Sắc lệnh được ban hành vào tháng 11-2014 với tiêu đề “Tạm hoãn thi hành lệnh trục xuất cha mẹ của công dân Mỹ và thường trú nhân (DAPA)”. Sắc lệnh đề nghị hoãn trục xuất đối với đối tượng là người nhập cư không giấy tờ cư trú ở Mỹ tối thiểu từ năm 2010, có con là công dân Mỹ hoặc cư trú hợp pháp ở Mỹ và không có tiền án hình sự.
Vụ này được gọi là “vụ kiện nước Mỹ chống bang Texas” vì bang Texas cùng 25 bang khác đã kiện sắc lệnh DAPA đi ngược luật di trú. Báo Detroit Free Pressphân tích vụ kiện này đã lộ rõ hố sâu chính trị giữa đảng Dân chủ (các ứng viên tranh chức tổng thống ủng hộ sắc lệnh DAPA) và các đối thủ từ đảng Cộng hòa (phản đối sắc lệnh DAPA đồng thời kêu gọi trục xuất toàn bộ những người nhập cư trái phép).
Xét bề ngoài, “vụ kiện nước Mỹ chống bang Texas” là cơ hội để đánh giá các ưu tiên của tổng thống trong thực hiện luật nhập cư. Nhà Trắng đã thông báo sắc lệnh DAPA của Tổng thống Obama về cơ bản tương tự các sắc lệnh khác mà những người tiền nhiệm của hai đảng đã áp dụng để tạm thời ngăn chặn một bộ phận lao động bất hợp pháp khỏi bị trục xuất.
Tòa án Tối cao cũng lập luận một sắc lệnh hành pháp tương tự do Tổng thống George Bush ban hành trước kia thực sự đã bảo vệ được phần lớn người nhập cư không giấy tờ.
Báo nhận định trên hết là Quốc hội đã thụ động suốt hơn một thập niên để rồi nhấn chìm chính sách nhập cư Mỹ. Phát biểu từ hai năm trước, Tổng thống Obama đã từng giải thích sắc lệnh đã trở nên cần thiết vì Hạ viện từ chối dự luật vốn được Thượng viện thông qua về cấp quyền công dân cho hầu hết những người nhập cư thuộc diện DAPA.
Thực tế cho thấy chính phủ Liên bang Mỹ cũng thiếu thốn các phương tiện để trục xuất hết 11 triệu dân nhập cư bất hợp pháp và không có giấy phép lao động. Nếu Tòa án Tối cao Mỹ phê chuẩn sắc lệnh DAPA, sẽ có hàng triệu gia đình nhập cư an toàn.
Chừng nào Quốc hội còn dao động thì hàng triệu trẻ em - mà hầu hết là công dân Mỹ và những thành phần khác có quyền cư trú hợp pháp - sẽ tiếp tục sống trong cảnh nơm nớp lo sợ bị chia lìa khỏi cha mẹ. Đây là di sản tàn nhẫn của một Quốc hội với đa số đảng Cộng hòa khi cho rằng luật phải ở trên tình cảm máu mủ gia đình.
