Tại một phòng bệnh khoa Nội 1 của Viện Y dược học dân tộc TP.HCM, bốn bác sĩ (BS) Tây mặc áo blouse đang chụm đầu xì xào xì xồ và ghi ghi chép chép. Rồi một người đến cạnh giường bệnh nhân Ngô Thị Lan (70 tuổi, quận Tân Bình) dùng tay bắt mạch và bấm huyệt từ đầu xuống cổ, lưng, bụng, chân tay. Cứ sau mỗi lần bấm, “ông Tây” đều hỏi một câu bằng tiếng Việt “Đau không?”.
Bác sĩ Tây qua Việt Nam học chữa bệnh, lạ quá!
Bà Lan cho biết bà bị đau chân đã mấy tháng qua. Một người bạn của con trai bà mách nước giã khế chua uống thì sẽ hết. Bà nghe theo và chỉ sau một tháng chân bà sưng phù lên, đi hết nổi nên vội đến Viện Y dược học dân tộc. Ngoài ra, bà Lan còn mắc thêm bệnh tiểu đường, cao huyết áp…
BS Hồ Ngọc Hồng, Trưởng khoa Nội 1, người hướng dẫn các BS Tây khám, chữa bệnh bằng Đông y, đồng thời kiêm phiên dịch từ tiếng Việt qua tiếng Anh. Sau khi nghe BS Hồng phiên dịch, một BS Tây dịch lại từ tiếng Anh qua tiếng Pháp cho những BS Tây đi cùng.
Họ bắt đầu ghi chép bệnh tình bệnh nhân, vẽ hình và điểm các huyệt chuẩn bị châm cứu. Chỉ trong vòng năm phút, với động tác rất nhẹ nhàng, tám cây kim được châm vào các huyệt đạo trên cơ thể bà Lan. Bà Lan mắt lim dim như cảm nhận sự khai thông các huyệt đạo trong cơ thể.
Rồi các BS Tây tiếp tục chuyển qua khám các bệnh nhân xung quanh, các công đoạn hỏi bệnh, khám bệnh, ghi chép… như trên được lặp lại. Phòng bệnh đa số là bệnh già, khi thấy các BS Tây mọi ánh mắt đều đổ dồn về họ với tất cả sự tò mò, vì ít ai nghĩ người Tây lại qua Việt Nam học chữa bệnh bằng Đông y.
BS Marc (trái) hướng dẫn một học trò Tây thực hành điều trị tại Viện Y dược dân tộc TP.HCM. Ảnh: TÙNG SƠN
Hơn tám năm học Đông y Việt
Họ là bốn BS Tây, trong đó có ba người Pháp và một người Đức. BS Marc Mézard, người Pháp, là giám đốc trường French Vietnamese Institute of Traditional (Học viện Truyền thống Việt-Pháp) được thành lập năm 2000. Ông Marc là thầy giáo và ba BS kia là học trò được ông đưa từ Pháp qua Việt Nam thực tập về Đông y.
Năm 1991, ông Marc đến Việt Nam công tác và cơ duyên đã đưa ông đến gặp BS Trương Thìn, cố Viện trưởng Viện Y dược học dân tộc TP.HCM. “Sau một tuần làm việc với BS Trương Thìn về chữa bệnh Đông y, tôi cảm thấy mình hạnh phúc hơn bao giờ hết” - BS Marc kể.
Theo BS Marc, nhìn BS Trương Thìn chữa bệnh cho bệnh nhân giống như người nghệ sĩ tài hoa dạo khúc nhạc làm say lòng khán giả. Thế là từ năm 1992 đến 2000, hơn tám năm ông quyết định theo thầy Trương Thìn học Đông y Việt Nam.
“Ở thầy Trương Thìn, tôi tìm thấy sự logic chặt chẽ của Đông y Việt Nam. Thầy chứng minh hợp lý các huyệt đạo đều liên quan với nhau. Một căn bệnh giống như một cái cây, cây được nuôi dưỡng từ gốc, cây có bao nhiêu cành lá và các cành lá đó có liên quan gì với nhau. Khi gặp cùng một bệnh, các thầy thuốc đều điều trị bằng một phương pháp thống nhất. Không giống như Đông y Trung Quốc, mỗi người làm một kiểu, không rõ ràng” - BS Marc giảng giải.
Ông cũng học được ở BS Trương Thìn phương pháp khám, chữa bệnh Đông-Tây y kết hợp. Theo đó, một bệnh nhân nếu dùng các phương pháp Tây y như xét nghiệm, chụp X-quang… cho ra kết quả và dùng phương pháp Đông y như châm cứu, bấm huyệt… thì hiệu quả sẽ rất tốt.
Về Pháp mở trường
Học y đạo, y thuật từ BS Trương Thìn, BS Marc về Pháp mở trường để truyền nghề lại cho học trò của mình. Trường của ông dành cho những người ham mê về Đông y. Học trò của ông là điều dưỡng, bác sĩ, dược sĩ, thậm chí là những người buôn bán bình thường ở khắp các nước Tây Âu.
Một khóa học châm cứu, nhận biết cây thuốc, massage, bấm huyệt tại trường của BS Marc mất 3-4 năm (nhưng chỉ học 30 ngày/năm). BS Marc giải thích vì là lớp dành cho mọi đối tượng, họ có thể vừa học vừa làm nên thời gian học là vào cuối tuần và mỗi lớp chỉ 5-7 học viên.
Sau thời gian học lý thuyết của thầy Trương Thìn tại trường bên Pháp, học viên có thời gian sang Việt Nam thực tập trên người bệnh và học về thuốc, bào chế thuốc. Khi học viên đã đủ thời gian học lý thuyết cùng thực hành, họ được Viện Y dược học dân tộc TP.HCM, trường của BS Marc chứng nhận và có thể hành nghề.
BS Mars còn viết năm cuốn sách về Đông y, trong đó đáng chú ý là cuốn La Medicine Traditionnelle Orientale (Y học truyền thống phương Đông) mà ông kế thừa, phát triển từ những phương pháp của BS Trương Thìn.
Chúng tôi hỏi: “Là một BS Tây y ông có nhận xét gì về Đông y”, BS Marc nói: “Mỗi phương pháp có cái hay của nó. Chẳng hạn, đối với bệnh cao huyết áp, nếu châm cứu và uống thuốc Đông y thì bệnh sẽ giảm, dù không thể hết 100% nhưng tốt hơn việc uống thuốc Tây đơn thuần”.
BS Marc cho biết ông sẽ mang phương pháp chữa bệnh học được từ BS Trương Thìn đi các nước khác để trao đổi và nhân rộng.
Tìm cách chữa bệnh không dùng hóa chất BS Marc Mézard học y khoa tại Trường Lyon (Pháp, 1968-1972). Từ thời còn sinh viên, thấy cảnh máu me trong mổ xẻ và chứng kiến những tác dụng phụ của thuốc khiến nhiều bệnh nhân nguy kịch, ông nghĩ đến một phương pháp chữa bệnh chỉ dùng cây cỏ, không có hóa chất. Ông đã chuyển sang học Đông y Trung Quốc 10 năm và có thời gian làm việc tại Trung Quốc, đồng thời là giảng viên một số trường tại Pháp. Đã 10 năm qua, mỗi năm BS Marc dẫn khoảng hai đoàn học trò (7-10 người/đoàn) đến Viện Y Dược học dân tộc TP.HCM thực hành về Đông y. |