Nguyên nhân

Tai biến mạch máu não là do xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, tắc động mạch não… hay gặp ở những bệnh nhân bị rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, suy tim nặng, bệnh van tim... Tai biến mạch máu não cũng thường liên quan đến các bệnh tiểu đường, hút thuốc lá, béo phì - thừa cân, lười vận động, stress…

Hiện tượng thường có hai thể bệnh: Xuất huyết não và nhũn não. Triệu chứng lâm sàng:

Xuất huyết não thường khởi phát đột ngột, phần lớn hôn mê, bệnh cảnh lâm sàng nặng dễ dẫn đến tử vong (hôn mê càng sâu, càng kéo dài, tử vong càng cao);

Nhũn não thường phát bệnh từ từ, có những tiền triệu chứng ít có hôn mê, tinh thần phần lớn là tỉnh táo, chỉ có liệt nửa người, nói khó, bệnh chứng trên lâm sàng nhẹ hơn, dễ hồi phục hơn. Song cũng có những trường hợp huyết khí từ các nơi khác di chuyển đến não làm tắc nghẽn mạch não, phát bệnh đột ngột và mê nặng. Nhiều trường hợp được cứu sống nhưng có thể bị tàn phế suốt đời, giảm tuổi thọ và không còn khả năng lao động, khó hòa nhập cuộc sống bình thường.

Phương pháp phòng ngừa

Mặc dù tai biến mạch máu não là bệnh nguy hiểm song hoàn toàn có thể giảm được nguy cơ bệnh nếu biết cách phòng ngừa. Có nhiều phương pháp nhưng trước hết cần thay đổi lối sống để kiểm soát bệnh. Liệu pháp thay đổi lối sống (thực hiện chế độ ăn kiêng và hoạt động thể lực) là biện pháp quan trọng giảm nguy cơ bị xơ vữa động mạch nói chung và tai biến mạch máu não nói riêng.

Các liệu pháp bao gồm: cai thuốc lá; chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, khoáng chất, hạn chế ăn quá nhiều chất béo và các thực phẩm giàu calo. Liệu pháp dinh dưỡng còn nhằm làm giảm lượng lipid máu, giảm huyết áp và giảm đường máu nếu bệnh nhân bị đái tháo đường; tăng hoạt động thể lực sẽ làm cải thiện tình trạng tim mạch và làm cải thiện các yếu tố nguy cơ tim mạch như rối loạn lipid máu, béo phì và tăng huyết áp.

Bên cạnh đó cần phòng ngừa tình trạng đông máu bằng thuốc (aspirin);  điều trị rối loạn lipid máu; kiểm soát trị số huyết áp (dưới 140/90mmHg).

HUY SƯƠNG