Ngày 2-8, TAND quận 6, TP.HCM đã có quyết định định đình chỉ giải quyết vụ tranh chấp về bồi thường thiệt hại do cơ quan tiến hành tố tụng gây ra trong hoạt động tố tụng hình sự giữa nguyên đơn là ông Trịnh Dân Cường (ngụ quận 6) và bị đơn là VKSND quận 6.
Lý do được TAND quận 6 đưa ra là: Các tài liệu chứng cứ nộp kèm theo đơn khởi kiện của ông Cường chưa đủ điều kiện khởi kiện theo quy định tại khoản 5 Điều 3 (Văn bản làm căn cứ yêu cầu bồi thường), Điều 19 (phạm vi trách nhiệm bồi thường của nhà nước trong hoạt động tố tụng dân sự, tố tụng hành chính); Khoản 3 Điều 18 (Trách nhiệm bồi thường của nhà nước với người bị tạm giam mà sau đó xác định không có sự việc phạm tội hoặc hành vi không cấu thành tội phạm hoặc đã hết thời hạn điều tra vụ án mà không chứng minh được bị can đã thực hiện tội phạm...) và Điều 52 (quy định về khởi kiện và thủ tục giải quyết yêu cầu bồi thường tại tòa án) Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước 2017
Trao đổi với PLO, ông Nguyễn Công Trung (đại diện theo ủy quyền của ông Cường) cho biết, ông Cường sẽ làm đơn kháng cáo quyết định đình chỉ của TAND quận 6.
Ông Trịnh Dân Cường. Ảnh: SONG MAI |
Theo hồ sơ, ngày 28-2-1985, ông Cường, ông Hồ Văn Được và ông Trần Đức Ẩn bị Công an quận 6 bắt tạm giam vì nghi trộm vàng. Các quyết định tố tụng trên đều được VKS quận 6 phê chuẩn.
Quá trình điều tra, ông Được tự tử tại buồng giam. Ngày 19-9-1985, ông Ẩn được trả tự do, một năm sau thì mất. Ông Cường bị đưa đi cải tạo khi chưa có quyết định của UBND TP và UBND quận 6.
Đến ngày 3-12-1986, ông Cường được trả tự do với lý do “không liên quan đến vụ trộm tiệm vàng”.
Tháng 1-2023, ông Cường nộp đơn khởi kiện VKS quận 6 yêu cầu xin lỗi công khai và bồi thường 6,8 tỉ đồng. Theo ông Cường, VKS quận 6 là cơ quan đã phê chuẩn lệnh bắt, khởi tố khiến ông bị giam oan 21 tháng 4 ngày, chịu nhiều tủi nhục, sức khỏe suy yếu, gia đình ly tán…
Tại buổi hòa giải và công khai chứng cứ ngày 9-6, ông Cường giữ nguyên yêu cầu khởi kiện.
Theo trình bày của đại diện theo ủy quyền - VKSND quận 6, ngày 18-1-2017, VKS quận 6 đã có công văn trả lời ông Cường rằng ông được xác định oan bởi bản án phúc thẩm ngày 21-9-1990 nhưng đến nay ông Cường mới yêu cầu bồi thường nên đã hết thời hạn giải quyết.
Cạnh đó, ngày 27-11-2017, VKS quận 6 thỉnh thị ý kiến của VKSND TP.HCM, từ đó căn cứ Điều 19 Nghị quyết 388/2003 của UBTVQH về bồi thường thiệt hại cho người bị oan, sai do người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự gây ra và Điều 5 Luật Trách nhiệm bồi thường nhà nước 2009 thì không còn thời hiệu để ông Cường yêu cầu bồi thường oan.
Những người làm oan ông Cường đã bị đưa ra xét xử
Căn cứ bản án sơ thẩm của TAND TP.HCM năm 1989 và bản án phúc thẩm của Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM (nay là TAND Cấp cao tại TP.HCM) năm 1990, liên quan việc bắt giam ông Cường, những người thuộc Công an quận 6 và VKS quận 6 đã phạm các tội bắt, giam người trái pháp luật, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng và bị đưa ra xét xử.
Hai bản án cũng nhận định do không đủ căn cứ buộc tội ông Cường, các bị cáo đã hợp thức hóa các thủ tục như lệnh phê chuẩn của VKS quận 6, ghi lùi ngày trong quyết định khởi tố.