chúng tôi có được những vũ khí thích hợp” - ông Elaiwi nói.
Ý định mua S-400 Nga cũng được ông Abdul Khaleq al-Azzawi, một thành viên khác trong ủy ban này xác nhận.
“Chúng tôi cho phép Thủ tướng Iraq mua các hệ thống phòng không từ bất cứ quốc gia nào mà ông ấy muốn và chúng tôi cho phép ông ấy bỏ tiền ra mua vũ khí từ bất cứ quốc gia nào từ Nga hoặc từ bất cứ nước nào” - ông al-Azzawi nói.
Một cậu bé cầm chân dung ông Soleimani. Ảnh: AP
Động thái trên của Iraq diễn ra trong bối cảnh căng thẳng dâng cao giữa Baghdad và Washington sau vụ quân đội Mỹ không kích giết chết Tướng Qassem Soleimani của Iran hồi tháng 1 tại sân bay Baghdad (Iraq).
Ông Solemani là chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Quds thuộc Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).
Vụ tấn công ông Soleimani đã khiến Iraq tức giận. Quốc hội Iraq sau đó thông qua một nghị quyết yêu cầu chính phủ trục xuất các lực lượng nước ngoài khỏi nước này. Đồng thời, chính phủ Iraq hủy đề nghị ủng hộ từ liên quân quốc tế chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu để chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Đáp lại, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói rằng Mỹ chỉ sẵn sàng thảo luận việc tái phân bổ lực lượng tại Iraq chứ không có ý định rút quân khỏi đây.
Trước đó, Mỹ cũng cảnh báo Iraq sẽ phải hứng chịu hậu quả nếu mua vũ khí của Nga mà cụ thể là hệ thống S-400. Theo đó, không loại trừ khả năng Mỹ sẽ trừng phạt Iraq chiếu theo Đạo luật chống lại các đối thủ của Mỹ thông qua lệnh trừng phạt (CAATSA).
