“Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không rời khỏi Syria cho đến khi các nước khác rút lui”, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan tuyên bố, nói thêm rằng Ankara sẽ tiếp tục cuộc tấn công xuyên biên giới chống lại các máy bay chiến đấu của người Kurd cho đến khi họ hoàn toàn rời khỏi khu vực.
Thổ Nhĩ Kỳ đã phát động cuộc tấn công quân sự thứ ba vào phía đông bắc Syria vào tháng trước để đẩy nhóm vũ trang YPG (Đơn vị Bảo vệ Nhân dân) người Kurd khỏi biên giới và thiết lập một "vùng an toàn", nơi họ đặt mục tiêu tái định cư cho hai triệu người tị nạn Syria.
Sau khi chiếm được một dải đất dài 120km dọc biên giới, Thổ Nhĩ Kỳ đã ký thỏa thuận với Mỹ và Nga để đẩy lùi YPG ra khỏi khu vực trên. Lực lượng YPG bị Thổ Nhĩ Kỳ gọi là "những kẻ khủng bố" do có liên kết với nhóm PKK đang đối đầu với chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ (Đảng Công nhân người Kurd).
Phát biểu với các phóng viên hôm 8-11, Erdogan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chỉ rời khỏi Syria một khi các nước khác cũng rời đi, và cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp tục cho đến khi tất cả các lực lượng người Kurd rời khỏi khu vực.
"Chúng tôi sẽ không dừng lại cho đến khi những kẻ khủng bố cuối cùng rời khỏi khu vực", ông Erdogan nói, ý đề cập YPG, thành phần chính của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn.
"Chúng tôi sẽ không rời khỏi đây cho đến khi các quốc gia khác rút quân", đài truyền hình NTV trích lời tổng thống Erdogan.
Ankara bắt đầu tấn công sau khi ông Trump đột ngột tuyên bố rút 1.000 quân lính Mỹ khỏi miền bắc Syria hồi tháng trước. Tổng thống Mỹ cũng nói rằng một số quân lính vẫn sẽ tiếp tục hoạt động trong khu vực.
Tổng thống Recep Tayyip Erdogan. Ảnh GETTY IMAGES
Thỏa thuận Nga-Thổ
Theo thỏa thuận với Washington và Moscow, Ankara đã tạm dừng cuộc tấn công với điều kiện YPG rút các máy bay chiến đấu khỏi "vùng an toàn" theo kế hoạch. Tuy các quan chức Mỹ và Nga cho biết máy bay chiến đấu của người Kurd đã rời khỏi khu vực, hôm 7-11 Erdogan đã cáo buộc Nga và Mỹ không hoàn thành cam kết của mình.
Theo thỏa thuận của Ankara với Moscow, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã tổ chức tuần tra chung dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ với Syria.
Trong cuộc tuần tra như vậy của hai bên vào ngày 8-11, một người biểu tình Syria đã thiệt mạng do bị một chiếc xe quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ cán qua, nguốn tin từ lực lượng người Kurd và một nhóm giám sát chiến tranh.
Vụ việc xảy ra khi chiếc xe lao qua đám đông người dân biểu tình phản đối các cuộc tuần tra chung. Người phát ngôn của SDF cho biết quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã sử dụng hơi cay chống lại một số người biểu tình dân sự.
Trong một tuyên bố, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết cuộc tuần tra được hoàn thành theo đúng kế hoạch dọc theo một tuyến đường 88 km thuộc biên giới phía đông.
Trong khi đó, hôm 8-11, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ Suleyman Soylu cho biết Ankara sẽ bắt đầu đưa lính chiến đấu ở nước ngoài trở về nước vào tuần tới, đề cập đến các thành viên của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Đầu tuần này, Soylu cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đang giam giữ 1.200 thành viên người nước ngoài của IS, và đã bắt giữ 287 người trong chiến dịch gần đây ở miền bắc Syria.
"Chúng tôi sẽ trả người lại cho quý vị và quý vị có thể giải quyết thế nào cũng được”, ông nói thêm.
Thổ Nhĩ Kỳ đã chỉ trích việc các nước phương Tây từ chối hồi hương và tước bỏ quốc tịch của những công dân tham gia IS.
Hiện vẫn chưa rõ liệu Thổ Nhĩ Kỳ có thể hồi hương những người đã mất quyền công dân hay không.
Theo Công ước New York năm 1961, việc đẩy ai đó vào tình trạng không quốc tịch là bất hợp pháp, nhưng một số quốc gia như Anh và Pháp vẫn thực hiện, dẫn đến các cuộc chiến pháp lý kéo dài.
Anh đã tước quốc tịch của hơn 100 người bị cáo buộc tham gia các nhóm vũ trang ở nước ngoài.
Nhà nghiên cứu cao cấp tại Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW), bà Letta Tayler, nói với hãng tin Al-Jazeera rằng không rõ các chính phủ châu Âu sẽ phản ứng thế nào nếu Thổ Nhĩ Kỳ xúc tiến kế hoạch trả người vào 11-11 tới.
"Hồi hương là việc mà châu Âu nên làm từ lâu và nên làm ngay bây giờ. Đây là thời điểm họ nên làm việc với Thổ Nhĩ Kỳ để thực hiện điều này. Họ đã từ chối yêu cầu quá nhiều lần trước đó", bà nói.
"Từ quan điểm nhân đạo, họ nên sơ tán những công dân này, đặc biệt là khi nhiều người trong số họ là trẻ em. Từ góc độ an ninh, châu Âu cũng nên giám sát công dân của mình cho dù họ có định tước quốc tịch của những công dân này hay không".
