Phát biểu tại cuộc họp báo ở thủ đô Tokyo, ông Abe cho biết chính phủ Nhật Bản đã tiếp nhận đề xuất, trong đó yêu cầu Nhật Bản “cần được phép sử dụng quyền phòng vệ tập thể một cách có giới hạn".
“Nội các sẽ nghiên cứu thêm đề xuất này”, ông Abe cho biết.
Trước đó, ngày1/4, nội các Nhật Bản cũng đã quyết định hủy bỏ hoàn toàn chính sách cấm xuất khẩu vũ khí để thay vào đó bằng 3 nguyên tắc chuyển giao trang thiết bị quốc phòng hoàn toàn mới cho phép nước này từng bước phục hưng ngành công nghiệp quốc phòng và nâng cao năng lực tấn công mạnh mẽ.
Sau khi kết thúc Chiến tranh thế giới thứ II, Nhật Bản đã thông qua Hiến pháp hòa bình trong đó khẳng định nước này sẽ chỉ tập trung vào việc phòng vệ và vĩnh viễn từ bỏ quân đội cũng như quyền giao chiến. Hiến pháp cũng quy định Nhật Bản không được phép tham gia các liên minh quân sự hoặc thực thi quyền phòng vệ tập thể với các quốc gia khác.
Tuy nhiên, việc dỡ bỏ lệnh cấm này đồng nghĩa với việc Tokyo có thể thực hiện quyền bảo vệ một đồng minh nếu nước này bị tấn công vũ trang, ngay cả khi bản thân Nhật Bản không bị tấn công.
"Chúng tôi cần tiếp tục nghiên cứu xem liệu có thể ban hành một đạo luật đầy đủ nhằm bảo vệ sinh mạng người Nhật dựa vào cách hiểu hiện nay của chúng ta về Hiến pháp", Thủ tướng Abe nhấn mạnh.
Động thái này của Nhật Bản chắc chắn sẽ gây phản ứng tiêu cực đối với Hàn Quốc, Triều Tiên và Trung Quốc, những nước vẫn chưa quên những vết thương chiến tranh trong cuộc chiến năm xưa do quân đội Nhật gây ra.
Tuy nhiên, Mỹ - một đồng minh của Nhật Bản - đã lập tức hoan nghênh quyết định của Thủ tướng Abe.
“Chúng tôi hoan nghênh và ủng hộ Nhật Bản thảo luận việc liệu Hiến pháp nước này có cho phép thực hiện quyền phòng vệ tập thể hay không” , nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf nói tại cuộc họp báo ngày 15/5.
Bà Harf khẳng định chính phủ Mỹ đánh giá cao nỗ lực của Nhật Bản trong việc điều chỉnh chính sách quốc phòng theo cách “minh bạch nhất có thể”.
Bộ Quốc phòng Mỹ cũng hoan nghênh động thái này của Tokyo, khẳng định chính phủ Mỹ “tin tưởng Nhật Bản sẽ duy trì truyền thống tôn trọng hòa bình”.