Sáng 20-6, Quốc hội thảo luận về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Đồ án điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.
Không định nghĩa rõ con cháu sẽ trách
ĐB Nguyễn Văn Thân (Thái Bình) quan tâm đến tầm nhìn đến 2065 Hà Nội sẽ “bằng các thủ đô của các nước tiên tiến trên thế giới”.
“Tôi xin hỏi là bằng các thủ đô trên thế giới bây giờ hay đến tầm đó bằng người ta? Điều đó là phải rất rõ, bởi vì nếu ta không định nghĩa một cách chắc chắn là con cháu chúng ta sẽ trách, tôi nói thật là như thế, bởi vì đây là ta làm cho thế hệ mai sau”, ĐB Thân nêu.
Ông Thân cũng cho rằng: Nếu định hướng đến 2065 Hà Nội bằng thủ đô các nước tiên tiến tại thời điểm đó thì phải phải hết sức cảnh giác, vì định hướng như vậy có thể là hơi “lãng mạn”. Clip trình chiếu tại Quốc hội cũng nói Thủ đô Hà Nội còn nhiều hạn chế.
Một điều mà ĐB Thân nói cảm thấy “day dứt và cần phát biểu” là việc áp dụng mô hình “thành phố trong thành phố” cho Hà Nội.
“Tôi có ý kiến ngược lại. Tôi muốn Thủ đô Hà Nội trong Thành phố Hà Nội. Nên chăng các quận nội thành là Thủ đô Hà Nội, còn lại là thành phố Hà Nội, gồm cả Thủ đô Hà Nội và các các khu vực khác”, ông Thân nói.
Theo ông, nếu áp dụng mô hình như vậy thì mới có nguồn lực để tập trung phát triển Thủ đô. “Hà Nội rất nhiều ưu thế để phát triển hơn các tỉnh khác. Thủ đô Hà Nội sẽ được 64 tỉnh thành sẵn sàng đóng góp chứ không thể các tỉnh đóng góp cho thành phố Hà Nội”, ông Thân phân tích và nói thêm: “Việc này các nước đã làm, nhiều nước làm chứ không phải là gì đó ngoài tầm suy nghĩ của chúng ta”.
Không đề cập trực tiếp ý kiến của ĐB Thân, nhưng Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng: Đồ án Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội được Thủ tướng phê duyệt qua nhiều thời kỳ và lần này xác định giai đoạn ngắn hạn đến năm 2030, giai đoạn dài hạn là tới năm 2045 và có tầm nhìn đến năm 2065 với các cơ sở kinh tế - xã hội, pháp lý, chính trị đầy đủ.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng thì cho rằng: quy hoạch Thủ đô Hà Nội đã định hướng tổ chức không gian phát triển sông Hồng trở thành không gian sinh thái văn hóa, kinh tế và là nơi thể hiện được các biểu tượng phát triển của Thủ đô.
Trong đó, lấy trục sông Hồng trở thành trung tâm hội tụ, là diện mạo và điểm nhấn quan trọng của Vùng Thủ đô, vùng của vùng đô thị hóa đồng bằng sông Hồng. Mặc dù vậy, việc nghiên cứu cũng cần phải hóa giải xung đột trong phương án quy hoạch của trục sông Hồng để đảm bảo phù hợp với các quy hoạch khác, như về chống lũ, về đê điều đã được Thủ tướng phê duyệt.
Vẽ ra thì phải làm được
ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) - một trong những người tham gia vào quá trình xây dựng quy hoạch Thủ đô Hà Nội - cho rằng cần gỡ nút thắt lớn nhất của Hà Nội hiện nay là “giao thông ùn tắc”.
Ông Cường đề cập từ kế hoạch xây dựng 14 tuyến đường sắt đô thị cho đến cải tạo chung cư cũ, hệ thống không gian ngầm, thu gom nước thải, làm con đường di sản, các trục kết nối giữa Trung tâm hành chính Ba Đình với các trung tâm hành chính của thành phố.
Ông Cường cũng đề nghị cần có cơ chế hỗ trợ cho người dân ở khu vực phố cổ. “Chúng ta muốn cải tạo, chỉnh trang khu vực này như đại biểu Thân nói thì chúng ta phải hỗ trợ cho họ về nơi ở và phải thực hiện cơ chế là không thu hồi nhà của những người dân này, nhưng người ta lại được hỗ trợ về chỗ ở”, ông Cường nói.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị và Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đều cho rằng: quy hoạch đã được điều chỉnh, bổ sung các giải pháp quy hoạch hệ thống hạ tầng kỹ thuật xanh và thông minh để phù hợp với định hướng phát triển của Thủ đô cũng như để phù hợp với định hướng phát triển trong các quy hoạch ngành quốc gia nhằm đảm bảo kết nối hạ tầng vùng, phát triển giao thông công cộng thông minh cũng như phát triển hạ tầng kỹ thuật khác.
Công tác cải tạo, tái thiết đô thị và nông thôn cũng được tập trung làm rõ… Cùng với đó là việc làm rõ mối liên hệ, vai trò, vị trí mỗi liên kết vùng của Hà Nội để tập trung, chia sẻ chức năng của Thủ đô Hà Nội đối với các địa phương trong vùng để đảm bảo khai thác tối đa, hiệu quả, tiềm năng, lợi thế của Thủ đô Hà Nội cũng như các địa phương trong vùng.
Về không gian ngầm, Bộ trưởng Nghị nói hiện chỉ có Thủ đô Hà Nội là được triển khai lập quy hoạch không gian ngầm cho một số khu vực đô thị. “Tuy nhiên đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới để khai thác hiệu quả không gian, nguồn lực đất đai thì quy hoạch không gian ngầm cho Thủ đô sẽ tiếp tục được tập trung đầu tư cụ thể hóa trong trong quy hoạch lần này”, ông Nghị cho hay.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thì cho rằng: “Chúng ta đã lập ra quy hoạch, đã vẽ ra có thể khó, nhưng chưa khó bằng chúng ta giữ được và chúng ta thực hiện được còn khó hơn rất nhiều”.
Dẫn ý kiến của ĐB Cường, Bộ trưởng Dũng nói, làm một dự án đường sắt của Hà Nội, mất từ 12-15 năm. Nếu làm 14 tuyến đường sắt trong quy hoạch mà không có cơ chế để huy động, không có cơ chế để thực hiện thì không biết đến bao giờ mới xong.
“Tôi nói ngay việc huy động nguồn lực, đường sắt của Hà Nội hiện nay đang tính ra cần độ khoảng 40 tỉ USD mà chúng ta huy động và thực hiện chỉ trong vòng 10 năm, đến 2035 chúng ta đang phấn đấu xong, kể cả năm nay nữa thì tính ra có 11 năm. Vậy, cơ chế nào, nguồn lực nào, tổ chức thực hiện như thế nào để chúng ta làm được điều này? Nếu không thì quy hoạch này chỉ là định hướng về tương lai, là kỳ vọng chúng ta mong muốn, chứ không phải điều chúng ta nhìn thấy được”, Bộ trưởng Dũng nói.