đam mê và kiên trì
Sinh năm 1990, mới tốt nghiệp Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM, chuyên ngành lập trình phần mềm nhưng Võ Linh Tĩnh đã được các công ty săn đón nhờ có kinh nghiệm làm việc trên các diễn đàn chuyên về thiết kế như 99designs.com, behance.net. Tĩnh đã đầu quân cho Công ty D2C Branding có trụ sở trên đường Hoàng Sa, quận 1 (TP.HCM). Ngoài việc làm ở công ty, Tĩnh bỏ thời gian ra nghiên cứu làm thuê cho các khách hàng trên trang web 99designs.com với sở trường graphic design (thiết kế đồ họa). Theo Tĩnh, trang web này khá uy tín trên thế giới, là diễn đàn để các designer cạnh tranh, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Quản trị trang web có nhiệm vụ trả tiền cho sản phẩm đạt yêu cầu sau khi thu trước của doanh nghiệp. Từ khi tiếp cận và kiếm việc trên trang web 99designs.com này, Tĩnh đã nâng cao vốn tiếng Anh và có cơ hội cọ xát trình độ với các đàn anh designer ở khắp nơi. Theo Tĩnh, freelancer không chỉ cần giỏi chuyên môn mà còn rất cần sự kiên trì. Tĩnh kể đã từng từ bỏ diễn đàn này hai tháng sau khi thất bại. Đó là lần mẫu thiết kế time icon trị giá 150 USD cho Google Chrome của Tĩnh được đánh giá năm sao nhưng cuối cùng vẫn không được chọn. Sau đó, Tĩnh đã chuẩn bị tâm lý “thất bại là chuyện bình thường” khi quay trở lại diễn đàn.
Trần Nhân Phúc và những mẫu thiết kế. Ảnh: HOÀNG LAN
Do múi giờ chênh lệch, Tĩnh phải làm việc chủ yếu vào ban đêm từ sau 11 giờ trở đi. Tĩnh thích làm việc với các đối tác nước ngoài vì họ luôn thể hiện sự chuyên nghiệp, dù nhận thiết kế hay không cũng luôn để lại phản hồi góp ý và trao đổi rất nhiệt tình với ứng viên.
Cần có lộ trình
Mục tiêu của Trần Nhân Phúc là trở thành một freelancer chuyên nghiệp về thiết kế trên các diễn đàn việc làm lớn trên thế giới. Nhưng Phúc đã không vội vàng vào các trang này cạnh tranh nhận việc để tránh nhận review (đánh giá) xấu mà lập kế hoạch từng bước. Vốn không học chính quy về thiết kế ngày nào mà gốc gác là dân ngữ văn Anh Trường ĐH Tôn Đức Thắng, Phúc cho rằng đó không phải là trở ngại mà quan trọng nhất là năng khiếu và lòng yêu nghề. Biết đến và thích thú với nghề freelance từ hơn một năm trước, Phúc đã bỏ thời gian ra nghiên cứu, tự thiết kế game, web... Ban đầu Phúc tham gia thiết kế logo, bảng hiệu miễn phí cho câu lạc bộ Cá vàng mà Phúc là một thành viên. Từ đó, Phúc được các thành viên khác biết đến và thuê thiết kế cho riêng doanh nghiệp họ, thường với mức giá “hữu nghị”. Ngoài ra, Phúc còn thường xuyên tham gia các diễn đàn quy tụ các designer chuyên nghiệp để trao đổi và học hỏi kinh nghiệm, mày mò những mẫu thiết kế để sáng tạo lại theo ý mình. Từ đây, Phúc bắt đầu chọn lọc những dự án đã làm để đưa vào portfolio (nơi lưu lại những sản phẩm thiết kế đã làm) đăng trên các trang behance.net, deviantart.com (hai trang chuyên đăng hồ sơ ứng viên để nhà tuyển dụng trong và ngoài nước tìm kiếm) và nhận được đơn đặt hàng ngày càng nhiều. Đồng thời, Phúc đăng ký làm thành viên trên các diễn đàn việc làm freelancer.com, elance.com để theo dõi và học hỏi cách các ứng viên trao đổi công việc, thuyết phục đối tác. Phúc cho biết anh chỉ mới nhận các gói thiết kế riêng lẻ do các freelancer nhận trên trang freelancer.com rồi chia lại để nắm bắt thị hiếu khách nước ngoài.
Thu nhập không ổn định
Làm freelancer, nếu đơn đặt hàng tới tấp thì thù lao càng cao và ngược lại. Theo Tĩnh, nếu như thiết kế một mẫu danh thiếp (name card) doanh nghiệp trong nước trả 200.000-400.000 đồng thì doanh nghiệp ngoài nước trả 2-4 triệu đồng. Tĩnh từng thiết kế mẫu áo thun cho một nhóm sinh viên người Úc mất ba ngày với thù lao 200 USD. Tĩnh cho biết hiện đã giảm công việc chính còn ba ngày/tuần và dự định tới đây sẽ chuyển hẳn sang làm freelancer.
Nguyễn Thị Tú Uyên tốt nghiệp Trường ĐH Ngoại thương Cơ sở 2, TP.HCM gia nhập diễn đàn
Elance.com từ tháng 10-2012 với sở trường dịch thuật Anh-Việt và ngược lại. Uyên cho biết khách hàng nhận dịch thuật từ tiếng Anh sang tiếng Việt còn ít và trả giá thấp hơn hẳn so với các ngành khác. Với giá hiện tại 7 USD cho một giờ làm việc, Uyên đã nhận được những công việc thú vị như dịch thư tiếng Việt sang tiếng Anh cho một khách hàng người Mỹ, sửa lỗi chính tả, tìm ngôn ngữ phù hợp cho một đoạn video tuyển dụng tiếng Việt… Nếu làm hài lòng khách hàng thì họ sẽ là một kênh truyền thông tốt để giới thiệu ứng viên.
Chị Nguyễn Ngọc Yến Vi từ bỏ làm graphic designer cho Ngân hàng Hong Leong với thu nhập 1.000 USD/tháng để đến với nghề freelance mặc dù thu nhập thất thường 500-2.000 USD/tháng. “Freelance là một nghề thú vị, những ai chỉ thích làm chuyên môn và không ham quyền lực sẽ cảm thấy phù hợp. Có những tháng thu nhập rất thấp nhưng cũng có những tháng chỉ làm vài ngày đã có thu nhập của 2-3 tháng đi làm công ty. Ưu điểm lớn nhất của nghề là tự do về giờ giấc và tư vấn cho khách hàng mà không qua quá nhiều người quyết định trước khi đến tay họ. Các freelancer nên tránh việc copy portfolio của người khác vì người trong nghề rất dễ phát hiện. Các bạn trẻ khi chưa có kinh nghiệm làm việc thì diễn đàn trên mạng là sân thực tập bổ ích. Nghề này sẽ phát triển mạnh trong tương lai vì chi phí rẻ hơn nhiều so với thuê các công ty quảng cáo. Freelance trong tương lai có sự cạnh tranh rất cao, do đó người dấn thân vào nghề này phải rèn luyện, cập nhật kiến thức, nắm bắt xu hướng nhanh hơn để làm việc chuyên nghiệp và hiệu quả” - chị Vi chia sẻ.
HOÀNG LAN
| Freelancer phải cố gắng hiểu và nắm bắt yêu cầu của khách hàng để đáp ứng đúng và nhanh chóng, tạo uy tín với khách hàng. Ngoài chuyên môn, freelancer cũng phải có kỹ năng giao tiếp tốt để tư vấn cho khách hàng, khả năng quản lý thời gian để hoàn thành dự án. Anh TRẦN NHÂN PHÚC, một freelancer, thành viên câu lạc bộ Cá vàng |
