Hôm nay (3-11), Quốc hội thảo luận tại hội trường về những vấn đề còn khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Theo dự thảo, việc cấp giấy chứng nhận (hay còn gọi là sổ hồng) cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp giao đất trái thẩm quyền (Điều 139) được thiết kế hai phương án.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho biết, điều khoản này được quy định nhằm giải quyết việc cấp sổ cho các trường hợp đang sử dụng đất có nguồn gốc do ông cha để lại. Đây là các trường hợp còn phổ biến, nhất là ở các khu vực nông thôn.
Trong quá trình tổ chức thực hiện Luật Đất đai năm 2013 cho thấy, các trường hợp sử dụng đất do ông cha để lại và đã xây dựng nhà ở sau thời điểm 1-7-2004, trường hợp này đều không thuộc trường hợp vi phạm pháp luật đất đai nên không có cơ sở để xác định các trường hợp này là sử dụng đất sai mục đích hoặc tự ý chuyển mục đích sai mục đích.
Bên cạnh đó, điều kiện để cấp sổ hồng với những trường hợp được quy định tại điều này là không thuộc các trường vi phạm pháp luật về đất đai và giao trái thẩm quyền. “Vì vậy, chính sách này đưa ra không nhằm hợp thức hóa cho các trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai”- báo cáo của UBTVQH nêu.
Về thời điểm xét cấp sổ hồng, theo báo cáo của Bộ TN&MT, việc mở rộng thời hạn đến ngày 1-7-2014 (quy định tại Luật Đất đai năm 2013 là thời hạn đến ngày 1-7-2004) là nội dung tiếp thu ý kiến Nhân dân để giải quyết việc cấp sổ hồng cho trường hợp hộ gia đình sinh sống thời gian dài (trước ngày 1-7-2014, có nhà ở, các công trình phục vụ sinh hoạt hộ gia đình…) nhưng chưa được công nhận quyền sử dụng đất.
Do đó, dự thảo Luật thiết kế hai phương án để trình Quốc hội xem xét.
Phương án 1, đề nghị quy định thời điểm công nhận quyền sử dụng đất đến trước ngày 1-7-2014. Theo đó, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2014 nay được cấp xã xác nhận là không có tranh chấp thì diện tích được công nhận quyền sử dụng đất theo quy định.
Tuy nhiên, để giải quyết căn cơ vấn đề này, UBTVQH đề nghị Chính phủ có cơ chế, chính sách hỗ trợ thực hiện cấp sổ hồng cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất không vi phạm pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đất đai, bảo đảm hiệu lực pháp lý của quy định.
Phương án 2, chỉnh sửa thời điểm công nhận quyền sử dụng đất đến thời điểm nộp hồ sơ cấp sổ hồng. Cụ thể, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất từ ngày 15-10-1993 đến thời điểm nộp hồ sơ cấp sổ hồng, nay được UBND cấp xã xác nhận là không có tranh chấp thì diện tích được công nhận quyền sử dụng đất theo quy định.
Với phương án này, UBTVQH cho biết, thực tế nhiều trường hợp hộ gia đình, cá nhân sinh sống thời gian dài cho đến nay vẫn chưa làm thủ tục cấp sổ hồng do chưa có nhu cầu chuyển quyền sử dụng đất, hoặc không có đủ khả năng hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất...; trong khi đó, Nhà nước chưa có chính sách hỗ trợ để cấp sổ cho các trường hợp này. Vì vậy, cần thiết quy định theo hướng mở về thời hạn đối với trường hợp không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp giao đất trái thẩm quyền.
