Những ngày gần đây, ai có việc đến trụ sở TAND TP.HCM cũng trầm trồ trước vườn hoa ngập sắc vàng ở ngay trước cổng ra vào. Cảnh hoa khoe sắc ở chốn pháp đình uy nghiêm, nơi mà pháp luật được thượng tôn, giúp tâm trạng của những người đến đây để “cãi nhau” nhẹ bớt đi phần nào.
Ai bảo pháp đình khô khan? Pháp đình cũng đầy màu sắc để xua bớt những hỷ nộ ái ố, những tranh chấp hơn thua, những đòn cân não, những điều luật vô tình.
Bị cáo trước lúc lên xe bít bùng về trại chắc không kịp nhìn sắc vàng của hoa, bởi khoảng thời gian bước chân từ thềm ra xe bít bùng quá ít ỏi, chưa đủ cho những dáo dác kiếm tìm bóng dáng người thân nhằm gửi trao ánh nhìn hứa hẹn tương lai hội ngộ...
Nhưng các bị cáo được tại ngoại, những đương sự, người đến nộp đơn... hẳn có đủ thời giờ để nhìn qua sóng vàng gợn gió của vườn hoa. Hẳn ai đó kịp nhìn thấy sự hiển hiện của cái đẹp, của sắc màu thiện tâm trong cuộc sống đời thường, giữa chốn luật lệ bủa vây trong sự đợi chờ công lý của những người gửi trao tín thác cho quan tòa.
Không biết những anh cảnh sát hỗ trợ tư pháp trẻ măng... có kịp nhìn ngắm màu hoa hay chỉ chú tâm vào đối tượng "chăm sóc đặc biệt" là bị cáo mà mình có nhiệm vụ áp tải đến tòa rồi đưa về trại an toàn? Nhưng tôi đoán những vị quan tòa sau giờ xử án căng thẳng, sau những phán quyết đầy tâm trạng trong các vụ án hình sự hay phi hình sự, những luật sư sau khoảng thời gian bào chữa/bảo vệ tốt nhất cho thân chủ/khách hàng... hẳn sẽ chậm bước chân khi đi ngang qua những khóm hoa xao xuyến sắc vàng.
Chốn pháp đình còn có những nhà báo hằng ngày dõi theo từng diễn biến phiên tòa để đưa tin cho độc giả, qua đó nhắc nhở tha nhân cố gắng sống sao cho tốt, cho đẹp, đừng để một ngày mình phải đến tòa bằng xe bít bùng, để không phải đáo tụng đình tranh nhau với láng giềng, bạn hàng, đối tác...
Và sau những dòng tin được đẩy về tòa soạn, họ - những nhà báo săn tin - lại lững thững, vô tình bước qua "vườn công lý" sóng dợn hoa vàng, bỗng nghe đủ đầy cái hương thơm miên man, nhè nhẹ, dịu dàng, kéo mọi nghĩ suy về đời thực xô bồ nhưng cũng tràn đầy biết bao điều lãng mạn... Cảm xúc tưởng trơ ra theo những dòng tin, giờ lại ùa về xốn xang theo từng cơn gió thoảng...
Nhà báo Nguyệt Nhi (báo Pháp Luật TP.HCM), một phóng viên ảnh không thường xuyên đến tòa, đã phải thốt lên: “Đi toà mà tưởng lạc vào vườn hoa nào đó ở Đà Lạt”.
Rồi biết đâu có ai đó bất chợt hỏi rằng, check-in nơi này có khi nào dễ bị coi là vô duyên, vô tâm, vô cảm! Kệ đi! Những điều khoản tội tù, những tội danh hình phạt... mới có thể trói buộc, trừng trị tội nhân chứ làm gì có chuyện hương hoa có quyền giới hạn cảm xúc người nhìn ngắm. Đôi khi check-in khoảnh khắc đẹp trong sân tòa cũng có thể khiến ta bớt đi những sân si được mất trong đời, nhất là với những ai vừa thắng hay thua trong cuộc đua tranh kiếm tìm công lý...
Có thể nói, những chiếc ghế mang đậm nét hoài cổ được bao phủ xung quanh bởi những bông cúc chuồn chuồn (hay còn gọi là sao nhái vàng) sẽ là những nét chấm phá mới cho một Tòa án TP nhiều đổi thay trong giai đoạn sắp tới.
Sắc hoa tô điểm công trình trăm năm
Cùng với trụ sở Bưu điện thành phố và trụ sở UBND TP.HCM thì trụ sở TAND TP.HCM là một trong ba tòa nhà có kiến trúc độc đáo, giữ được trọn vẹn công năng từ khi xây dựng cho đến nay với tuổi thọ đã hơn 135 năm.
Sau 1975, tòa nhà được sử dụng phục vụ công tác xét xử và làm việc. Những người làm việc lâu năm tại Tòa án có lẽ đã quen với sắc hoa rực rỡ mỗi khi xuân về. Vườn hoa góp phần tô điểm cho trụ sở tòa thêm trang nhã nhưng vẫn giữ được sự uy nghiêm, cổ kính vốn có của một công trình trăm năm.
Tòa án thành phố trong giai đoạn mới nhấn mạnh việc cải cách tư pháp, nâng cao ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức và hoạt động xét xử để tiến đến xây dựng thành công “Tòa án điện tử” ngay tại một công trình biểu tượng của Thành phố mang tên Bác.
Năm 2022 là năm đánh dấu nhiều kết quả tích cực của tập thể TAND TP trên mọi phương diện. Diện mạo mới của trụ sở toà cũng đã được thay đổi. Dự án trùng tu trụ sở tòa đã hoàn tất giai đoạn I, giai đoạn II đang được chuẩn bị đầu tư.