Ngày 25-9, TAND huyện Bình Chánh, TP.HCM mở phiên xét xử sơ thẩm vụ gây ô nhiễm môi trường. Đây là vụ gây ô nhiễm môi trường đầu tiên bị xử lý hình sự tại TP.HCM.
Tại phần luận tội, đại diện VKSND huyện Bình Chánh đề nghị mức án đối với bị cáo Vũ Anh Vũ từ bốn đến năm năm tù; hai bị cáo Bùi Chí Công, Tống Viết Mười từ hai năm sáu tháng đến ba năm sáu tháng tù về tội gây ô nhiễm môi trường.
Theo đại diện VKSND huyện Bình Chánh, hành vi của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội; xâm phạm đến chính sách, quy định về xử lí chất thải của nhà nước, gây nguy hại đến hệ sinh thái… nên cần xử lí nghiêm. Trong vụ án, bị cáo Vũ giữ vai trò chủ mưu, bị cáo Công và Mười là người trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội.
Theo cáo trạng, ông T và và S kí hợp đồng san lấp mặt bằng hai thửa đất tại ấp 2, xã Phong Phú, huyện Bình Chánh với ông Nguyễn Văn Cơ; san lấp mặt bằng thực hiện bằng xà bần, đất, cát và không đổ rác thải công nghiệp khác.
Sau đó, Cơ chuyển nhượng hợp đồng san lấp hai khu đất cho Vũ. Tháng 7-2018, Vũ được thuê chở xà bần đổ tại bãi tập kết của công ty và chở rác thải đang chứa trong bãi tập kết đến nơi khác đổ. Vũ đã thuê Công và Mười đến chở rác tại bãi tập kết về san lấp khu đất trên. Các vật liệu dùng để san lấp hai khu đất là chất thải rắn, tổng khối lượng gần 4.400 tấn.
San lấp xong, chủ đất trả cho Cơ 950 triệu đồng; Cơ đưa Vũ 750 triệu đồng. Theo cơ quan điều tra, Cơ không nhìn thấy xe tải chở rác san lấp và nhìn bằng mắt thường không biết Vũ dùng chất gì để san lấp nên không đồng phạm trong vụ án.
Trước đó, vào ngày 11-9, HĐXX đã hoãn phiên tòa để bị cáo Vũ khắc phục hậu quả. Theo đó, bị cáo Vũ đã ký hợp đồng với đơn vị xử lý chất thải để bắt đầu xử lý gần 4.400 tấn rác thải đã chôn lấp trên hai thửa đất.
Tại phiên tòa hôm nay, bị cáo Vũ khai khi san lấp mặt bằng không biết đây là rác thải công nghiệp… Đến khi bị cơ quan chức năng phát hiện, bị cáo mới biết mình làm sai với nội dung trong hợp đồng nhận chuyển nhượng từ Nguyễn Văn Cơ.
Bị cáo Vũ trình bày thêm, đến ngày 27-9 sẽ cung cấp các giấy tờ đã kí với đơn vị xử lý chất thải cho HĐXX.
Tại tòa, phía chủ đất yêu cầu Nguyễn Văn Cơ và bị cáo Vũ liên đới bồi thường 945 triệu đồng vì đã làm sai thỏa thuận trong hợp đồng. Phía chủ đất sẽ hỗ trợ bị cáo 30% tiền khắc phục hậu quả, xử lí rác trên khu đất với điều kiện bị cáo phải thực hiện trước khi tòa xét xử.
Phía đại diện UBND xã Phong Phú, huyện Bình Chánh trình bày, đến thời điểm hiện tại không yêu cầu các bị cáo bồi thường và mong bị cáo sớm khắc phục hậu quả. Trường hợp sau này có phát sinh hậu quả gây ô nhiễm môi trường thì phía UBND xã Phong Phú sẽ yêu cầu bồi thường sau.
Do tính chất vụ án phức tạp, HĐXX nghị án kéo dài và tuyên án vào ngày 30-9 tới.
Trong vụ án, HĐXX từng trả hồ sơ để làm rõ trách nhiệm bồi thường, biện pháp khắc phục hậu quả... làm rõ hành vi của Nguyễn Văn Cơ có dấu hiệu phạm tội, vì Cơ chịu trách nhiệm giám sát san lấp, thanh toán tiền và biết việc bị cáo Vũ chôn rác để san lấp.
Đến tháng 5-2023, VKSND huyện Bình Chánh giữ nguyên quan điểm truy tố. Về yêu cầu làm rõ hành vi của Nguyễn Văn Cơ, cơ quan điều tra xác định Cơ không cư trú ở địa phương, đi đâu không rõ nên không ghi được lời khai với Cơ.
