Ba Lan đã ký hợp đồng trị giá 4,6 tỉ USD với Mỹ để mua 32 tiêm kích tàng hình F-35A hồi tháng 1-2020 như một phần của chương trình Harpia để thay thế máy bay Su-22 và MiG-29 thời Liên Xô.
Theo trang tin The EurAsian Times, điều ngạc nhiên là trong cuộc triển lãm quốc phòng MSPO lần thứ 29 tổ chức tại TP Kielce (Ba Lan) hồi tháng trước, ông JR McDonald, phó chủ tịch phát triển kinh doanh của tập đoàn Lockheed Martin đề cập một địa điểm khả thi để bố trí phi đội F-35A thứ hai của Không quân Ba Lan tại khu vực tây bắc nước này, cách không xa biên giới Nga.
Bố trí F-35 gần biên giới Nga
Trong khi việc bàn giao dự kiến bắt đầu năm 2024, địa điểm khả dĩ nhất cho phi đội F-35 mà quan chức Lockheed Martin gần đây nhắc tới là Căn cứ không quân chiến thuật số 21 Maj Stefan Stec ở thị trấn Swidwin, tây bắc Ba Lan. Và Swidwin cách Kaliningrad – căn cứ của Nga khoảng 410 km.
Tiêm kích tàng hình F-35. Ảnh: TWITTER
The EurAsian Times đã nêu ra những tính năng kinh ngạc của hệ thống S-400 mà có thể giúp thay đổi cuộc chơi cho bất kỳ quân đội nào. Với phạm vi phát hiện mục tiêu lên tới 400 km, hệ thống phòng không S-400 có tính cơ động cao và có thể sẵn sàng tiến hành một cuộc tấn công chỉ trong vài phút.
Tất cả radar, tên lửa và ống phóng của S-400 đều được bố trí trên khung gầm xe tải 8x8, khiến chúng khó bị theo dõi và tiêu diệt. Hệ thống S-400 được trang bị radar điều khiển hỏa lực 92N6E có thể phát hiện 300 mục tiêu cùng một lúc và bắn bốn loại tên lửa khác nhau vào mục tiêu.
Hiện tại, Swidwin là nơi cất trữ chục tiêm kích Su-22M4 do Nga chế tạo đã cũ kỹ và sáu máy bay huấn luyện Su-22UM3K của Không quân Ba Lan. Những máy bay này được sử dụng để đào tạo phi công mới và cung cấp huấn luyện định kỳ cho cả lực lượng không quân truyền thống, lượng lượng đặc biệt và đơn vị phòng không của Ba Lan.
Theo các báo cáo, Ba Lan có kế hoạch giữ Su-22M4 trong kho vũ khí cho đến năm 2025, nhằm giữ chân các phi công và kỹ thuật viên có tay nghề.
Hiện chưa rõ kế hoạch sẽ là chuyển nhân sự từ Swidwin sang hỗ trợ F-35 hay họ sẽ được chuyển sang căn cứ khác.
Tất cả căn cứ của Không quân Ba Lan nằm trong tầm bắn của tên lửa Nga
Trong khi phi đội F-35 được đề xuất gần hệ thống S-400 của Nga là điều khá ngạc nhiên, thì thực tế là tất cả căn cứ của Không quân Ba Lan đều nằm trong phạm vi hoạt động của các tên lửa Nga.
Từng là thành viên của khối Liên Xô trước đây, Ba Lan đã gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) do Mỹ dẫn đầu năm 1999. Hai quốc gia Ba Lan và Nga hiện không có mối quan hệ thân tình với nhau.
Hệ thống phòng không S-400 của Nga phóng tên lửa. Ảnh: TASS
Bên cạnh có vị trí gần Nga, Swidwin chỉ cách Biển Baltic 60 km. Điều này sẽ giúp F-35 dễ dàng lui tới để hội quân cùng lực lượng không quân của đồng minh nếu cần. Su-22 tại căn cứ đã được sử dụng để hỗ trợ nhiều cuộc tập trận của NATO trong khu vực như Baltops, Astral Knight hay Spring Storm.
Tuy nhiên, giống như tất cả căn cứ của Không quân Ba Lan, Swidwin nằm trong tầm bắn của hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn 9K720 Iskander (SS-26 Stone) và hệ thống phòng không S-400 Triumf (SA-21 Growler) của Nga. Nga đã triển khai hai hệ thống này tại vùng Kaliningrad ở cực tây của Nga.
Hợp đồng mà Ba Lan ký với Mỹ năm 2020 là nhằm thay thế các tiêm kích Sukhoi Su-22 và Mikoyan MiG-29 do Liên Xô thiết kế đã lỗi thời bằng các mẫu tiêm kích mới thế hệ thứ năm.
Lô F-35 đầu tiên gồm tám chiếc Ba Lan sẽ đặt tại Căn cứ không quân chiến thuật số 32 ở thị trấn Lask thuộc miền trung nước này và được cho sẽ bàn giao vào năm 2024-2025. Hiện tại căn cứ này chứa một tiêm kích F-16C/D Block 52.
Lô F-35 thứ hai dự kiến sẽ bàn giao vào năm 2026-2027 với khả năng vận hành ban đầu vào năm 2026 và một phi đội hoàn chỉnh vào năm 2030.
Theo Tướng Tod D. Wolters, Tư lệnh Bộ Chỉ huy châu Âu của Mỹ, đến năm 2030, NATO sẽ có 450 tiêm kích F-35, đặt tại 12 địa điểm trên khắp châu Âu.
