Thủ tướng: Phải thay đổi tư duy khi tham gia EVFTA
Sáng 6-8, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai kế hoạch thực thi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA).
Điểm cầu ở TP.HCM do Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Dương Anh Đức chủ trì. Ảnh: TTBC
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, cho biết để triển khai có hiệu quả Hiệp định EVFTA, Bộ đã xây dựng chương trình hành động thực thi Hiệp định, tập trung vào bốn nhóm nhiệm vụ và giải pháp.
Trong đó, ông Dũng nhấn mạnh đến việc tăng cường tuyên truyền, phổ biến thông tin về Hiệp định EVFTA và đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư; tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh và bảo đảm thực thi cam kết của Việt Nam theo Hiệp định EVFTA.
Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Nguyễn Hiếu
Ông Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Công Thương kiến nghị sáu giải pháp, như đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh, gắn việc phát triển sản xuất và thương mại với các yêu cầu về bảo vệ môi trường, phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản xuất và kinh doanh...
Theo Bộ Công Thương, cần thay đổi tư duy trong việc xây dựng chính sách từ cấp trung ương đến địa phương, lấy doanh nghiệp làm trọng tâm và lấy chuẩn mực quốc tế làm thước đo. Có như vậy, những chính sách được ban hành mới thực sự đi vào cuộc sống và giúp doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh được tốt hơn.
Ông Trần Tuấn Anh tin tưởng với sự nhận thức đúng đắn và sự chuẩn bị tốt, chúng ta có thể đón đầu và tận dụng hiệu quả được những cơ hội và kỳ vọng mà Hiệp định EVFTA sẽ mang lại.
“Nếu EVFTA được ví như con đường cao tốc cho việc thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế thì ngày hôm nay chúng ta đã tự tin sẵn sàng thông xe để giúp cho các phương tiện lưu thông trên đó, chính là doanh nghiệp và nền kinh tế, được vận hành một cách thuận lợi, thông suốt và hiệu quả hơn”- ông ví von.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu kết luận hội nghị. Ảnh: VGP/Quang Hiếu.
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc lại phát biểu tại lễ ký kết EVFTA vào ngày 30-6-2019 rằng khi đi vào hiệu lực hiệp định này sẽ như một tuyến đường cao tốc quy mô lớn, hiện đại, nối gần hơn giữa EU và Việt Nam.
Từ đây, người dân hai bên dễ dàng hợp tác, giao lưu, các DN của hai bên có thể tiếp cận thuận lợi thị trường của nhau. “Như vậy, dù xe tải hay xe khách, đại bàng hay chim sẻ sẽ cùng đi, cùng bay trên cao tốc ấy”- Thủ tướng nói.
Theo Thủ tướng, Chính phủ đã có kế hoạch hành động với 5 nhóm và 41 nhiệm vụ cụ thể cho các bộ ngành, địa phương và DN. Từ đó, Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, địa phương cần chủ động và tích cực hành động hơn nữa trong việc triển khai kế hoạch thực thi EVFTA.
Thủ tướng cũng yêu cầu phải thường xuyên rà soát, đánh giá kết quả thực hiện, rút kinh nghiệm để làm tốt hơn hiệp định này. Các bộ trưởng, chủ tịch UBND của 63 tỉnh, thành phải trực tiếp chỉ đạo, ưu tiên triển khai thực thi EVFTA một cách hiệu quả, đồng thời cần tăng cường phối hợp, tránh tình trạng “quyền anh, quyền tôi” và phải đặt lợi ích quốc gia lên cao nhất.
“Bộ Công Thương phải là cơ quan đầu mối, là nhạc trưởng điều phối các nỗ lực thực thi EVFTA, tránh dàn trải, phân tán nguồn lực, bảo đảm sự thống nhất trong quá trình áp dụng và triển khai hiệu quả các cam kết”- Thủ tướng nói và cho rằng điều quan trọng là hình thành các quy hoạch phát triển gắn với hệ thống kết cấu hạ tầng, là yêu cầu cơ bản cho đầu tư hợp tác thành công của các DN.
Song song đó, cần đặc biệt chú trọng khâu đào tạo nguồn nhân lực về quản lý nhà nước trong hội nhập quốc tế. Đây là điểm nghẽn của chúng ta mà muốn giải quyết căn cơ, phải có cách làm bài bản theo thời gian.
Thủ tướng cũng lưu ý cần tiếp tục cải cách thể chế tốt hơn nữa để phục vụ cho sự phát triển bền vững của đất nước cũng như phát triển quan hệ bền vững Việt Nam - EU, nhất là thực thi tốt hiệp định EVFTA. Đi liền với đó, phải đẩy mạnh công tác truyền thông, không chỉ phổ biến các thông tin chung chung, mà phải nâng cao nhận thức về các thách thức, cơ hội của EVFTA...
Đối với các DN, ông cho rằng cần phải có sự hợp tác, học hỏi kinh nghiệm của nhau, phải liên kết chuỗi vì riêng rẽ từng DN khó có đủ sức mạnh cạnh tranh, không tận dụng được hiệu quả cơ hội mang lại từ EVFTA.
Theo Thủ tướng, thông thường các DN tập trung sản xuất kinh doanh nhằm tối đa hóa lợi nhuận. “Tư duy này bắt buộc phải thay đổi khi chúng ta tham gia EVFTA, đòi hỏi phải cân bằng giữa lợi ích kinh doanh, các nghĩa vụ xã hội, tiêu chuẩn lao động và nguyên tắc bảo vệ môi trường”- Thủ tướng nói.
Cuối cùng, Thủ tướng nhấn mạnh đến vai trò kiến tạo phát triển hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực, tạo khung khổ pháp lý thuận lợi, những định hướng, những khuyến khích DN nỗ lực sáng tạo, hành động, nhằm nắm bắt cơ hội từ Hiệp định EVFTA.
TP.HCM đã chủ động thực hiện nhiều biện pháp hỗ trợ
Phát biểu đầu cầu TP.HCM, Phó Chủ tịch UBND TP Dương Anh Đức, cho biết để chuẩn bị cho việc thực thi EVFTA, từ tháng 10-2018, TP đã chủ động triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, trọng tâm là hiểu quy tắc xuất xứ hàng hóa, xem đây là yếu tố then chốt để DN được hưởng thuế xuất ưu đãi từ hiệp định.
Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Dương Anh Đức phát biểu tại điểm cầu ở TP.HCM. Ảnh: TTBC
TP đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của DN, nâng cao chất lượng sản xuất để khai thác về chiều sâu đối với thị trường quan trọng EU; triển khai chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ để kết nối DN nhỏ và vừa trên địa bàn với chuỗi cung ứng khu vực châu Á và kết nối với DN FDI trong đó có DN FDI của EU.
Theo ông Đức, TP xác định 2 nhóm sản phẩm tiềm năng mở rộng xuất khẩu sang EU. Thứ nhất là nhóm nông nghiệp, nổi bật là cà phê, hồ tiêu, thủy hải sản, rau củ quả nhiệt đới. Nhóm này chủ yếu từ các tỉnh đưa về TP chế biến và xuất khẩu đi EU.
Thứ hai là sản phẩm công nghiệp, ngoài dệt may, da giày, TP còn có lợi thế xuất khẩu về công nghệ thông tin và các sản phẩm, dịch vụ nội dung số.
Từ đó, TP đã có kế hoạch thực thi EVFTA với những giải pháp cụ thể. Trước hết, nắm rõ nhu cầu của doanh nghiệp, TP tích cực tuyên truyền, tập huấn chuyên sâu cho doanh nghiệp về EVFTA. “Kinh nghiệm của TP là không dàn trải mà phải tập trung vào những vấn đề DN cần, lắng nghe DN để điều chỉnh nội dung và cách thức truyền thông”- ông Đức nói và dẫn chứng như về quy tắc xuất xứ hàng hóa trong EVFTA.
Đối với vấn đề nhiều DN chưa biết và chưa hiểu rõ về EVFTA, ông Đức đề nghị công tác truyền thông cần nhấn mạnh những yêu cầu khắt khe của EU, để DN ý thức tự nâng cao năng lực, thực sự tận dụng cơ hội từ thị trường EU.
TP.HCM cũng sẽ tổ chức tập huấn về EVFTA cho công chức theo từng nhóm, bám sát yêu cầu công việc cụ thể để hỗ trợ thiết thực cho DN. “Đây là tiền đề để đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh và khai thác cơ hội mà EVFTA mang lại”- ông Đức nói.
