Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề xuất với người đồng cấp Mỹ Joe Biden về việc “phối hợp hành động” giữa hai nước tại các căn cứ quân sự của Nga ở Trung Á, hỗ trợ việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan, tờ Kommersant (Nga) đưa tin hôm 17-7.
Một số nguồn tin của Kommersant cho biết trong hội nghị thượng đỉnh ở TP Geneva (Thụy Sĩ) hồi giữa tháng trước, ông Putin đã đề nghị ông Biden “phối hợp hành động” trong vấn đề Afghanistan bằng cách “sử dụng các căn cứ quân sự của Nga ở Tajikistan và Kyrgyzstan cho mục đích thực tế”.
Theo đó, Nga đề xuất chia sẻ với Mỹ thông tin thu được từ hoạt động trinh sát bằng máy bay không người lái. Tại các hai căn cứ quân sự ở cả Tajikistan và Kyrgyzstan, Nga đều bố trí máy bay không người lái nhỏ và vừa. Phía Mỹ được cho là chưa có phản hồi sau lời đề nghị của ông Putin.
Nga tổ chức tập trận trực thăng ở căn cứ số 201 ở Tajikistan hồi đầu năm 2021. Ảnh chụp màn hình YOUTUBE của Bộ Quốc phòng Nga
“Nếu người Mỹ chỉ quan tâm đến việc theo dõi tình hình ở Afghanistan, họ sẽ chấp nhận lời đề nghị hào phóng này. Nhưng cho đến nay họ vẫn chưa đưa ra câu trả lời rõ ràng, điều này cho thấy có lẽ họ vẫn còn những mục tiêu khác” - một nguồn tin của Kommersant bình luận.
Điện Kremlin chưa có bình luận, trong khi Đặc phái viên Mỹ về Afghanistan, ông Zalmay Khalilzad từ chối bình luận về thông tin này.
Cả Tajikistan và Kyrgyzstan đều là thành viên của Tổ chức Hiệp ước An ninh tập thể (CSTO) - liên minh quân sự khu vực do Nga dẫn dắt. Tại Tajikistan, Nga có căn cứ quân sự số 201 ở thủ đô Dushanbe và căn cứ giám sát không gian ở TP Norak (cách Dushanbe khoảng 70 km về phía đông nam). Tại Kyrgyzstan, Nga có căn cứ không quân Kant và một trung tâm liên lạc đường dài ở gần biên giới giữa hai nước, cùng với một căn cứ thử nghiệm vũ khí ở hồ Issyk-Kul (miền đông Kyrgyzstan) và một điểm nghiên cứu địa chấn ở thị trấn Mailuu-Suu (miền trung-tây Kyrgyzstan).
Đầu tháng này, hãng tin Reuters tiết lộ rằng chính quyền Mỹ đang đàm phán với ba nước Trung Á là Kazakhstan, Tajikistan và Uzbekistan về việc tạm thời tiếp nhận hàng nghìn người Afghanistan từng hợp tác với lực lượng Mỹ - những người bị cho là đang đối mặt với các mối đe dọa từ Taliban.
Mỹ từng có hai căn cứ quân sự ở Kyrgyzstan và Uzbekistan trong giai đoạn bất ổn ở những năm đầu thế kỷ này nhưng đã buộc phải rút quân theo yêu cầu của chính quyền hai nước hai quốc gia Trung Á này.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov hôm 16-7 cho rằng việc Mỹ và Khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) rút quân khỏi Afghanistan khiến tình hình chính trị và quân sự trở nên bất ổn hơn, từ đó làm trầm trọng thêm mối đe dọa khủng bố trong khu vực.
Phát biểu tại một hội nghị với các quan chức cấp cao Trung Á ở thủ đô Tashkent của Uzbekistan, ông Lavrov cho biết Nga muốn giúp khởi động các cuộc đàm phán hòa bình giữa các bên tham chiến ở Afghanistan.
