Từ những tuyến bài sâu sát đời sống đô thị đến những bản tin "nóng" giữa tâm dịch hay các câu chuyện nhân văn lay động lòng người, nhiều nhà báo trẻ đã và đang lặng lẽ góp sức vào dòng chảy phát triển TP.HCM - nơi mỗi dòng tin, mỗi tấm ảnh, mỗi câu chuyện đều gửi gắm tâm huyết nghề nghiệp và khát vọng xây dựng một TP.HCM tốt đẹp hơn từng ngày.
Nhà báo TIẾN LONG, Báo Tuổi trẻ:
Trăn trở từ chính sách đến dự án quy hoạch treo...
Suốt quá trình hơn 10 năm làm báo tại TP.HCM, tôi đã có cơ hội được tiếp cận và ghi nhận nhiều câu chuyện gắn liền với các vấn đề chính sách, dân sinh – từ đô thị, giao thông, nhà ở, môi trường, đến giáo dục và an sinh xã hội.
Đáng nhớ nhất có lẽ là thời kỳ tác nghiệp giữa đại dịch COVID-19, suốt gần 3 năm TP oằn mình chống dịch, tôi cùng nhóm phóng viên được phân công theo sát những diễn biến tình hình dịch, vừa tổ chức ghi nhận thực tế, vừa bám sát các cuộc họp đột xuất, căng thẳng của lãnh đạo Trung ương và TP về công tác chống dịch.
Suốt quãng thời gian đó, chúng tôi rong ruổi ở các khu phong tỏa, bệnh viện dã chiến, điểm tiêm vaccine, khu cách ly và ghi nhận những hình ảnh không thể nào quên. Đó là hình ảnh một tình nguyện viên trẻ ngất xỉu vì làm việc xuyên đêm; bác sĩ tranh thủ ngủ tạm trên sàn nhà; người dân tự nguyện nấu cơm gửi vào vùng đỏ...
Lúc đó, chúng tôi không chỉ làm nhiệm vụ đưa tin mà trong một số trường hợp, việc chia sẻ câu chuyện đúng lúc, đúng cách của báo chí còn góp phần điều chỉnh chính sách địa phương. Như ngay sau loạt bài về tình trạng thiếu oxy y tế tại một số bệnh viện tuyến dưới, Sở Y tế TP.HCM đã điều phối khẩn cấp nguồn lực và mở rộng mạng lưới phân phối oxy.
Những khoảnh khắc đó khiến tôi nhận ra ý nghĩa sâu xa của công việc mình đang làm – không chỉ là đưa tin mà còn góp phần cứu người.
Tôi cũng từng tham gia nhiều tuyến bài về quy hoạch đô thị, nhà ở cho người thu nhập thấp, những dự án treo ảnh hưởng đời sống người dân hay tình trạng ô nhiễm kênh rạch nội đô. Qua đó, nhiều khu vực được rà soát lại quy hoạch; có dự án được tháo gỡ vướng mắc để triển khai; một số chính sách được điều chỉnh phù hợp hơn với thực tiễn.
Tôi tin rằng trong một hệ sinh thái báo chí chuyên nghiệp và trách nhiệm, mỗi phóng viên chính là một “mắt xích nhỏ” góp phần tạo nên động lực đối với tiến trình phát triển TP.HCM.
TP hôm nay đang đứng trước nhiều cơ hội và thách thức. Đây cũng là thời điểm báo chí, đặc biệt là các nhà báo trẻ cần thoát khỏi lối làm báo “ăn xổi”, giật gân hay chỉ phản ánh bề nổi. Trách nhiệm của người làm báo lúc này là theo sát những vấn đề dài hạn, đặt câu hỏi đúng, thúc đẩy đối thoại xã hội và truyền cảm hứng cho sự thay đổi tích cực.
Còn cá nhân tôi, tôi tự nhắc mình phải giữ ngọn lửa nghề, tiếp tục học hỏi, không ngừng làm mới bản thân để có thể đưa ra những sản phẩm báo chí chất lượng hơn, mang lại giá trị thật sự cho độc giả và cho cộng đồng.
Trong hành trình mới, tôi nghĩ TP.HCM cần tập trung vào ba yếu tố cốt lõi: quản trị minh bạch – phát triển đồng bộ – giữ gìn bản sắc. Trước tiên, cần tăng cường minh bạch hóa thông tin hơn nữa và ứng dụng công nghệ số trong quản lý đô thị. Người dân được quyền tiếp cận thông tin đầy đủ về quy hoạch, dự án, ngân sách – khi đó, sự giám sát xã hội sẽ tốt hơn và lòng tin sẽ được củng cố.
Theo đó, TP.HCM cũng cần phát triển hài hòa giữa các quận trung tâm và khu vực vùng ven. Đồng thời, phải giữ được linh hồn của mình – đó là văn hóa, là con người năng động, hào sảng, nghĩa tình.
Là người làm báo, tôi mong mình tiếp tục được quan sát, ghi nhận và góp tiếng nói vào hành trình ấy – hành trình mà tôi tin rằng sẽ có nhiều thách thức, nhưng cũng đầy hy vọng.
***
Nhà báo CAO AN BIÊN, Báo Thanh Niên:
Viết về TP.HCM nghĩa tình từ những điều nhỏ bé
Tôi có hơn năm năm gắn bó với nghề báo, không ngắn, cũng không phải là quá dài nhưng đủ để có thật nhiều những trải nghiệm và kỷ niệm đẹp. Phần lớn những câu chuyện và đề tài tôi thực hiện đều gắn liền với TP mang tên Bác, nơi tôi có cơ hội chứng kiến và kể lại nhiều điều tử tế, góp phần lan tỏa hình ảnh một TP nghĩa tình.
Đó là chuyện về những quán cơm 0 đồng ở TP.HCM phục vụ cho bà con lao động tứ xứ, là chuyện giúp đỡ nhau trên đường, chuyện về những nhóm thiện nguyện hỗ trợ cộng đồng, các hoạt động ý nghĩa giúp đỡ người yếu thế ở TP.HCM của chính quyền các cấp… Với tôi, TP.HCM nghĩa tình, nhân ái không xuất phát từ những điều gì quá lớn lao, mà bắt đầu từ những điều nhỏ bé như vậy.
Tôi đã gặp nhiều trường hợp người nước ngoài như Pháp, Mỹ, Ireland… gốc Việt đến TP.HCM tìm lại người thân ruột thịt. Nhờ những con người tốt bụng, nghĩa tình ở TP này mà nhiều trường hợp trong số họ được đoàn tụ với người thân.
Tôi có viết về câu chuyện “Ngày trở về của Mai” kể về hành trình của Azalée Benoit, một cô gái Pháp gốc Việt về TP.HCM tìm lại gia đình ruột thịt sau gần ba thập kỷ được cho đi. Chính nhờ sự giúp đỡ của những người dân TP.HCM tốt bụng đã giúp cho cô gái trẻ được đoàn tụ với gia đình.
Và rồi trước chuyến bay trở về Pháp, Mai đã chia sẻ với tôi một điều khiến tôi nhớ mãi, rằng: “Ở TP.HCM, tất cả mọi người đều tốt bụng và tử tế. Tôi có cảm giác mình đã thực sự trở về nhà sau 30 năm. Ở đây, tôi đã có một gia đình, có những người bạn tuyệt vời giúp đỡ tôi không vì điều gì cả. Xin cảm ơn TP này, nơi tôi sinh ra và nơi tôi đã trở về với tất cả tình cảm từ tận đáy lòng".
Với tôi, những điều mà bản thân đã làm được trong suốt năm năm qua là vô cùng nhỏ bé so với những anh chị, cô chú đồng nghiệp trong nghề và càng nhỏ bé hơn khi đặt cạnh hai chữ “nghề báo”. Nhưng tôi tin và hy vọng rằng trong tương lai, công tác báo chí sẽ tiếp tục được lãnh đạo TP tạo điều kiện thuận lợi để những người làm báo tiếp tục phát huy hết vai trò, sứ mệnh của mình.
Hiện TP.HCM đang bước vào một giai đoạn phát triển mới với nhiều kỳ vọng và thách thức, bản thân là một phóng viên trẻ, tôi biết rằng mình sẽ đối mặt với nhiều thách thức trong thời gian tới.
Tuy nhiên tôi nghĩ rằng trong bất cứ thời điểm nào, giai đoạn nào, người làm báo luôn cần xông xáo, làm tốt công việc, vai trò của mình, đồng hành với những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng hành cùng TP.HCM góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp hơn.
Trong thời gian tới, tôi sẽ tiếp tục trau dồi nghiệp vụ báo chí, nâng cao kỹ năng làm nghề cũng như thích ứng với sự phát triển của AI cũng như chuyển đổi số để mình không trở nên “lạc hậu”.
***
Nhà báo QUANG HUY, Báo Dân trí:
Những câu chuyện phía sau bản tin nóng
Tôi từng có quãng thời gian làm báo tại TP Hà Nội và đến TP.HCM làm việc từ năm 2018. Một trong những kỷ niệm khiến tôi nhớ nhất trong quãng thời gian làm báo tại TP nghĩa tình này là những ngày diễn ra đại dịch COVID-19.
Những ngày đó, đội ngũ phóng viên cũng nằm trong số ít đối tượng được ra đường, được tham gia các hoạt động. Tôi vẫn nhớ những ngày tác nghiệp từ sáng tới tối muộn tại Trung tâm báo TP, anh chị em đồng nghiệp chỉ kịp ăn mì gói để làm việc liên tục, đảm bảo các thông tin được gửi về tòa soạn, đăng tải lên mặt báo với tốc độ nhanh nhất, đáp ứng nhu cầu thông tin của độc giả.
Thậm chí thời điểm đó, có một người đồng nghiệp đã ngất xỉu vì cường độ làm việc liên tục, nhiều ngày…
Lần khác là vụ việc truy bắt Tuấn Khỉ tại huyện Củ Chi vào đầu năm 2020. Thời điểm đó, tôi và nhiều đồng nghiệp trong nghề đã cùng tác nghiệp trực tiếp tại hiện trường, nơi truy bắt đối tượng. Trong nhiều ngày tác nghiệp, chúng tôi có mặt tại nơi được cho là khu vực đối tượng đang lẩn trốn trong các bụi cây, bụi cỏ.
Anh em đồng nghiệp vẫn nhắc nhở nhau cần giữ an toàn, chia sẻ với nhau các diễn biến mới, các dấu hiệu để lại của đối tượng. Người dân sinh sống tại khu vực cũng hỗ trợ, tiếp sức đội ngũ nhà báo, phóng viên, hỗ trợ chỗ ở, chỗ ngủ nghỉ, tắm giặt, đồ ăn.... Đó quả thật là một trải nghiệm đáng nhớ.
TP.HCM cũng luôn là nơi khởi đầu của những sự đổi mới, sáng tạo và thử nghiệm mô hình phát triển. Trong dòng chảy đó, báo chí không chỉ đưa tin, phản ánh, mà còn có vai trò định hướng tích cực dư luận, thúc đẩy cải cách và lan tỏa tinh thần đổi mới đến mọi tầng lớp nhân dân.
Cá nhân tôi, một người làm báo trẻ, vẫn luôn nỗ lực để không đứng ngoài dòng chảy ấy. Tôi chọn cách tiếp cận báo chí hiện đại, khách quan, trung lập, khai thác và truyền tải câu chuyện chân thực nhất qua dữ liệu, câu chuyện của người dân, dư luận xã hội, các định hướng của Thành ủy, UBND TP.HCM.
Từng tin, bài viết tôi thực hiện đều mong muốn phản ánh trung thực hơi thở cuộc sống, đồng thời góp phần khơi gợi niềm tin, truyền cảm hứng và thúc đẩy hành động.
Tôi tin rằng, sự chuyển mình của TP.HCM hôm nay không thể thiếu tiếng nói của báo chí, và báo chí chỉ thật sự giữ vững và phát huy vai trò của mình khi từng người làm báo – đặc biệt là lớp trẻ – không ngừng làm mới mình, giữ vững ngọn lửa nghề và luôn dấn thân vì sự tiến bộ chung của xã hội.
Gắn bó với TP.HCM trong quá trình tác nghiệp và quan sát sự chuyển mình của TP mỗi ngày, tôi cho rằng để bứt phá và phát triển bền vững, TP cần một tầm nhìn lớn, nhưng đồng thời phải được cụ thể hóa bằng những hành động quyết liệt, thực chất và đặt người dân vào trung tâm của mọi chính sách.
Đối với thế hệ trẻ, TP cần tạo ra nhiều hơn các không gian sáng tạo, khởi nghiệp, học tập suốt đời… để giữ chân và thu hút nhân tài. TP.HCM cũng đang có nhiều cơ hội khi được Trung ương cho phép thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù.
"Báo chí giúp tiếng nói người dân vang xa"
Bà Nguyễn Thị Kim Thúy, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM, nhìn nhận báo chí đã và đang đóng vai trò như một nhịp cầu tin cậy giữa chính quyền và người dân TP.HCM.
Chẳng hạn, báo chí đã lắng nghe, thấu hiểu và kịp thời phản ánh những vấn đề nóng như ngập nước, ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường hay vệ sinh an toàn thực phẩm… Đồng thời, truyền tải rõ ràng từ các chủ trương trọng điểm của TP.HCM.
“Tôi trân quý vai trò của báo chí, bởi chính báo chí là một trong những kênh đối thoại hiệu quả, giúp tiếng nói của người dân được vang xa hơn, đồng thời giúp chính quyền ngày càng gần dân, hiểu dân và phục vụ dân tốt hơn”- bà Thuý bày tỏ.
Theo bà Thuý, báo chí không chỉ là cầu nối thông tin, mà còn là “ngọn đuốc” soi sáng những điều tử tế, nhân văn trong đời sống thường nhật.
Thời gian qua, các cơ quan báo chí đã làm tốt vai trò phát hiện và lan tỏa những tấm gương người tốt, việc tốt, những mô hình hay, cách làm sáng tạo ở cộng đồng dân cư, qua đó tạo nên một bức tranh sinh động, đầy ấm áp về tình người nơi đô thị lớn như TP.HCM.
Trong thời gian tới, khi TP.HCM mở rộng địa giới hành chính, sáp nhập với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, bà Thuý kỳ vọng báo chí sẽ tiếp tục là người bạn đồng hành thân thiết, gần gũi với hệ thống MTTQ các cấp.
Lãnh đạo Uỷ ban MTTQ Việt Nam TP cũng mong muốn báo chí sẽ tiếp tục phát huy vai trò xung kích, đồng hành cùng Mặt trận thực hiện tốt hơn nữa các nhiệm vụ chính trị.
"Sự chung tay của báo chí sẽ tiếp tục là nguồn lực quan trọng để Mặt trận thực hiện hiệu quả vai trò tập hợp, đoàn kết và phát huy sức mạnh nhân dân trong giai đoạn phát triển mới của TP"- bà nhấn mạnh.