'Bỗng dưng làm giám đốc': Tăng trách nhiệm khâu hậu kiểm

Siết hậu kiểm, nâng mức chế tài

Các chuyên gia cho rằng hành vi lấy cắp thông tin của người khác để lập doanh nghiệp là vi phạm pháp luật và cơ quan chức năng cần xử lý triệt để hơn.

Cần quyết liệt trong việc liên thông, chia sẻ dữ liệu

Theo đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa Việt Nam, thực tế giả mạo không xảy ra trong nhiều lĩnh vực. Đối với lĩnh vực kinh doanh thì giả mạo thông tin để đăng ký, hoạt động DN tuy không phải là phổ biến nhưng ít nhiều ảnh hưởng tới môi trường đầu tư - kinh doanh mà chúng ta đang cố gắng cải thiện qua nhiều năm nay.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) nhỏ và vừa Việt Nam

Để bảo vệ các DN làm ăn chân chính, bảo vệ môi trường kinh doanh, cần sớm loại bỏ tình trạng mạo danh để đăng ký kinh doanh.

Trước hết, việc giả mạo thông tin để đăng ký DN là hành vi vi phạm pháp luật nên cần xem đây là một trong những hiện tượng cần được rà soát, xử lý nghiêm để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật. Khi xác định tính chất của giả mạo thông tin theo đúng quy định như vậy thì mới có bước khởi đầu hợp hiến, hợp pháp để bảo vệ môi trường kinh doanh.

Mỗi khi xảy ra một hành vi giả mạo thông tin để đăng ký DN đều được xử lý nghiêm thì chắc chắn sẽ có tác dụng răn đe mạnh.

Với cơ quan đăng ký kinh doanh, tôi cho rằng họ đã làm đúng quy định của Luật DN và định hướng thông thoáng, tin tưởng vào ý chí tự do kinh doanh của mỗi công dân khi đăng ký kinh doanh.

Điều cần thiết là quá trình hậu kiểm phải thường xuyên hơn. Dĩ nhiên, rà soát hàng trăm ngàn DN không phải là điều dễ dàng nhưng với công cuộc chuyển đổi số đang diễn ra nhanh chóng như hiện nay, nếu cơ quan đăng ký kinh doanh và các cơ quan nắm dữ liệu công dân có sự liên thông với nhau tốt hơn thì hậu kiểm đăng ký kinh doanh không phải là vấn đề khó. Tôi nghĩ Chính phủ cần quyết liệt hơn trong việc yêu cầu các cơ quan liên thông, chia sẻ dữ liệu với nhau.

Cuối cùng, tôi cho rằng cộng đồng DN cũng cần thận trọng hơn trong các giao dịch, đánh giá đối tác một cách toàn diện. Việc này nếu được thực hiện tốt hơn thì bản thân sự thận trọng, đánh giá toàn diện ấy cũng giúp cho môi trường kinh doanh tốt hơn mỗi ngày khi các DN giả mạo không có cơ hội để thực hiện những giao dịch dân sự - kinh tế không phù hợp pháp luật. Một cộng đồng DN chân chính sẽ triệt tiêu những trường hợp giả mạo thông tin nhằm vào các mục đích phi pháp.

.............................

Luật sư TRƯƠNG THANH ĐỨC, Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam VIAC:

Không nên quá lo lắng

Thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp (DN) hiện đã được đơn giản hóa rất nhiều, cơ quan nhà nước chỉ tiếp nhận thông tin hợp lệ do người đăng ký tự kê khai và tự chịu trách nhiệm.

Nếu bị mạo danh thành người đại diện theo pháp luật của một DN thì người bị mạo danh chẳng gánh chịu trách nhiệm pháp lý gì ngoài việc gặp sự lằng nhằng, rắc rối khi cơ quan chức năng hỏi đến.

Đăng ký thành lập DN chỉ là khâu “đánh trống ghi tên”. Để hoạt động được thì còn phải thực hiện nhiều quy định về ký tên, vốn, trụ sở, lao động, thuế, tài khoản ngân hàng… thì không dễ gì mà tráo người được hoặc có xảy ra thì không khó để loại trừ trách nhiệm của người bị mượn tên.

Mặt khác, khi xảy ra trường hợp giả mạo thông tin để thành lập và hoạt động DN, nếu có vấn đề lừa đảo xảy ra thì cơ quan chức năng không khó để xác định người bị “mượn đầu heo nấu cháo”.

Cá nhân bị giả mạo thông tin có thể gặp phiền toái nhưng chắc chắn cơ quan chức năng có đủ cơ sở để xác định được cá nhân bị giả mạo thông tin không phải chịu trách nhiệm gì. Nó cũng chỉ rắc rối kiểu như bị người khác nhận lầm người. Tất nhiên, để hạn chế tình trạng giả mạo thông tin để thành lập và hoạt động DN thì công tác hậu kiểm của các cơ quan liên quan như đăng ký kinh doanh, thuế… cần được tiến hành thường xuyên hơn.

Chẳng hạn sau khi cấp phép đăng ký thành lập DN thì cơ quan chức năng cần rà soát, kiểm tra tính xác thực về thông tin CCCD, điện thoại, địa chỉ của chủ DN và người đại diện theo pháp luật. Với hệ thống dữ liệu quốc gia tập trung về cư dân đang xây dựng thì xử lý việc này không khó.

Cuối cùng, tình trạng giả mạo thông tin cá nhân để đăng ký và hoạt động DN là hành vi phạm pháp, cần phải được xử lý. Tuy nhiên, mọi người cũng cần nâng cao ý thức bảo vệ thông tin, dữ liệu cá nhân tốt hơn nhằm phòng tránh những phiền phức không đáng có.

.......................

Luật sư NGUYỄN ĐỨC NGHĨA, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ DN nhỏ và vừa, Hiệp hội DN TP.HCM (HUBA):

Phải tự bảo vệ thông tin cá nhân của mình

Hiện nay, quy định về trình tự, thủ tục thành lập DN được pháp luật quy định đơn giản nhằm tạo điều kiện cho DN sớm được thực hiện các công việc kinh doanh. Tuy nhiên, luôn có những đối tượng lợi dụng kẽ hở của pháp luật lấy cắp thông tin cá nhân khác lập những công ty ảo để thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật.

Xuất phát từ nhiều lý do cả khách quan và chủ quan mà các cá nhân đã để lộ thông tin cá nhân của mình như thông tin về CMND/CCCD, mã số thuế… Điều này có thể tạo cơ hội cho các đối tượng DN gian lận, lợi dụng, làm giả chứng từ chi trả tiền lương, tiền công, hợp thức hóa chi phí nhằm mục đích trốn thuế thu nhập DN.

Việc cần làm của bạn để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân khi bị lấy cắp thông tin là gửi đơn tố cáo đến cơ quan công an về việc thông tin cá nhân của mình bị xâm phạm và hành vi của công ty ảo đã dùng tên của bạn để thành lập công ty.

Các cá nhân người nộp thuế khi nhận được thông tin cần đối chiếu hoặc phát hiện mã số thuế của mình bị lợi dụng, đánh cắp hoặc bị tính thuế thu nhập cá nhân cho những khoản thu nhập mà thực chất mình không nhận được, cần thông tin kịp thời cho cơ quan thuế nơi cấp mã số thuế hoặc cơ quan thuế quản lý nơi đang công tác về việc không có thu nhập tại cơ quan chi trả thu nhập để từ đó cơ quan thuế sẽ kiểm tra, xác minh để có đủ cơ sở xử lý hành vi vi phạm đối với tổ chức chi trả thu nhập theo quy định, không làm ảnh hưởng đến cá nhân người nộp thuế.

Cá nhân đó phải gửi văn bản tới cơ quan thuế để trình bày sự việc, yêu cầu cơ quan thuế chấm dứt hoạt động đối với công ty ảo đã dùng CMND/CCCD của bạn để đăng ký kinh doanh.

......................

Luật sư TRẦN XOA, chuyên gia thuế:

Cần tăng nặng xử phạt tiền và phạt tù

Pháp luật Việt Nam đã có các chế tài khá nghiêm khắc với các đối tượng thu thập, sử dụng trái phép các thông tin cá nhân của người tiêu dùng. Tuy nhiên, tình trạng mua bán, lấy cắp thông tin cá nhân vẫn xảy ra thường xuyên. Điều này cho thấy các hình phạt cho tội phạm này vẫn chưa đủ sức răn đe.

Vì vậy, cần phải nâng mức hình phạt tiền cũng cũng như hình phạt tù đối với loại tội phạm này.

Các cơ quan, tổ chức được phép lưu giữ thông tin cá nhân cũng phải nâng cao công tác bảo mật để tránh việc rò rỉ, mất cắp thông tin cá nhân của khách hàng. Đối với các cá nhân cần phải hạn chế đưa thông tin cá nhân của mình trên mạng xã hội để tránh những rủi ro không mong muốn. QUANG HUY