Không mấy người ở Mỹ biết đến làng Kivalina thuộc bang Alaska. Ngôi làng này nằm trên một dải đất hẹp ở rìa Biển Bering, quá nhỏ để xuất hiện trên bản đồ của Alaska chứ đừng nói đến bản đồ toàn nước Mỹ.
Và trong vòng một thập niên nữa, Kivalina rất có thể sẽ bị chìm hẳn xuống nước. Biến mất, mãi mãi.
Bốn trăm cư dân người Inuit bản địa hiện đang sinh sống ở Kivalina. Họ tồn tại được nhờ săn bắn và đánh
bắt cá. Họ sống nhờ biển đã nhiều thế hệ, nhưng hai thập niên qua, tình trạng băng tan ở Bắc Cực đang đe dọa cuộc sống của họ trước nguy cơ bờ biển bị xói mòn.
Băng không còn đủ dày để bảo vệ dải đất của họ trước những cơn bão hủy diệt vào mùa thu và mùa đông. Dải đất Kivalina đang bị thu hẹp một cách nhanh chóng.
Vào năm 2008, các kỹ sư đã xây một bức tường bảo vệ dọc bờ biển nhưng đó chỉ là một biện pháp tạm thời. Một cơn bão lớn cách đây 2 năm đã buộc người dân phải sơ tán khẩn cấp. Giờ đây, các
chuyên gia dự đoán Kivalina sẽ không còn một bóng người vào năm 2025.
Chính phủ Mỹ tin rằng họ sẽ tốn kém tới 400 triệu USD để tái định cư dân làng Kivalina tới chỗ đất cao hơn. Việc xây dựng nhà cửa, đường sá và trường học cũng không rẻ ở một nơi khó tiếp cận như vậy. Và không có dấu hiệu gì cho thấy tiền sẽ chảy ra từ các quỹ công.
Lãnh đạo làng Kivalina, Collen Swan, nói rằng các bộ tộc bản địa ở Alaska đang phải trả giá cho một vấn đề mà họ không hề tạo ra.
"Nếu chúng tôi vẫn ở đây trong 10 năm tới, chúng tôi hoặc chờ nước dâng lên và chết, hoặc phải đi bộ tới một nơi nào đó.
"Chính phủ Mỹ áp đặt lối sống phương Tây lên chúng tôi, quẳng cho chúng tôi gánh nặng và giờ họ hy vọng chúng tôi gói ghém mọi thứ và tự di chuyển. Loại chính phủ nào mà lại như vậy?".
Ở phía bắc Kivalina, không có đường sá, chỉ cỏ một lãnh nguyên Bắc Cực. Và đỉnh cực bắc của lãnh địa Mỹ này có thị trấn Barrow - gần với Bắc Cực hơn là Washington D.C.
Các cư dân Barrow chủ yếu là người của bộ lạc Inupiat - họ săn cá voi và hải cẩu. Nhưng năm nay họ gặp phải đầy rẫy khó khăn.
Băng bắt đầu tan và vỡ vào đầu tháng 3. Sau đó, nước đóng băng trở lại nhưng lớp băng quá mỏng nên những người đi săn không thể kéo thuyền đi trên đó. Mùa săn thế là bị phá hủy.
Lần dầu tiên trong nhiều thập niên, năm nay người làng Barrow không bắt được một con cá voi nào. Một trong những thuyền trưởng dạn dày kinh nghiệm nhất của thị trấn, Herman Ahsoak, cho biết băng từng dầy 3m vào mùa đông nhưng giờ chỉ còn khoảng 1m.
Theo Thanh Hảo Tổng hợp (VNN)
