Cựu Giám đốc FBI James Comey sẽ ra điều trần trước Ủy ban Tình báo Thượng viện vào ngày 8-6 tới, phục vụ cuộc điều tra liên quan đến Nga. Khả năng lớn ông Comey sẽ được hỏi về các cuộc đối thoại trước đó với ông Trump. Có thông tin rằng ông đã từng bị ông Trump làm áp lực để ngưng điều tra liên hệ giữa cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Michael Flynn và Nga.
Theo Reuters, đang có đồn đoán Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ tìm cách phong tỏa cuộc điều trần này để nó không diễn ra.
Nói với ABC News, Cố vấn Nhà Trắng cấp cao Kellyanne Conway ban đầu có vẻ vẫn tin ông Comey sẽ ra điều trần: “Chúng ta chờ xem phần còn lại khi Giám đốc Comey điều trần”. Tuy nhiên, khi được hỏi trực tiếp liệu ông Trump có dùng tới đặc quyền hành pháp để phong tỏa điều trần của ông Comey, bà Conway né tránh trả lời: “Tổng thống sẽ có quyết định”.
Người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer cũng không đưa ra ý kiến về khả năng này.
Giám đốc FBI James Comey điều trần trước Ủy ban Tình báo Hạ viện ngày 20-3. Ảnh: REUTERS
Các tổng thống Mỹ có thể viện tới đặc quyền hành pháp để ngăn chặn các nhân viên chính phủ chia sẻ thông tin. Tuy nhiên, theo các chuyên gia luật pháp, điều này có thể không đúng trong trường hợp ông Trump.
Thông tin các cuộc đối thoại giữa ông Trump và ông Comey không còn là thông tin mật khi ông Trump trước đây đã từng công khai nói về chúng. Thêm nữa, nếu ông Trump có dùng đến đặc quyền hành pháp trong trường hợp này thì khả năng lớn cũng vô hiệu với ông Comey. Ông Comey sau khi bị sa thải khỏi FBI đã trở thành một công dân bình thường, không còn là nhân viên chính phủ, không còn lo phải mất việc nếu không tuân thủ.
Chưa kể nếu chuyện ông Trump yêu cầu ông Comey ngưng điều tra ông Flynn là có thật thì ông Trump đã phạm vào tội cản trở tư pháp. Đặc quyền hành pháp không thể được dùng để “che giấu hành động sai trái của chính phủ”, theo GS luật Andrew Wright tại Trường luật Savannah (Mỹ).
Ông Comey bị ông Trump sa thải ngày 9-5, lúc đang lãnh đạo cuộc điều tra của FBI khả năng Nga can thiệp bầu cử và có sự thông đồng giữa Nga với đội tranh cử ông Trump.
Trước đó đã có nghị sĩ Dân chủ còn đòi luận tội ông Trump vì cản trở tư pháp, cố tình cản trở cuộc điều tra của FBI khi sa thải ông Comey lúc ông này đang lãnh đạo FBI điều tra Nga can thiệp bầu cử và thông đồng với đội tranh cử ông Trump.
Rủi ro chính trị nào ông Trump sẽ gặp phải nếu viện đến đặc quyền hành pháp ngăn ông Comey điều trần? Theo GS Mark Rozell tại ĐH George Mason, ông Trump sẽ hứng chỉ trích lớn rằng ông phải có điều gì giấu giếm mới phải phong tỏa ông Comey điều trần.