Báo cáo trước hội nghị, bà Vũ Thị Xuân Nhuệ (Phó phòng Thực hành quyền công tố kiểm sát điều tra các vụ án hình sự VKSND TP.HCM) cho biết tình hình tội phạm về xâm phạm tình dục trẻ em ở nước ta hiện nay diễn biến rất phức tạp, khó phát hiện, xử lý.
Mỗi năm trên cả nước xảy ra khoảng 1.000 vụ hiếp dâm trẻ em. Nhưng số vụ phát hiện, đưa vào xử lý chỉ chiếm khoảng 40%.
Tại TP.HCM từ năm 2012 đến 2015, VKSND hai cấp của thành phố thụ lý kiểm sát điều tra 966 vụ án liên quan đến xâm phạm tình dục trẻ em. Trong đó, tòa án hai cấp đã xét xử 538 vụ. Tuy nhiên, con số này chưa phản ánh đúng thực tế. Nhiều vụ xâm hại tình dục trẻ em không được trình báo vì nhiều lý do khác nhau.
BLHS quy định mọi trường hợp giao cấu với trẻ em dưới 13 tuổi là phạm vào tội hiếp dâm trẻ em. Người phạm tội có thể bị phạt tù từ 12 đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình. Nhưng trong nhiều vụ án, cả người phạm tội, người bị hại và cha mẹ đều tỏ thái độ bất ngờ khi bị xử lý hình sự vì nghĩ cả hai tự nguyện.
Quang cảnh buổi hội nghị chuyên đề
Có trường hợp kết quả điều tra và kết quả giám định pháp y cho thấy các em đã quan hệ tình dục từ hơn 10 tuổi. Điển hình như vụ bị cáo BTN (23 tuổi) làm nhân viên cho một khách sạn tại quận Bình Tân, quen với cháu H. mới 12 tuổi.
Ngày 9-9-2013, H. được bà nội đưa đến trường nhưng em không vào lớp mà bỏ đến tiệm Internet nhắn tin trò chuyện với N. Sau đó, H. đến chỗ N. làm và được N. đưa lên phòng nghỉ. Hết ca trực, N. lên phòng và thực hiện hành vi giao cấu với H. nhiều lần. Trưa hôm sau, sợ chủ khách sạn phát hiện, N. thuê xe ôm đưa H. đi học rồi bỏ trốn.
Bị gia đình truy hỏi, H. kể lại mọi sự việc. Sau đó gia đình H. đến công an phường trình báo.
Về phần N. sau khi bỏ khỏi khách sạn, N. còn quan hệ với em V. (chỉ mới 11 tuổi sáu tháng). Sau đó, khi đến công an xã xin làm lại giấy chứng minh thì N. bị bắt. N. bị xử 13 năm tù về tội hiếp dâm trẻ em.
Theo bà Nhuệ, điều đáng báo động qua các vụ án xâm phạm tình dục trẻ em là nhận thức của người dân. Gia đình là nhân tố đầu tiên bảo vệ trẻ em nhưng những hành vi có dấu hiệu xâm phạm tình dục trẻ như ôm ấp, sờ mó... vào bộ phận sinh dục trẻ thường được cho là không ảnh hưởng (do các cháu còn nhỏ). Từ đó dẫn đến chủ quan, mất cảnh giác để hậu quả xảy đến hết sức nặng nề.