FBI không cho rằng Omar Mateen, người Mỹ gốc Afghanistan, thủ phạm xả súng kinh hoàng tại hộp đêm đồng tính Mỹ ở TP Orlando (bang Florida, Mỹ) ngày 12-6 làm 50 người chết, 53 người bị thương có liên hệ tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) dù tên này đã thề trung thành với IS trước khi ra tay.
Nhân vụ xả súng này, một lần nữa ứng viên tổng thống Cộng hòa Donald Trump lại tái khẳng định quan điểm cứng rắn của mình đối với IS, với khủng bố và với Hồi giáo.
Trong ngày 12-6 ông Trump có tới ba lần tuyên bố quanh vụ xả súng Orlando. Sau khi vụ xả súng xảy ra, ông Trump tuyên bố trên mạng xã hội Twitter rằng ông đã đúng khi nhận định về Hồi giáo cực đoan. Vài giờ sau, ông Trump lần nữa lặp lại kêu gọi ban hành lệnh cấm người Hồi giáo bước chân vào nước Mỹ.
Vài giờ sau nữa ông Trump đưa ra nhận định rằng 99% người Afghanistan là Hồi giáo cực đoan, Mỹ không nên cho người nhập cư Trung Đông vào nước. Thậm chí, ông còn yêu cầu Tổng thống Obama từ chức vì không dám đề cập đến cụm từ “Hồi giáo cực đoan”.
Tuy nhiên, theo tạp chí Slate (Mỹ), đây không phải là bước đi thông minh. Hay nói cách khác, thái độ của ông Trump chính xác là điều IS mong muốn.
Ông Trump yêu cầu Tổng thống Obama từ chức sau vụ xả súng Orlando. (Ảnh: Washington Post)
Slate dẫn ý kiến nhiều chuyên gia về khủng bố Hồi giáo, về tư tưởng Hồi giáo cực đoan nhận định hàng động xả súng của Omar Mateen bắt đầu từ một thông điệp của IS tuyên bố ba tuần trước.
Trong thông điệp ngày 21-5, IS kêu gọi các phần tử ủng hộ IS ra tay tấn công người dân châu Âu và Mỹ trong tháng lễ Ramadan: “Hãy làm chúng sợ hãi và khiếp sợ, cho đến khi các láng giềng cũng sợ hãi lẫn nhau”. Có thể nói đây là mục đích của các cuộc tấn công gần đây ở các TP của Mỹ như Fort Hood, Boston, San Bernardico, và mới đây là Orlando.
Các chuyên gia phân tích thông điệp này xuất phát từ thực tế suy yếu của IS, vì có đề cập đến các chi tiết “cả thế giới đang liên minh chống lại chúng ta, đã thực hiện 20.000 trận không kích và giết nhiều thủ lĩnh hàng đầu của IS”, và “IS sẽ không chịu thua dù có mất bao nhiêu lãnh thổ đi nữa”.
Tuyên bố này cũng cho thấy IS xem mối đe dọa hàng đầu với tổ chức này xuất phát từ chính thế giới Hồi giáo. Một bộ phận đông người Hồi giáo có tiếng nói mạnh mẽ trong xã hội đã kịch liệt lên án tổ chức khủng bố và các phần tử IS là những kẻ sống ngoài vòng pháp luật. Các lãnh đạo cộng đồng Hồi giáo kêu gọi tín đồ từ bỏ thánh chiến, xua đuổi IS ra khỏi những khu vực chiếm đóng.
Vì đã xác định được mối đe dọa hàng đầu và nhằm dập tắt nó, IS đã cố lôi kéo người Hồi giáo ủng hộ mình, cùng chống lại những người "ngoại đạo". Để chứng minh các lực lượng chống IS đồng nghĩa chống Hồi giáo và biện hộ cho hành động khủng bố ở phương Tây, IS đưa ra ba lý do:
Thứ nhất, phương Tây không quan tâm đến hàng ngàn người Hồi giáo Syria đang thống khổ dưới chế độ Bashar al-Assad. “Mỹ và các đồng minh không hề cảm thấy đau đớn, thế giới cũng không hề khóc than khi nhìn thấy Nga và chính phủ Syria tàn sát người Hồi giáo mỗi ngày.” Thực tế Mỹ và đồng minh luôn phản đối và tìm cách hạ bệ chính phủ Tổng thống Bashar al-Assad.
Thứ hai, IS cáo buộc Mỹ và đồng minh không quan tâm đến người Syria phải rời bỏ đất nước.
Thứ ba, IS nói rằng việc giết người ở các nước không theo đạo Hồi là hoàn toàn "công bằng" vì những nước này cũng làm điều tương tự với các nước Hồi giáo.
Cảnh sát điều tra bên ngoài hộp đêm Pulse (TP Orlando) - địa điểm xảy ra vụ xả súng ngày 12-6 làm 50 người chết, 53 người bị thương. Ảnh: REUTERS
Trong khi đó, tư tưởng và chính sách chống khủng bố, chống IS của ông Trump vô tình lại trở thành vũ khí làm lợi cho IS, nếu so với ba điểm trên. Trump ủng hộ các cuộc tấn công của Nga và chính phủ Syria nhắm vào các khu dân cư mà các nhóm khủng bố kiểm soát.
Trump cam kết sẽ đẩy mạnh ném bom các lãnh thổ IS kiểm soát cũng như tăng cường không kích - mà chắc chắn sẽ có thương vong dân thường. Trump thậm chí còn ủng hộ trừng phạt thân nhân các phần tử khủng bố bất kể sự vô tội của họ. Trump kêu gọi Mỹ đóng cửa hoàn toàn với người nhập cư Hồi giáo không kể đó là phần tử khủng bố, hay ủng hộ khủng bố, hay là người vô tội.
Ba tháng trước ông Trump từng khẳng định “người Hồi giáo thù hận chúng ta” và tuyên bố không tách bạch phần tử Hồi giáo cực đoan và người Hồi giáo nói chung, lý do “điều này quá khó vì không thể biết ai là ai”.
Ngày 10-6, hai ngày trước vụ xả súng Orlando, ông Trump nói với một nhóm người Thiên chúa giáo bảo thủ rằng ông sẽ “bảo vệ người Mỹ Thiên chúa giáo” và “ngăn chặn dòng người tị nạn Syria”.
Theo Slate, các tuyên bố của Trump vô tình đã nhấn mạnh thông điệp của IS, đánh đồng cuộc chiến chống IS là chống người Hồi giáo. Trump nghĩ rằng chính sách “thận trọng” với người Hồi giáo tại Mỹ sẽ bảo vệ Mỹ, tuy nhiên Slate cho rằng điều này lại phục vụ tốt hơn cho các ý đồ của IS.
Slate nhận định, những tuyên bố và chủ trương của ông Trump đã giúp IS có được thứ "vũ khí tối thượng": Động lực chiêu dụ các tay súng "sói đơn độc" khủng bố ngay tại quốc gia họ sinh sống mà không cần chỉ đạo của IS.
