Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Mổ xẻ 6 đại án đặc biệt nghiêm trọng

Sáng 22-11, Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC) đã họp để đánh giá toàn diện công tác PCTNTC trên cả nước, từ sau phiên họp thứ 23 của ban chỉ đạo (tháng 1-2023) đến nay. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Chỉ đạo, chủ trì đã tổ chức cuộc họp để thảo luận, cho ý kiến về một số vấn đề.

Sáu chùm đại án đặc biệt nghiêm trọng

Chiều cùng ngày, Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương Đặng Văn Dũng đã thông tin nội dung cuộc họp trong buổi làm việc với đại diện các cơ quan báo chí. Theo đó, quá trình thảo luận, Thường trực ban chỉ đạo thống nhất đánh giá cao quyết tâm, nỗ lực của các cơ quan chức năng trong công tác PCTNTC thời gian qua, nhất là công tác điều tra, truy tố, xét xử.

“Tất cả đã tiếp tục được đẩy mạnh, quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả hơn, ở cả Trung ương và địa phương” - ông Dũng nhấn mạnh đánh giá của Thường trực ban chỉ đạo.

Cụ thể, tiến độ điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc thuộc diện ban chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo đã cơ bản đáp ứng yêu cầu. Có vụ vượt kế hoạch đã đề ra. Nhiều vụ án mới được phát hiện. Mở rộng điều tra, kiên quyết xử lý nghiêm sai phạm cả trong và ngoài Nhà nước, bao gồm cả các lĩnh vực bí mật, khép kín, những việc tồn đọng, kéo dài. Xử lý theo phương châm chọn vụ trọng điểm, xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả nước.

Trong cuộc họp này, Thường trực ban chỉ đạo tiếp tục nhìn nhận, đánh giá các vụ án đang được chuẩn bị đưa ra xét xử. Trong đó có hai vụ án liên quan đến Công ty Việt Á, gồm vụ án xảy ra tại Học viện Quân y (liên quan đến hợp tác, nghiên cứu sản xuất kit test COVID-19 với Công ty CP Công nghệ Việt Á) và vụ án xảy ra tại Việt Á, CDC tỉnh Hải Dương và các đơn vị, địa phương có liên quan.

Chùm vụ án đầu tiên liên quan đến Việt Á được coi là điển hình trong sai phạm y tế chuyên môn sâu, mà theo phân công thì các cơ quan tố tụng Trung ương và địa phương đã khởi tố 33 vụ án, với 133 bị can. Trong đó có ba trường hợp thực hiện hành vi vi phạm khi đang là ủy viên Trung ương Đảng, bộ trưởng, bí thư tỉnh ủy. Đó là chưa kể đến một thứ trưởng, một trợ lý phó thủ tướng và nhiều cán bộ cấp cục, vụ ở Trung ương, lãnh đạo y tế địa phương.

Trong các vụ án khác thì vụ án FLC với 21 bị can, đang chuẩn bị truy tố là điển hình thao túng thị trường chứng khoán. Vụ án Tân Hoàng Minh vừa ra cáo trạng chuẩn bị xét xử với 15 bị can, là điển hình vi phạm trong lĩnh vực trái phiếu doanh nghiệp. Còn chùm bốn vụ án liên quan tới Nguyễn Thị Thanh Nhàn AIC là điển hình sai phạm trong lĩnh vực đấu thầu, đấu giá tài sản. Tổng cộng 71 bị can thì đã xét xử một nguyên bí thư tỉnh ủy, một nguyên chủ tịch UBND tỉnh và rất nhiều cán bộ.

Cũng được báo cáo, đánh giá trong cuộc họp Thường trực ban chỉ đạo là chùm vụ án Vạn Thịnh Phát - Ngân hàng SCB. Đây là vụ án điển hình về sai phạm trong lĩnh vực ngân hàng, dùng ngân hàng để làm sân sau doanh nghiệp mà cụ thể là hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát. Đến nay đã khởi tố ba vụ án với 108 bị can, gồm 23 cán bộ cấp vụ, cục của Ngân hàng Nhà nước cũng như Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước… Đáng chú ý, 5,2 triệu USD đưa - nhận hối lộ được xác định là con số lớn nhất từ trước tới nay được phát hiện tại Việt Nam.

Chùm vụ án thứ sáu được nhắc tới là chùm vụ án liên quan đến hoạt động đăng kiểm, được phân vào loại sai phạm kéo dài, mà chừng mực nào đó là điển hình của tham nhũng vặt. Đến nay đã khởi tố 114 vụ án, 808 bị can tại 49 tỉnh, TP.

Phân tích về khía cạnh pháp lý, trong các vụ án, hành vi được phát hiện, xử lý thời gian qua thì lần đầu tiên khởi tố tội tham ô tài sản với chủ doanh nghiệp ngoài Nhà nước, cụ thể là bị can Trương Mỹ Lan và đồng phạm. Đồng thời cũng lần đầu tiên điều tra, truy tố, xét xử vắng mặt một số bị can bỏ trốn.

“Đây là những điểm sáng, điểm mới từ sau phiên họp ban chỉ đạo tháng 1-2023 đến nay” - Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương Đặng Văn Dũng tóm lược đánh giá của Thường trực ban chỉ đạo.

Chống tham nhũng, tiêu cực phải triệt để, không phải làm cho có

Kết luận cuộc họp, Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng, cơ quan chức năng tiếp tục đẩy mạnh PCTNTC. Cần tập trung xử lý dứt điểm những việc đang dở dang, những khâu còn yếu, những vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm.

Trong đó cần nhấn mạnh vào kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, xử lý nghiêm các vi phạm liên quan đến các vụ án, vụ việc xảy ra tại Công ty Việt Á, Công ty AIC, Tập đoàn FLC, Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát…

Thường trực ban chỉ đạo đặt mục tiêu từ nay đến hết năm 2023 sẽ ban hành cáo trạng truy tố đối với hai vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị, tổ chức có liên quan; vụ án xảy ra tại Công ty CP Tập đoàn FLC, Công ty Chứng khoán BOS và các công ty có liên quan.

Cùng đó, đưa ra xét xử sơ thẩm bốn vụ án trọng điểm gồm vụ án xảy ra tại Học viện Quân y (liên quan đến hợp tác, nghiên cứu sản xuất kit test COVID-19 với Công ty Việt Á); vụ án xảy ra tại Công ty Việt Á, CDC tỉnh Hải Dương và các đơn vị, địa phương có liên quan; vụ án xảy ra tại Công ty Tân Hoàng Minh và vụ án xảy ra tại Liên hiệp HTX Thương mại Saigon Co.op.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lưu ý công tác PCTNTC cần phải làm triệt để, hiệu quả chứ không phải làm ví dụ, làm để cho có, cần thiết phải gia hạn thời gian thực hiện cho đến khi có kết quả. Cần tăng cường phối hợp, hợp đồng tác chiến hiệu quả hơn nữa giữa các cơ quan chức năng với nhau, “đừng cua cậy càng, cá cậy vây” hay “sư nói sư phải, vãi nói vãi hay”.