Mới đây, VKSND Tối cao đã ban hành thông báo rút kinh nghiệm vụ án Trần Tấn Phúc và các đồng phạm.
Đánh nhau từ ngoài đường đến bệnh viện
Theo hồ sơ, khoảng 22 giờ ngày 10-6-2021 tại TP Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp, Phúc và nhóm bạn sau khi ăn uống xong đi sang đường lấy xe để về. Lúc này, Nguyễn Văn Long điều khiển xe mô tô, do chạy nhanh nên xém va chạm với Phúc. Long và Phúc xảy ra cự cãi, thách thức nhau. Sau đó, Long điều khiển xe chạy đi, nhóm của Phúc ra về.
Long chạy xe đến nhà bạn (đang tổ chức sinh nhật) nói có nhóm nào chửi, đòi đánh thì nhiều người điều khiển xe mô tô đi theo Long.
Khi hai nhóm gặp nhau tại một ngã ba đã xảy ra cự cãi, xô xát. Trong lúc Long lên xe mô tô chuẩn bị về thì Phúc cầm dao chạy đến từ phía sau đâm hai cái vào vùng vai và lưng phải của Long làm Long té ngã xuống đường bất tỉnh. Long được nhóm bạn đưa đi cấp cứu nhưng Long đã tử vong trước đó.
Vì nhóm của Phúc có một người bị thương nên Phúc và bạn trong nhóm cũng đưa người này đi viện.
Khi 2 nhóm gặp nhau tại bệnh viện lại tiếp tục cự cãi và xô xát. Phúc cầm dao chạy đến tấn công Lê Phước Minh (nhóm Long), Minh đưa 2 tay đỡ nên bị thương 2 tay. Minh bỏ chạy vào bên trong khoa cấp cứu, mọi người ngăn cản và đẩy Phúc ra ngoài. Ngày 11-6-2021, Phúc đến công an TP Sa Đéc đầu thú, khai nhận hành vi phạm tội.
Kết luận giám định kết luận nguyên nhân chết của Long là đa vết thương do vật sắc nhọn, trong đó vết thương xuyên thấu ngực làm thủng phổi gây mất máu cấp là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong. Còn Lê Phước Minh bị tổn thương cơ thể là 12%.
Xử sơ thẩm hồi tháng 9-2022, TAND tỉnh Đồng Tháp xử phạt Phúc tù chung thân về tội giết người, 4 năm tù về tội cố ý gây thương tích và 4 năm tù về tội gây rối trật tự công cộng. Tổng hợp hình phạt, buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt chung của 3 tội là tù chung thân.
Ngoài ra, tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về tội danh, hình phạt đối với 11 bị cáo khác về tội gây rối trật tự công cộng.
Do có bị cáo kháng cáo nên tháng 2-2023, TAND Cấp cao tại TP.HCM xử phúc thẩm. Cấp phúc thẩm đã sửa bản án sơ thẩm, tuyên bị cáo Phúc không phạm tội gây rối trật tự công cộng, xử phạt Phúc 20 năm tù về tội giết người, 4 năm tù về tội cố ý gây thương tích. Tổng hợp hình phạt buộc Phúc phải chấp hành của 2 tội là 24 năm tù.
Sau đó, chánh án TAND Tối cao đã kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng hủy bản án phúc thẩm để xét xử phúc thẩm lại. Ngày 29-1-2024, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao xét xử giám đốc thẩm đã chấp nhận kháng nghị này.
Áp dụng nguyên tắc thu hút tội danh không đúng
Theo VKSND Tối cao, tòa án hai cấp kết án Phúc về tội giết người và cố ý gây thương tích là có căn cứ, đúng pháp luật. Tuy nhiên, tòa án cấp phúc thẩm có sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng pháp luật.
Cụ thể, hành vi giết người của Phúc thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng. Mặc dù, bị hại có lỗi trước là tìm gặp và đánh nhiều cái vào đầu và mặt của Phúc, nhưng khi bị hại lên xe ra về thì Phúc lại lấy dao đâm bị hại từ phía sau 2 nhát nên hành vi của Phúc có tính chất côn đồ. Hơn nữa, ngay sau khi thực hiện hành vi dùng dao đâm Long bị thương tích dẫn đến tử vong, Phúc lại dùng dao đâm gây thương tích cho Minh 12%.
Về nhân thân, Phúc bị kết án về tội cố ý gây thương tích, mặc dù đã được xóa án tích nhưng thể hiện bản chất của Phúc là rất côn đồ, bất chấp, coi thường pháp luật. Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt Phúc tù chung thân về tội giết người là phù hợp với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của Phúc. Tòa án cấp phúc thẩm giảm hình phạt cho Phúc xuống 20 năm tù là nhẹ, không nghiêm.
Về hành vi gây rối trật tự công cộng của Phúc, Phúc cùng các bị cáo khác tụ tập đông người, la lối, chửi bới, đánh nhau tại 2 địa điểm khác nhau: khu vực đông dân cư sinh sống và tại bệnh viện gây mất trật tự, an toàn xã hội tại địa phương và ảnh hưởng đến hoạt động khám chữa bệnh của bệnh viện, gây tâm lý hoang mang lo sợ cho những người có mặt tại nơi xảy ra vụ án. Tòa án cấp sơ thẩm kết án Phúc về tội gây rối trật tự công cộng là có căn cứ pháp luật.
Tuy nhiên, tòa án cấp phúc thẩm lại nhận định hành vi gây rối trật tự công cộng của bị cáo Phúc đã thu hút vào các tội danh trên (tội giết người và cố ý gây thương tích). Từ đó, sửa bản án sơ thẩm tuyên Phúc không phạm tội gây rối trật tự công cộng là không có căn cứ. Vì Phúc đã có hành vi xâm phạm các khách thể khác nhau.
Trong vụ án này, các tội danh được cấu thành từ các hành vi độc lập xâm phạm các khách thể khác nhau nên đủ cơ sở để kết án về 3 tội giết người, cố ý gây thương tích và gây rối trật tự công cộng.
