Lộ diện những ông chủ bí ẩn
Báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm của Ngân hàng Quốc tế (VIB) đã làm mọi người ngạc nhiên khi chủ tịch VIB, ông Hàn Ngọc Vũ cùng gia đình chỉ sở hữu một lượng cổ phần khá khiêm tốn với khoảng 1,7 triệu đơn vị, chiếm chưa tới 0,4% cổ phần, riêng ông Vũ chỉ nắm hơn 800.000 cổ phiếu VIB (tương đương 0,19%).
Điểm đáng chú ý nhất là sự xuất hiện của ông Đặng Khắc Vỹ, thành viên HĐQT cùng vợ là bà Trần Thị Thảo Hiền đang nắm giữ gần 80 triệu cổ phiếu, tương đương 18,6% cổ phần. Riêng ông Vỹ đang nắm giữ 9,2%, còn vợ nắm 9,4%.
Bên cạnh đó, Công ty Nettra đang nắm giữ 15% cổ phần cũng là một DN có liên quan trực tiếp tới ông Vỹ và hai thành viên HĐQT khác là ông Đặng Văn Sơn và ông Đỗ Xuân Hoàng. Cả ba thành viên HĐQT của VIB đều là cổ đông lớn của Nettra, trong đó ông Sơn là chủ tịch HĐQT Nettra. Ngoài sở hữu VIB thông qua Nettra, tính tới cuối tháng 6, ông Đỗ Xuân Hoàng còn đang trực tiếp sở hữu hơn 25,5 triệu cổ phiếu VIB (tương đương 6%).
Đây có lẽ là lần đầu các cổ đông này chính thức lộ diện. Trước đó, rất ít người biết tỷ lệ sở hữu thực sự của các cổ đông lớn tại VIB sau một giai đoạn biến động vừa qua ở đây. Trong giới tài chính, nhiều người cũng biết đến ông Đặng Khắc Vỹ là một thành viên sáng lập VIB nhưng không biết vai trò và ảnh hưởng thực sự của ông như thế nào. Nhưng bây giờ thì mọi việc đã rõ.
Ảnh minh họa
Tại Southernbank, đại gia kín tiếng nhưng được giới đầu tư quan tâm đặc biệt là Trầm Bê và gia đình tính tới cuối 2012 nắm giữ hơn 20% cổ phần tại đây. Giới đầu tư cũng ít biết đến các đại gia kín tiếng khác như: Vũ Văn Tiền tại ABBank, ông Trần Phương Bình tại Đông Á, Trần Phát Minh tại KienLongBank... Trên thực tế, việc các cổ đông lớn tại các NH kín tiếng một phần là do cơ cấu sở hữu tại các tổ chức tín dụng rất đa dạng, nhiều tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước tham gia. Tỷ lệ sở hữu tối đa cũng được quy định rất chặt chẽ và theo lý thuyết không có ai có thể nắm quyền áp đảo để ra những quyết định bất lợi cho NH nói riêng, hệ thống và nền kinh tế nói chung. Đây có lẽ là lý do khiến không có những "ngôi sao" ở các NH. Tuy nhiên, trên thực tế, ở rất nhiều tổ chức, vẫn có bóng dáng của những ông chủ thực sự, chi phối hoạt động NH. Sự lộ diện của đại gia Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên) trong vụ ACB gần đây cho thấy điều này. Chỉ có điều do thiếu thông tin và kém minh bạch về thông tin trong nhiều năm trước đây khiến các NĐT không biết được thông tin đáng ra phải rất minh bạch này. Gần đây, những quy định công bố thông tin mới áp dụng đối với các doanh nghiệp đại chúng đã mang một phần thông tin của các ngân hàng đến với công chúng. Báo cáo là vậy, nhưng nhiều người không khỏi lo ngại những chiêu lách luật để nắm quyền chi phối NH như thông qua cách này cách khác để nâng tỷ lệ sở hữu lên mức áp đảo.