AP đưa tin, hôm 14-4 lần đầu tiên Mỹ tiết lộ rằng tàu chiến Mỹ đã bắt đầu tiến hành tập trận chung cùng với Philippines ở biển Đông. Đây là một động thái hiếm hoi bởi không có nhiều cuộc tập trận chung giữa Mỹ với các quốc gia khác trong khu vực.
Ngoài ra, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter trong một cuộc họp báo chung có sự tham dự của Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmi, cho biết Mỹ sẽ giữ gần 300 quân, trong đó có các biệt kích không quân được trang bị chiến đấu cơ và trực thăng, đồn trú tại Philippines đến cuối tháng 4 này. AP bình luận đây là một phần trong việc gia tăng quân sự, có thể gây thêm căng thẳng với Bắc Kinh ở biển Đông.
Theo đó, khoảng 200 phi công, trong đó có lực lượng hoạt động đặc biệt, sẽ đồn trú tại căn cứ không quân Clark cùng với ba trực thăng tấn công Pave Hawk. Ngoài ra còn có một máy bay chuyên dụng trong nhiệm vụ đặc biệt mang tên MC-130H Combat Talon II và năm chiến đấu cơ A-10 cũng đóng tại căn cứ này.
Nhóm này sẽ giúp huấn luyện để tăng cường năng lực quân sự của hai nước, đặt nền móng cho lực lượng hai bên thực hiện các cuộc tuần tra chung trên không cũng như tuần tra biển. Bên cạnh đó, khoảng 75 lính lục quân sẽ đóng quân tại căn cứ Camp Aguinaldo nhằm hỗ trợ các hoạt động quân sự phối hợp giữa Mỹ và Philippines trong khu vực.
Hệ thống pháo phản lực cơ động cao (HIMARS) của Mỹ khai hỏa trong cuộc tập trận chung Balikatan với Philippines ở Capas, Tarlac, miền Bắc Philippines ngày 14-4. Ảnh: Reuters
Các binh sĩ và máy bay trên dự kiến sẽ rời khỏi Philippines vào cuối tháng này, song Mỹ cũng sẽ luân phiên điều quân và máy bay tương tự như vậy tới Philippines trong tương lai. Tuy nhiên, một quan chức quốc phòng không tiết lộ về thời gian luân phiên, chỉ nói rằng quy mô, lịch trình sẽ dao động. Sự hiện diện binh sĩ Mỹ ngày càng tăng ở Philippines là một phần trong chiến dịch mở rộng của Mỹ nhằm tăng cường hỗ trợ đất nước này.
Tuần trước, Lầu Năm Góc đã thông báo rằng Mỹ sẽ viện trợ khoảng 40 triệu USD cho Philippines trong lĩnh vực hỗ trợ quân sự, nhằm tăng cường trao đổi tình báo, giám sát và tuần tra hải quân. Ông Carter nói rằng khoản viện trợ trên sẽ bao gồm một mạng lưới thông tin đã được sàng lọc dành cho các cuộc giao tiếp “bí mật”, các cảm biến cho tàu tuần tra và một máy bay trinh sát không người lái.
Các cảm biến tuần tra và trang thiết bị giám sát sẽ giúp Philippines theo dõi được những diễn biến trong lãnh thổ nước này, kể cả những khu vực đang bị tranh chấp chủ quyền tại biển Đông.
Giới chức Mỹ gần đây cũng thông báo Mỹ sẽ đóng quân tại năm căn cứ quân sự ở Philippines và sẽ luân phiên đến và đi để phục vụ cho nhiệm vụ huấn luyện và các nhiệm vụ khác. Hiện Mỹ và Philippines đã bắt đầu cuộc tập trận chung thường niên Balikatan (Vai kề vai) từ ngày 4-4, kéo dài đến 15-4.
