Hơn hai tháng vào Nhà Trắng, hình ảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump gắn với các hoạt động, chính sách đối nội. Đầu tháng 4, ông Trump có bước chuyển hướng quá bất ngờ từ đối nội sang đối ngoại. Lý do nào đằng sau sự chuyển hướng quá nhanh và bất ngờ này? Đó là vì thảm họa bảo hiểm y tế, theo The Mercury.
Tìm đến đối ngoại sau thất bại đối nội
Dự luật bảo hiểm y tế của ông Trump nhằm hủy bỏ và thay thế luật Obamacare đã biến thành giấy vụn khi Hạ viện quyết định hủy bỏ phiếu vì dự đoán sẽ không có đủ số phiếu thông qua. Lý do đằng sau quyết định hủy bỏ phiếu của Hạ viện là sự phản đối của nhóm nghị sĩ Cộng hòa thuộc Khối Tự do Hạ viện - House Freedom Caucus với dự luật bảo hiểm y tế của ông Trump. Và lý do các nghị sĩ thuộc Khối Tự do Hạ viện biến dự luật của ông Trump thành giấy vụn là vì nhận định nó chẳng hơn gì Obamacare.
Ông Trump (ngồi) họp báo tại Nhà Trắng ngày 24-3 sau khi dự luật thay thế Obamacare của ông bị Hạ viện hủy bỏ phiếu. Ảnh: AP
Thua cuộc, bế tắc ngay trong chính nội bộ đảng là cú choáng váng với ông Trump. Điều này càng khó chấp nhận với một tỷ phú, một cựu ngôi sao truyền thông như ông Trump. Nói cách khác ông Trump không muốn thừa nhận thất bại này và bắt đầu tìm kiếm thành công chính trị khác ở chính sách đối ngoại.
Ngày 7-4, ông Trump ra lệnh nã 59 quả tên lửa hành trình Tomahawk vào Syria, hai ngày sau khi xảy ra vụ đánh bom hóa học ở nước này làm 87 người chết. Một tuần sau, Mỹ bất ngờ ném một quả “siêu bom” MOAB (Mẹ của các loại bom) nặng 10 tấn xuống mục tiêu IS ở Afghanistan. Ông Trump không nói mình là người ra lệnh ném bom nhưng hoan nghênh quyết định này. Vài ngày sau, ông Trump cho biết đã triển khai một đội tàu tấn công do tàu sân bay USS Carl Vinson dẫn đầu tiến về bán đảo Triều Tiên, có nhiều hành động gia tăng áp lực cũng như phát ngôn đe dọa chiến tranh với nước này.
Ông Trump đã phần nào được an ủi với sự ủng hộ của các đồng minh với các hành động này. Tỷ lệ ủng hộ chính sách đối ngoại của ông Trump tại Mỹ có tăng chút ít sau đợt nã tên lửa Tomahawk vào Syria và thả quả “siêu bom” xuống Afghanistan.
Thật ra sự chuyển hướng này của ông Trump cũng không quá bất ngờ. Vài ngày trước ngày dự kiến bỏ phiếu thông qua dự luật bảo hiểm y tế ở Hạ viện, ông Trump đã lên tiếng cảnh cáo nếu dự luật không được thông qua thì ông sẽ bỏ mặc, không theo đuổi nữa mà quay sang các ưu tiên khác.
Trump đang đùa với người dân Mỹ?
Có thể thấy chỉ trong vòng ba tháng, khẩu hiệu “Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại” vốn dọn đường cho ông Trump vào Nhà Trắng đã được thay thế bằng các chiến dịch quân sự nhiều nguy hiểm.
Cử tri Mỹ đưa ông Trump vào Nhà Trắng là để phát triển kinh tế và đời sống xã hội, mà hiện tại nước Mỹ đang gặp rất nhiều thách thức ở mặt trận đối nội. Tiếp cận việc làm, bảo hiểm y tế, giáo dục, đảm bảo chất lượng môi trường, năng lượng sạch… là các ưu tiên của cử tri.
Nói cách khác, người dân Mỹ không sẵn sàng với một cuộc chiến tranh nữa dù ở Trung Đông hay châu Á. Cử tri muốn chính phủ Trump xây dựng lại “giấc mơ Mỹ”, giấc mơ này sẽ không thể thành hiện thực nếu Mỹ can dự vào chiến tranh với Syria hay với Triều Tiên.
Vì vậy có thể nói ông Trump và các cố vấn của mình đang đùa với lửa, The Mercury dẫn ý kiến của Tiến sĩ Randall Doyle về lịch sử Đông Á, từng sống và làm việc tại châu Á, Úc, châu Âu, Bắc Phi; từng giảng dạy tại các trường đại học ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật.
Điều cử tri Mỹ chờ đợi ở ông Trump là phát triển kinh tế và đời sống xã hội như đã hứa lúc tranh cử, chứ không phải đánh nhau với các nước. Ảnh: AP
Không bàn cãi Mỹ là nước mạnh và giàu nhất hành tinh. Nhưng nếu nhìn nhận kỹ thì Mỹ vẫn có nhiều gót chân Achilles. Nợ công của Mỹ đã đạt đến con số 20.000 tỉ USD và vẫn tiếp tục tăng. Nợ vay mua nhà đánh trung bình lên mỗi gia đình Mỹ là 10.000 USD. Tình trạng tịch thu nhà và xe do không trả được nợ vay ngân hàng đang trên đà tăng. Nợ vay của sinh viên ở mức cao ngất 1.200 tỉ USD, trung bình mỗi sinh viên tốt nghiệp nợ 35.000USD. Hàng chục triệu người đang thất nghiệp, cũng chừng này người không có bảo hiểm y tế.
Tỷ lệ ủng hộ ông Trump hiện lên xuống mức 40%, một mức thấp với một tổng thống mới. Dù sao Quốc hội thì đã trở lại làm việc từ đầu tuần này sau hai tuần nghỉ, khả năng lớn ông Trump sẽ lại chuyên tâm với đối nội.
