Ngày 4-7, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố quyết định về đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam.
Theo quyết định, đợt đặc xá năm nay thực hiện nhân dịp Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2-9-2022). Đối tượng đặc xá bao gồm người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án.
Đây là năm thứ hai liên tiếp thực hiện đặc xá theo quy định tại Luật Đặc xá năm 2018. Năm ngoái, ở lần đặc xá đầu tiên theo quy định mới, có 3.035 người đủ điều kiện được đặc xá, trong đó 3.026 phạm nhân đang chấp hành án, ba người đang được tạm đình chỉ chấp hành án và sáu người đang được hoãn chấp hành án.
 |
Thiếu tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, trả lời báo chí. Ảnh: UYÊN TRANG |
Công bố quyết định đặc xá năm 2022, ông Phạm Thanh Hà, Phó chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước cho biết, cũng giống với các đợt đặc xá trước đây, đợt đặc xá năm nay “xuất phát từ truyền thống nhân đạo của dân tộc và chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước”.
Theo ông Hà, quyết định đặc xá năm 2022 sẽ giúp hàng ngàn người được hưởng niềm vui khoan hồng, sớm trở về gia đình và xã hội, làm lại cuộc đời thứ hai.
Năm 2021, trong số 3.035 người đủ điều kiện được đặc xá, tỷ lệ tái phạm rất thấp khi chỉ có 2/3035 người tái phạm. Đây là minh chứng rõ nhất cho mục đích của đặc xá nhằm động viên, khuyến khích người bị kết án phạt tù ăn năn hối cải, tích cực học tập, lao động cải tạo; tạo điều kiện cho người được đặc xá hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống, phấn đấu trở thành người có ích cho xã hội…
Thiếu tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, cho biết đặc xá sẽ được thực hiện theo quy trình. Sau khi công bố quyết định đặc xá, hội đồng tư vấn lập danh sách để xét duyệt những người đủ điều kiện. Trước thời điểm 2-9, cơ quan chức năng sẽ công bố danh sách người được đặc xá. Bởi vậy, đến nay chưa thể khẳng định sẽ có bao nhiêu người được đặc xá năm 2022.
Khi báo chí đặt câu hỏi về điều kiện đặc xá đối với nhóm tội về tham nhũng, kinh tế, đại diện Bộ Công an khẳng định bất cứ phạm nhân nào cũng được xem xét “bình đẳng như nhau”, riêng nhóm tội phạm về tham nhũng và kinh tế còn phải hoàn thành phần trách nhiệm dân sự.
Đáng chú ý, báo chí nêu một trường hợp cụ thể là Phan Sào Nam (người vừa phải quay trở lại trại giam do được tha tù sớm trái quy định) có thuộc diện được đặc xá năm nay? Đại diện Bộ Công an cho hay, giống với mọi phạm nhân khác, nếu Phan Sào Nam đủ điều kiện theo quy định chung thì sẽ được xem xét.
Một vấn đề khác được báo chí nêu, đó là năm 2021 vừa đặc xá rồi, năm nay lại đặc xá tiếp, phải chăng do số lượng phạm nhân quá nhiều, các trại giam quá tải?
Thiếu tướng Nguyễn Văn Long khẳng định: Đặc xá là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, thể hiện tính nhân văn, nhân đạo và khoan hồng. Qua theo dõi đợt đặc xá năm 2021, chỉ có hai trong tổng số 3.035 người được đặc xá tái phạm tội, còn lại đều tích cực tái hòa nhập cộng đồng. Do đó, năm nay tiếp tục thực hiện đặc xá, chứ không phải do quá nhiều phạm nhân hoặc trại giam quá tải.
Khi nào tổ chức đặc xá?
Theo quy định của BLHS năm 2015, từ ngày 1-1-2018, các phạm nhân đủ điều kiện sẽ được xét tha tù trước thời hạn có điều kiện. Việc tha tù trước thời hạn mỗi năm sẽ được xem xét thực hiện ba lần.
Chính vì điều này, đặc xá sẽ ít hơn so với trước đây và chỉ tổ chức vào các sự kiện trọng đại.
Điều 5 Luật Đặc xá 2018 quy định Chủ tịch nước xem xét, quyết định về đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước.
Ngoài ra, Chủ tịch nước xem xét, quyết định đặc xá trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước mà không phụ thuộc vào thời điểm quy định nêu trên.
