Theo hãng tin nhà nước Saudi Arabia SPA, nước này vừa ký 35 thỏa thuận hợp tác kinh tế với Trung Quốc với tổng trị giá 28 tỉ USD, nhân chuyến thăm 2 ngày (22 và 23-2) của Thái tử Mohammed bin Salman đến Trung Quốc.
Theo kênh truyền hình vệ tinh Al Jazeera (Qatar), trong số các thỏa thuận này, giao dịch nặng ký nhất về dự án lọc dầu và hóa dầu trị giá 10 tỉ USD được chính Thái tử Salman ký, chỉ vài giờ trước khi ông được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đón tiếp ngày 23-2.
“Đây là một phần trong chiến lược mở rộng hoạt động của tập đoàn dầu quốc gia Aramco của Saudi Arabia” – nhà phân tích cấp cao James Dorsey tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam ở Singapore nói với Al Jazeera.
Thái tử Mohammed bin Salman (trái) được đón tiếp tại sân bay khi đến Trung Quốc. Ảnh: TWITTER
Dự án lọc dầu này sẽ được triển khai ở một vùng bờ biển ở tỉnh Liêu Ninh (Đông Bắc Trung Quốc), địa phương Trung Quốc đang ưu tiên thu hút đầu tư. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Saudi Arabia, giao dịch thương mại song phương năm ngoái đạt 63,3 tỉ USD.
Ngày trước đó 22-2, Thái tử Salman được Phó Thủ tướng Trung Quốc Hàn Chính đón tiếp. Hai bên đã đồng ý mở rộng hợp tác ở cả dự án Vành đai và Con đường của Trung Quốc cũng như dự án Tầm nhìn Saudi 2030 của Saudi Arabia. Theo Al Jazeera, đây là nỗ lực của Saudi Arabia nhằm đa dạng hóa nền kinh tế ra ngoài ngành chủ lực dầu mỏ, phát triển các ngành dịch vụ hiện đại và công nghệ cao.
“Chuyến thăm của Thái tử Salman chủ yếu về kinh tế, tăng cường hợp tác giữa Trung Quốc và Saudi Arabia về đầu tư, năng lượng và thương mại, và hợp tác giữa các dự án Tầm nhìn Saudi 2030 và Vành đai và Con đường” - Trợ lý Giáo sư Zou Zhiqiang tại Viện Nghiên cứu Trung Đông thuộc đại học Nghiên cứu Quốc tế Thượng Hải nói với Al Jazeera.
Trung Quốc là điểm đến cuối cùng trong chuyến công du châu Á của vị Thái tử Saudi Arabia nhằm mở rộng quan hệ sang phía Đông, sau Pakistan và Ấn Độ. Năm ngoái, bản thân ông Salman và chính phủ Saudi Arabia hứng chỉ trích nặng từ các đối tác phương Tây liên quan vụ nhà báo Jamal Khashoggi của nước này bị giết trong lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ).
“Chuyến thăm phản ánh chính sách hướng Đông của Saudi Arabia, hy vọng tăng cường hợp tác với các nước ở châu Á-Thái Bình Dương, nhằm mở rộng không gian thị trường và hỗ trợ sự chuyển đổi nền kinh tế của mình” – ông Zou nhận định.
Thái tử Mohammed bin Salman đến Trung Quốc trong nỗ lực mở rộng quan hệ sang hướng Đông. Ảnh: TWITTER
Dù đón tiếp Thái tử Salman nhưng Trung Quốc cũng đang cố gắng cân bằng quan hệ của mình với Iran – đối thủ Saudi Arabia trong khu vực.
Ngày 20-2, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nói với Chủ tịch Quốc hội Iran Ali Larijani rằng “bất kể tình hình quốc tế và khu vực thay đổi thế nào, quyết tâm phát triển một quan hệ đối tác toàn diện của Trung Quốc với Iran sẽ không đổi”. Phát ngôn này được Bộ Ngoại giao Trung Quốc công bố ngay ngày Thái tử Salman dẫn đầu phái đoàn Saudi Arabia đến Trung Quốc.