Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) cho biết, tuần qua (24-12 đến 30-12) xuất hiện một số hình thức lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam.
PLO gửi tới bạn đọc một số hình thức lừa đảo phổ biến
Lừa đảo mua vé máy bay giá rẻ dịp Tết
Một nạn nhân của chiêu trò, chị Thanh Tâm (TP Đà Nẵng) cho biết, gần đây, chị có đặt mua vé máy bay qua một Fanpage trên mạng xã hội Facebook có tên Sunny Travel – Vé Máy Bay Giá Rẻ.
Sau khi chuyển tiền thành công chị đã bị chặn liên hệ ngay, đồng thời toàn bộ tin nhắn giao dịch giữa cả hai cũng đã bị đối tượng lừa đảo bán vé máy bay giá rẻ thu hồi.
Hình thức của các đối tượng lừa đảo chiêu trò trên chủ yếu là tạo lập các trang Fanpage giả mạo trên mạng xã hội, đăng bài quảng cáo nhằm thu hút sự chú ý của người dùng bằng những hình ảnh và ưu đãi hấp dẫn. Khi có khách hàng tìm đến, các đối tượng sẽ hướng dẫn họ làm theo yêu cầu đăng bài trên Facebook với nội dung bán vé máy bay giá rẻ.
Để tạo lòng tin, các đối tượng đồng phạm khác còn giả làm khách đặt mua vé máy bay và tự tạo giao dịch thành công. Ngay sau khi người bị hại chuyển tiền, ngay lập tức các đối tượng sẽ chặn Facebook, xóa toàn bộ dấu vết, các tài khoản đã sử dụng liên hệ và cắt liên lạc.
Bên cạnh hình thức giả mạo tài khoản mạng xã hội, nhiều đối tượng còn tự nhận là nhân viên của hãng nên có chiết khấu cao, giả mạo đại lý ủy quyền để đưa ra các mức giá hấp dẫn khiến nhiều người mắc bẫy.
Bán giấy in giá rẻ kém chất lượng để lừa đảo
Ngày 26-12, Công an tỉnh Bắc Ninh đã tạm giữ đối tượng Nguyễn Hoài Trương (SN 1984, trú tại, Quận 1, TP.HCM). Bằng thủ đoạn gọi điện, kết bạn Zalo với các chủ cửa hàng tạp hoá, photocopy để bán giấy in giá rẻ kém chất lượng, lừa đảo 5 tỷ đồng của hàng nghìn bị hại trên cả nước.
Theo đó, Công an tỉnh Bắc Giang và Công an thành phố Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) đã thực hiện lệnh khám xét nơi ở của đối tượng Nguyễn Hoài Trương tại Quảng Ninh, lực lượng công an đã thu giữ 18 điện thoại di động các loại, 9 sim số điện thoại và nhiều đồ vật tài liệu khác có liên quan.
Tại cơ quan điều tra, đối tượng khai nhận đã sử dụng nhiều số điện thoại “rác”, tạo lập tổng 19 tài khoản ngân hàng khác nhau để phục vụ hành vi gọi điện, kết bạn mạng xã hội Zalo với các chủ cửa hàng tạp hóa và photocopy để giới thiệu giấy in giá rẻ.
Khi nạn nhân đặt hàng, đối tượng sẽ tiến hành đặt mua giấy in từ một cửa hàng khác giá rẻ hơn nhiều lần để giao tới cửa hàng của nạn nhân. Tiếp đó, yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào những tài khoản đối tượng cung cấp.
Kinh doanh quần áo qua mạng để chiếm đoạt tài sản
Ngày 26-12, Công an huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) đã tạm giữ hình sự đối tượng Đỗ Thị Thuận (34 tuổi, trú thị xã Sơn Tây, Hà Nội) để điều tra hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng.
Theo cơ quan chức năng, từ tháng 12-2022, đối tượng đã lập nhiều tài khoản ảo trên các trang mạng xã hội Facebook và Zalo, với các tên Bé Thỏ, Bé Thỏ Bé Thỏ, Shop Quần Áo Bé Thỏ, Bé Thỏ Chuyên Sỉ Lẻ Quần Áo.
Đối tượng đã sử dụng những tài khoản trên để đăng tải nhiều hình ảnh bán hàng với nội dung thanh lý quần áo số lượng lớn trên các hội nhóm và các trang mạng xã hội. Khi có khách hàng bình luận và liên hệ hỏi mua, đối tượng sẽ gửi hình ảnh, video và gọi điện tư vấn và báo giá thấp hơn so với giá thị trường.
Sau khi lấy được lòng tin của nạn nhân, đối tượng chốt đơn và yêu cầu nạn nhân chuyển khoản đặt tiền cọc; đồng thời đưa ra 2 hình thức gửi hàng: một là gửi xe khách, khách hàng phải chuyển trả tiền trước 100%; hai là gửi COD (chuyển phát nhanh thu hộ), khách hàng phải trả tiền trước 30%.
Để tăng độ uy tín, đối tượng còn đóng hàng, chụp ảnh và gửi hàng cho nhà xe hoặc đơn vị chuyển phát nhanh. Tuy nhiên, trên thực tế, bên trong gói hàng chỉ có các sản phẩm quần áo cũ rách nát, không còn giá trị sử dụng.
Trong trường hợp nạn nhân gửi theo hình thức COD, đối tượng sẽ gửi thêm một số hình ảnh để nạn nhân tin tưởng và chuyển số tiền còn lại. Sau khi nhận tiền, đối tượng chặn toàn bộ tài khoản Facebook, Zalo, cắt đứt liên lạc để chiếm đoạt tiền.
Lừa đảo việc làm thêm trên mạng dịp cận Tết
Thời gian cận Tết, trên các nhóm tìm việc online, những thông tin quảng cáo, tuyển dụng việc làm thêm liên tục được đăng tải rầm rộ: tuyển người bình luận sản phẩm, đánh máy đề cương… với mức lương từ 100.000 - 300.000 đồng/ngày; cộng tác viên bán vé máy bay chiết khấu hoa hồng lên đến 20%; cắt mác quần áo nhận tiền công liền tay; cộng tác viên vận đơn.
Đối tượng tuyển dụng được nhắm đến chủ yếu là các mẹ bỉm sữa, học sinh, sinh viên, người lao động có thu nhập trung bình - thấp đang có nhu cầu tìm kiếm việc làm thêm.
Gần đây, vì nhu cầu muốn kiếm tiền và cần tiền nhanh, một nạn nhân của chiêu trò, anh N.V.Đ (trú tại Nam Từ Liêm, Hà Nội) đã sập bẫy của những đối tượng sử dụng chiêu trò “bán vé máy bay chiết khấu hoa hồng 10-20%”.
Ngay sau khi nhìn thấy quảng cáo về một công ty chuyên cung cấp dịch vụ đặt vé máy bay và phòng khách sạn trực tuyến, nạn nhân đã “nhẹ dạ cả tin” chuyển cho đối tượng lừa đảo số tiền hơn 32 triệu đồng trong vòng chưa đầy một ngày. Theo đó, đối tượng dùng nhiều số điện thoại, tài khoản mạng xã hội đánh vào ham muốn nhanh kiếm được tiền của nạn nhân.
Trong quá trình lừa đảo, các đối tượng liên tục dồn ép nạn nhân khiến anh bị ảnh hưởng tâm lý, rơi vào trạng thái hoang mang, lo lắng và sợ rằng sẽ không lấy lại được số tiền buộc anh phải tiếp tục chuyển tiền.
Khi số tiền nạp lên đến hàng chục triệu đồng, đối tượng lừa đảo đã nêu lý do rất khó tin như: tài khoản bị đóng băng; hệ thống lỗi... để trì hoãn việc rút tiền. Từ đó chiếm đoạt hoàn toàn tài sản của nạn nhân.
Tạo lập tài khoản mạng xã hội chuyên 'giải cứu' người bị hại từ Campuchia
Ngày 23-12, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Bình Dương cho biết, đã phát hiện triệt phá một đường dây lừa đảo, bắt giữ, mua bán người từ Campuchia về Bình Dương.
Trước đó, người thân của người bị hại đã đến Cơ quan công an tỉnh Bình Dương trình báo về việc bị nhóm đối tượng đe dọa phải đưa tiền để chuộc người thân từ Campuchia về.
Đối tượng đã tạo lập một trang mạng xã hội có tên “TQ” với nội dung chuyên nhận “giải cứu” nạn nhân bị bán sang Campuchia về Việt Nam. Dưới vỏ bọc hình thức trên, đối tượng chủ mưu đã câu kết với đối tượng người Campuchia và người Việt Nam sống bên Campuchia để thực hiện hành vi giăng bẫy người nhà nạn nhân và chiếm đoạt tài sản.
Sau khi nhận được tiền của người nhà nạn nhân, thay vì đưa nạn nhân về nhà theo đúng thỏa thuận, thì đối tượng chủ mưu lại đưa nạn nhân về nhà của đồng bọn tại nơi giáp ranh biên giới giữa Campuchia và Việt Nam và tiếp tục yêu cầu người thân nạn nhân chuyển tiền thì mới cho về Việt Nam.
Trên thực tế, nhóm đối tượng này và Công ty lừa đảo qua mạng do người nước ngoài làm chủ là chung một nhóm với nhau để chiếm đoạt tiền của các nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia.
Bản thân bị hại tự nguyện đi sang Campuchia để làm việc trong các công ty chuyên thực hiện công việc lừa đảo qua mạng Internet. Các quản lý công ty lừa đảo đưa cho bị hại thông tin bao gồm số điện thoại, tài khoản Zalo, Facebook, số dư tài khoản trong ngân hàng của các cá nhân (người Việt Nam và người nước ngoài) để yêu cầu lừa tiền. Sau đó yêu cầu lừa đảo bằng cách kết bạn, làm quen hoặc lừa sử dụng các ứng dụng đầu tư chứng khoán, tiền ảo, đầu tư vàng siêu lợi nhuận… nhằm chiếm đoạt tài sản.
Ban đầu bị hại làm việc được trả lương đầy đủ, nhưng trong quá trình làm việc nếu không đạt chỉ tiêu mà các quản lý công ty giao trong ngày sẽ bị đem ra đánh đập tàn nhẫn. Do bị đánh đập thường xuyên nên bị hại đã liên hệ tài khoản Tiktok tên "TQ" để yêu cầu được giải cứu.
Lừa đảo lấy lại tiền đang bị 'treo' trên mạng
Theo Bộ Công an, một trong số nhiều nạn nhân của chiêu trò này trong thời gian gần đây là chị N.T.M, bởi sự cả tin đã chuyển tiền cho các đối tượng lừa đảo. Theo đó, chị M. bị một nhóm đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo, thông báo tiền của chị “đang bị treo trên mạng”, chưa thể lấy ra được ngay, đồng thời yêu cầu chị đóng thêm các khoản phí để lấy lại số tiền.
Sau đó dù đã nộp đơn tố cáo lên cơ quan chức năng, nhưng với mong muốn nhanh chóng lấy lại tiền, chị M. lại nhờ đến những đối tượng trên mạng mạo danh luật sư để giúp mình lấy lại tiền ngay.
Các đối tượng mạo danh luật sư làm tại các Văn phòng Luật sư có thật và uy tín, đưa ra cho nạn nhân những lời đảm bảo có thể lấy lại được số tiền vừa mất. Để tạo lòng tin, các đối tượng còn đưa ra các thông tin dịch vụ thông báo "số tiền đang bị treo trên mạng", có khả năng liên kết với các ngân hàng, cơ quan bảo vệ pháp luật để cung cấp dịch vụ "lấy lại tiền".
Đối tượng yêu cầu nạn nhân phải chuyển phí dịch vụ thì mới thực hiện, tuy nhiên, sau khi nạn nhân chuyển tiền, đối tượng lại liên tiếp đưa ra các lý do khác nhau để yêu cầu nạn nhân tiếp tục thêm chuyển tiền. Nếu nạn nhân không chuyển, các đối tượng sẽ cắt đứt liên lạc và thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản trên.
Có thể thấy, đây là một chiêu trò lừa đảo có hệ thống, hoàn toàn không hoạt động trong phạm vi tại Việt Nam; nên việc truy vết và triệt phá các đường dây lừa đảo của cơ quan gặp rất nhiều khó khăn. Đặc biệt, các tài khoản nhận tiền 100% là tài khoản ảo, chính chủ nhưng không phải người sử dụng (bán tài khoản) hoặc chúng làm tài khoản của những người bị mất giấy tờ cá nhân.
